طلب باران پس از خشکسالی از نگاه امام سجاد (ع)
حجت‌الاسلام محمدرضا اعوانی با اشاره به اینکه امام سجاد(ع) به هنگام مشکلات در مسائل زراعی و کم‌آبی توجهش به خدای متعال معطوف می‌شود و این ریشه در قرآن کریم دارد، گفت: امام سجاد(ع) توجه اولش به خدای متعال است بنابراین به انواع مختلف از خدای متعال نزول آب از آسمان را می‌خواهد.
به گزارش ایکنا از لرستان، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا اعوانی، مدرس حوزه و دانشگاه شامگاه 28 آبان‌ماه در سلسله نشست‌های آشنایی با معارف تربیتی صحیفه سجادیه که از سوی معاونت فرهنگی ـ تبلیغی مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران استان لرستان ویژه طلاب لرستانی و به‌صورت مجازی برگزار شد، در شرح «دعای نوزدهم صحیفه سجادیه»، گفت: دعای نوزدهم صحیفه سجادیه دعای آن حضرت است زمانی که قحطی یا خشکسالی می‌آمد از خدای متعال طلب باران می‌کرد.
وی با اشاره به اینکه امام سجاد(ع) به هنگام مشکلات در مسائل زراعی و کم‌آبی توجهش به خدای متعال معطوف می‌شود و این ریشه در قرآن کریم دارد، افزود: قرآن کریم در آیات بسیاری مفصل، مکرر و متعدد صحبت از نزول آب از آسمان کرده و در آیه 18 سوره مؤمنون «وَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ فَأَسْكَنَّاهُ فِي الْأَرْضِ وَإِنَّا عَلَى ذَهَابٍ بِهِ لَقَادِرُونَ» می‌فرماید: «و از آسمان آبى به اندازه [معين] فرود آورديم و آن را در زمين جاى داديم و ما براى از بين بردن آن مسلماً تواناييم.»
این مدرس سواد رسانه با اشاره به بند اول این دعا «اللَّهُمَّ اسْقِنَا الْغَيْثَ، وَ انْشُرْ عَلَيْنَا رَحْمَتَكَ بِغَيْثِكَ الْمُغْدِقِ مِنَ السَّحَابِ الْمُنْسَاقِ لِنَبَاتِ أَرْضِكَ الْمُونِقِ فِي جَمِيعِ الْافَاقِ» اضافه کرد: امام سجاد(ع) در این بند از دعا فرموده است: «خدایا! ما را به باران سیراب کن و رحمتت را به باران پُر آب و فراوان بر ما گسترش بخش؛ از ابری که برای گیاه زیبای زمینت در تمام ناحیه‌ها و اطراف سوق داده شده.»
اعوانی با اشاره به اینکه امام سجاد(ع) به عنوان کسی که تمام وجودش توحید است و به خدای متعال وابسته و با او عجین است، بنابراین به انواع مختلف از خدای متعال نزول آب از آسمان را می‌خواهد، اظهار کرد: حضرت در بند چهارم دعا «اللَّهُمَّ اسْقِنَا غَيْثاً مُغِيثاً مَرِيعاً مُمْرِعاً عَرِيضاً وَاسِعاً غَزِيراً، تَرُدُّ بِهِ النَّهِيضَ، وَ تَجْبُرُ بِهِ الْمَهِيضَ» اینگونه نزول باران را از خدا می‌خواهد: «خدایا! برای ما بارانی فریادرس و برطرف‌کننده قحطی فرست؛ بارانی رویاننده گیاه و سرسبز کننده دشت و دمن و بارانی گسترده و فراوان که به وسیله آن گیاه از رشد ایستاده را به عرصه رشد و نمو بازگردانی؛ و در سایه آن، مردگی و خشکی زمینی که علف و گیاهش از بین رفته، جبران کنی.»
این مدرس حوزه علمیه به بند 5 این دعا «اللَّهُمَّ اسْقِنَا سَقْياً تُسِيلُ مِنْهُ الظِّرَابَ، وَ تَمْلَأُ مِنْهُ الْجِبَابَ، وَ تُفَجِّرُ بِهِ الْأَنْهَارَ، وَ تُنْبِتُ بِهِ الْأَشْجَارَ، وَ تُرْخِصُ بِهِ الْأَسْعَارَ فِي جَمِيعِ الْأَمْصَارِ، وَ تَنْعَشُ بِهِ الْبَهَائِمَ وَ الْخَلْقَ، وَ تُكْمِلُ لَنَا بِهِ طَيِّبَاتِ الرِّزْقِ، و تُنْبِتُ لَنَا بِهِ الزَّرْعَ وَ تُدِرُّ بِهِ الضَّرْعَ وَ تَزِيدُنَا بِهِ قُوَّةً إِلَي قُوَّتِنَا» اشاره کرد و ادامه داد: امام سجاد(ع) در این بند از دعا نشاط و شادمانی را برای چهارپایان از خدا طلب کرده و فرموده است: «خدایا! ما را بارانی فرست که به وسیله آن از تپه‌ها آب سرازیر نمایی و چاه‌ها از آن پُر کنی و نهرها را روان‌سازی و درختان را برویانی و قیمت‌ها را در تمام شهرها ارزان کنی و چهارپایان و مخلوقات را نشاط و قوت دهی و روزی‌های پاکیزه را برای ما کامل کنی و زراعت را برویانی و پستان‌ها را پر شیرسازی و نیرو به نیروی ما بیافزایی» این در حالی است که حضرت در دعای 27 صحیفه سجادیه در یکی از بندهای دعا از خدای متعال می‌خواهد که نسل هر جنبده و انعامی را برای کفار قطع کند و اجازه ندهد در سرزمین‌های آنان حتی یک قطره باران ببارد.
این مدرس حوزه علمیه به بند هفتم دعا «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ ارْزُقْنَا مِنْ بَرَكَاتِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ» اشاره کرد و با بیان اینکه حضرت در این بند از دعا ضمن صلوات بر محمد و آل او فرموده است: «خدایا! ما را از برکات آسمان‌ها و زمین روزی بخش؛ همانا تو بر هر کاری توانایی» به چگونگی دعای حضرت برای دوستان و دشمنان اشاره کرد و افزود: حضرت در این دعا برای خودش و برای مسلمانان یک باران پربار و پرنشاط را می‌خواهد و برای مشرکان عکس آن را می‌خواهد بنابراین در بند 6 دعای 27 صحیفه سجادیه «اللَّهُمَّ عَقِّمْ أَرْحَامَ نِسَائِهِمْ، وَ يَبِّسْ أَصْلَابَ رِجَالِهِمْ، وَ اقْطَعْ نَسْلَ دَوَابِّهِمْ وَ أَنْعَامِهِمْ، لَا تَأْذَنْ لِسَمَائِهِمْ فِي قَطْرٍ، وَ لَا لِأَرْضِهِمْ فِي نَبَاتٍ» برای مشرکان این چنین طلب می‌کند: «خدایا! زنانشان را عقیم ساز و صلب مردانشان را خشک کن و نسل چهارپایان و گاو و گوسفندشان را قطع فرما، به آسمانشان اجازه باریدن و به زمینشان رخصت روییدن مده.»
وی افزود: امام سجاد(ع) در بند 7 دعای 27 صحیفه سجادیه «اللَّهُمَّ وَ قَوِّ بِذَلِكَ مِحَالَ أَهْلِ الْإِسْلَامِ ، وَ حَصِّنْ بِهِ دِيَارَهُمْ ، وَ ثَمِّرْ بِهِ أَمْوَالَهُمْ ، وَ فَرِّغْهُمْ عَنْ مُحَارَبَتِهِمْ لِعِبَادَتِكَ ، وَ عَنْ مُنَابَذَتِهِمْ لِلْخَلْوَةِ بِكَ حَتَّى لَا يُعْبَدَ فِي بِقَاعِ الْأَرْضِ غَيْرُكَ ، وَ لَا تُعَفَّرَ لِأَحَدٍ مِنْهُمْ جَبْهَةٌ دُونَكَ» می‌گوید: «خدایا! به این امور تدبیر مسلمانان را نیرو بخش و شهرهایشان را استوار ساز و اموالشان را فزونی ده و خاطرشان را از جنگ با دشمن برای بندگی‌ات و از کارزار با آنان برای خلوت کردن جهت راز و نیاز با خودت آسوده کن؛ تا در سراسر زمین جز تو پرستش نشود و صورتی از آنان جز برای تو به خاک نساید.»
اعوانی با بیان اینکه امام سجاد(ع) در دعای 19 صحیفه سجادیه صرفاً خوب و خوش زندگی کردن را نمی‌بیند بلکه یک هدف و غایت را می‌بیند و این بارندگی را مقدمه‌ای می‌بیند که برای آن هدف اصلی باید مورد توجه قرار بگیرد، اظهار کرد: حضرت در این دعا معتقد است که اگر جامعه مسلمین دغدغه ذهنی در زمینه کمبود باران و خشکسالی نداشته باشند فرصت بیشتری خواهند داشت تا با خدای متعال خلوت و مناجات کنند و دیگر کسی پیدا نخواهد شد که غیر خدا را عبادت و ستایش کند.
وی با اشاره به آیه 10 سوره اعراف «وَلَقَدْ مَكَّنَّاكُمْ فِي الأَرْضِ وَجَعَلْنَا لَكُمْ فِيهَا مَعَايِشَ قَلِيلًا مَّا تَشْكُرُونَ» که می‌فرماید: «و قطعاً شما را در زمين قدرت عمل داديم و براى شما در آن وسايل معيشت نهاديم [اما] چه كم سپاسگزارى مى‌كنيد»، اظهار کرد: حضرت امام سجاد(ع) تمام این آبادانی و امنیت را برای این می‌خواهد که بتواند در آسایش با خدا خلوت و عبادت خدا کند تا رشد و نموی که در زیر سایه این قضیه برای انسان اتفاق می‌افتد، حاصل شود.
انتهای پیام
