چگونگی دعا برای مرزبانان در کلام امام سجاد(ع)
حجت‌الاسلام محمدرضا اعوانی گفت: مرزبانی از حریم مسلمانان و مرزهای جغرافیایی آن‌قدر اهمیت دارد که امام سجاد(ع) یکی از دعاهای صحیفه را به این مطلب اختصاص داده است.
به گزارش ایکنا از لرستان، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا اعوانی، مدرس حوزه و دانشگاه شامگاه دوشنبه، 18 فروردین‌ماه در سلسله نشست‌های آشنایی با معارف تربیتی صحیفه سجادیه که از سوی معاونت فرهنگی ـ تبلیغی مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران استان لرستان ویژه طلاب لرستانی و به‌صورت مجازی برگزار شد، در شرح «دعای بیستوهفتم صحیفه سجادیه»، گفت: دعای بیستوهفتم صحیفه سجادیه دعای امام سجاد(ع) در حق مرزبانان و رزمندگان اسلام است.
وی با بیان اینکه مرزبانی از حریم مسلمانان و مرزهای جغرافیایی آن‌قدر اهمیت دارد که امام سجاد(ع) یکی از دعاهای صحیفه را به این مطلب اختصاص داده‌اند، افزود: اگر در یک کشوری امنیت وجود نداشته باشد هیچ چیزی سر و سامان ندارد و در واقع رشدی اتفاق نمی‌افتد و زندگی‌ای زیر سایه آن رشد رقم نخواهد خورد به همین منظور کسانی که از مرزهای جغرافیایی کشور دفاع می‌کنند خیلی مهم هستند.
اعوانی با اشاره به اینکه شئونات هر مملکتی به مرزبانان و رزمندگان بستگی دارد، ادامه داد: امام سجاد(ع) هم به‌عنوان قدردانی و هم به‌عنوان اهمیت این مطلب دعای 27 صحیفه سجادیه را در حق آنها انشا فرموده و در ضمن این دعا بسیاری از مسائل مهم را بیان کرده است.
این مدرس سواد رسانه با بیان اینکه امام سجاد(ع) این دعا را نیز به مانند دعاهای قبلی صحیفه سجادیه با صلوات بر پیغمبر و آل طاهرینش شروع کرده و در بند اول دعا با این مضمون «وَ حَصِّنْ ثُغُورَ الْمُسْلِمِينَ بِعِزَّتِكَ، وَ أَيِّدْ حُمَاتَهَا بِقُوَّتِكَ، وَ أَسْبِغْ عَطَايَاهُمْ مِنْ جِدَتِكَ» می‌فرماید: «به عزتت مرزهای مسلمانان را محکم و استوار ساز و به نیرویت نگهبانان مرزها را توانایی بخش و عطایای آنان را به توانگری‌ات کامل و سرشار کن.»
اعوانی به بند دوم دعا «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ كَثِّرْ عِدَّتَهُمْ، وَ اشْحَذْ أَسْلِحَتَهُمْ، وَ احْرُسْ حَوْزَتَهُمْ، وَ امْنَعْ حَوْمَتَهُمْ، وَ أَلِّفْ جَمْعَهُمْ، وَ دَبِّرْ أَمْرَهُمْ، وَ وَاتِرْ بَيْنَ مِيَرِهِمْ، وَ تَوَحَّدْ بِكِفَايَةِ مُؤَنِهِمْ، وَ اعْضُدْهُمْ بِالنَّصْر، وَ أَعِنْهُمْ بِالصَّبْرِ، وَ الْطُفْ لَهُمْ فِي الْمَكْرِ» اشاره کرد و ادامه داد: حضرت در بند دوم دعا اینگونه طلب می‌کند که: «خدایا! بر محمد و آلش درود فرست و تعدادشان را بیافزا و سلاحشان را تیز و برا کن و اطراف و جوانب‌شان را محکم و نفوذناپذیر ساز و جمعشان را به هم پیوند ده و کارشان را رو به راه کن و آذوقه آنان را پی‌درپی برسان و سختی‌هایشان را به تنهایی کارساز باش و به یاری خود نیرومندشان ساز و به شکیبایی مددشان ده و آنان را در چاره‌جویی، دقت نظر عنایت کن.»
این مدرس حوزه علمیه با اشاره به اینکه امام سجاد(ع) در زمانی این دعا را انشا فرموده است که حتی بسیاری از مردم وی را قبول نداشتند با این وجود امام برای مرزهای اسلامی دعا می‌کند، گفت: این دعای امام سجاد(ع) به ما یادآوری می‌کند وقتی ما یک دشمن مشترک به‌نام مشرکان و کفار داریم در چنین شرایطی باید یدواحده شد.
اعوانی با بیان اینکه اگر همه کشورهایی که پرچم و شعار «لااله الاالله محمد رسول الله» را قبول دارند در تصمیم‌گیری‌ها و تمام مسائل ید واحده باشند هیچ دشمنی نخواهد توانست بر ممالک اسلامی طمع کند، اظهار کرد: امام سجاد(ع) در بند سوم دعا «وَ عَرِّفْهُمْ مَا يَجْهَلُونَ، وَ عَلِّمْهُمْ مَا لَا يَعْلَمُونَ، وَ بَصِّرْهُمْ مَا لَا يُبْصِرُونَ» از خدای متعال می‌خواهد: «و آنچه را به آن، جاهل‌اند به آنان بشناسان؛ و آنچه را نمی‌دانند، به آنان بیاموز؛ و آنچه را بینش ندارند، نسبت به آن بینا و آگاهشان کن.»
اعوانی با اشاره به امدادهای غیبی در دوران هشت ساله جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و اینکه فرماندهان در دوران دفاع مقدس با وجود سن کم از خود مهارت‌های جنگی زیادی نشان دادند، اضافه کرد: امام سجاد(ع) در بند چهارم دعا «وَ أَنْسِهِمْ عِنْدَ لِقَائِهِمُ الْعَدُوَّ ذِكْرَ دُنْيَاهُمُ الْخَدَّاعَةِ الْغَرُورِ، وَ امْحُ عَنْ قُلُوبِهِمْ خَطَرَاتِ الْمَالِ الْفَتُونِ، وَ اجْعَلِ الْجَنَّةَ نَصْبَ أَعْيُنِهِمْ، وَ لَوِّحْ مِنْهَا لِأَبْصَارِهِمْ مَا أَعْدَدْتَ فِيهَا مِنْ مَسَاكِنِ الْخُلْدِ وَ مَنَازِلِ الْكَرَامَةِ وَ الْحُورِ الْحِسَانِ وَ الْأَنْهَارِ الْمُطَّرِدَةِ بِأَنْوَاعِ الْأَشْرِبَةِ وَ الْأَشْجَارِ الْمُتَدَلِّيَةِ بِصُنُوفِ الَّثمَرِ حَتَّى لَا يَهُمَّ أَحَدٌ مِنْهُمْ بِالْاِدْبَارِ، وَ لَا يُحَدِّثَ نَفْسَهُ عَنْ قِرْنِهِ بِفِرَارٍ» به دغدغه‌هایی که ممکن است برای رزمندگان و مرزبانان وجود داشته باشد اشاره می‌کند و می‌فرماید: «هنگام برخورد با دشمن، یاد دنیای خدعه‌گر فریب‌کار را از خاطرشان ببر و اندیشۀ مال فتنه‌انگیز را از صفحه دلشان محو کن و بهشت را برابر چشمشان قرار ده و آنچه را در بهشت فراهم کرده‌ای از مساکن ابدی و سراهای ارجمند و حوریان زیباروی و نهرهای روان شده با آشامیدنی‌های رنگارنگ و درختانی با شاخ و برگ آویخته، همراه با میوه‌های گوناگون، در برابر دیدگانشان بنمایان تا هیچ کدام از آنان آهنگ پشت کردن به دشمن نکند و فکر گریز از هماورد را به خاطرش نگذراند.»
وی به بند پنجم دعا «اللَّهُمَّ افْلُلْ بِذَلِكَ عَدُوَّهُمْ، وَ اقْلِمْ عَنْهُمْ أَظْفَارَهُمْ، وَ فَرِّقْ بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ أَسْلِحَتِهِمْ، وَ اخْلَعْ وَثَائِقَ أَفْئِدَتِهِمْ، وَ بَاعِدْ بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ أَزْوِدَتِهِمْ، وَ حَيِّرْهُمْ فِي سُبُلِهِمْ، وَ ضَلِّلْهُمْ عَنْ وَجْهِهِمْ، وَ اقْطَعْ عَنْهُمُ الْمَدَدَ، وَ انْقُصْ مِنْهُمُ الْعَدَدَ، وَ امْلَأْ أَفْئِدَتَهُمُ الرُّعْبَ، وَ اقْبِضْ أَيْدِيَهُمْ عَنِ الْبَسْطِ، وَ اخْزِمْ أَلْسِنَتَهُمْ عَنِ النُّطْقِ، وَ شَرِّدْ بِهِمْ مَنْ خَلْفَهُمْ وَ نَكِّلْ بِهِمْ مَنْ وَرَاءَهُمْ، وَ اقْطَعْ بِخِزْيِهِمْ أَطْمَاعَ مَنْ بَعْدَهُمْ» اشاره کرد و گفت: حضرت در این بند از دعا برای کفار و دشمنان اینگونه از خدا طلب می‌کند: «خدایا! به سبب آن امور، دشمنانشان را در هم شکن و دست قدرت آن نابکاران را از ایشان جدا ساز و بین دشمن و جنگ‌افزارشان فاصله انداز و بندهای دلشان را از جا بر کن و میان آنان و آذوقه‌هایشان دوری انداز و در فنون جنگی‌شان سرگردانشان ساز و از مقصدشان گمراهشان کن و کمک را از آنان بِبُر و از تعدادشان بکاه و دلشان را از بیم و ترس پر کن و قدرتشان را از فعالیت برضد مرزداران باز دار و زبانشان را از سخن علیه آنان ببند و با شکست خوردنشان، گروه پشت سرشان را پراکنده ساز و شکست آنان را مایه عبرت دیگران کن و با خواری و زبونی آنان، آرزوهای کسانی را که پس از آن‌هایند قطع کن» کمااینکه در آیه 151 سوره آل‌عمران «سَنُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُواْ الرُّعْبَ» آیه 12 سوره انفال «سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُواْ الرَّعْبَ» آیه 26 سوره احزاب «وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ» و آیه دوم سوره حشر «وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ» از ایجاد رعب و وحشت در دل کافران و مشرکان سخن به میان آمده است.
این مدرس سواد رسانه به بحث تولی و تبری در این دعا اشاره کرد و با بیان اینکه انسان باید دوستان خدا را دوست داشته باشد و از دشمنان خدا به طور جد بیزاری کند، گفت: امام سجاد(ع) در بند ششم دعا «اللَّهُمَّ عَقِّمْ أَرْحَامَ نِسَائِهِمْ، وَ يَبِّسْ أَصْلَابَ رِجَالِهِمْ، وَ اقْطَعْ نَسْلَ دَوَابِّهِمْ وَ أَنْعَامِهِمْ، لَا تَأْذَنْ لِسَمَائِهِمْ فِي قَطْرٍ، وَ لَا لِأَرْضِهِمْ فِي نَبَاتٍ» از دشمنان و کفار تبری جسته و می‌فرماید: «خدایا! زنانشان را عقیم ساز و صلب مردانشان را خشک کن و نسل چهارپایان و گاو و گوسفندشان را قطع فرما، به آسمانشان اجازه باریدن و به زمینشان رخصت روییدن مده.»
وی با بیان اینکه هدف از خلقت انسان اطاعت و عبادت پروردگار است کمااینکه امام موسی بن جعفر(ع) وقتی در زندان بود از خدای متعال به خاطر اینکه با زندانی شدن فرصت و فراغتی پیدا کرده که عبادت و اطاعت خدا را به جا بیاورد خدا را سپاس می‌کند و این بیانگر این است که عبادت یک بحث مهم است چون انسان زیر سایه عبادت خداست که رشد پیدا می‌کند و به هدف از خلقت خودش نائل می‌شود.
این مدرس سواد رسانه با اشاره به امنیتی که در سایه رشادت و فداکاری شهدا در جامعه حاکم است و اینکه در چنین شرایطی ما وظیفه داریم عبادت و خلوت با خدا را به‌طور جدی دنبال کنیم تا انس با خدا در ما ایجاد شود، اظهار کرد: امام سجاد(ع) در ادامه این دعا برای مسلمانان دعا و برای مشرکان و کفار عذاب الهی را درخواست می‌کند و در بند 15 دعا «فَإِذَا صَافَّ عَدُوَّكَ وَ عَدُوَّهُ فَقَلِّلْهُمْ فِي عَيْنِهِ، وَ صَغِّرْ شَأْنَهُمْ فِي قَلْبِهِ، وَ أَدِلْ لَهُ مِنْهُمْ، وَ لَا تُدِلْهُمْ مِنْهُ، فَإِنْ خَتَمْتَ لَهُ بِالسَّعَادَةِ، وَ قَضَيْتَ لَهُ بِالشَّهَادَةِ فَبَعْدَ أَنْ يَجْتَاحَ عَدُوَّكَ بِالْقَتْلِ، وَ بَعْدَ أَنْ يَجْهَدَ بِهِمُ الْأَسْرُ، وَ بَعْدَ أَنْ تَأْمَنَ أَطْرَافُ الْمُسْلِمِينَ، وَ بَعْدَ أَنْ يُوَلِّيَ عَدُوُّكَ مُدْبِرِينَ» نحوه طلب شهادت را اینگونه به ما یاد میدهد: «پس هرگاه با دشمنان تو و دشمنان خودش رو‌به‌رو شود عددشان را در نظرش اندک نما و مقامشان را در دل او کوچک ساز و او را بر آنان پیروزی ده و دشمنان را بر او پیروز مکن؛ و اگر زندگی او را به نیک‌بختی پایان دادی و شهادت را برایش مقدّر فرمودی، بعد از آن باشد که دشمنت را با کشتن ریشه‌کن سازد و پس از آن باشد که اسارت به دست مسلمانان، آن نابکاران را به رنج و زحمت افکند و به دنبال آن باشد که اطراف و جوانب سرزمین‌های مسلمین ایمنی یابد و پس از آن باشد که دشمنانت به میدان جنگ پشت کرده و شکست‌خورده بازگردند.»
اعوانی گفت: امام سجاد(ع) در بندهای پایانی این دعا برای کسانی که به دلایلی از جمله ناتوانی، کهولت سن و ... توانایی رفتن به جنگ را ندارند و همچنین کسانی که به خانواده‌های شهدا رسیدگی می‌کنند، دعا کرده و از خدا می‌خواهد اجر آنها را همانند کسانی قرار دهد که در راه خدا میجنگند.
وی در پایان یادآور شد: امام سجاد(ع) در این دعا ضمن اینکه برای استواری مرزهای مسلمین، زیاد شدن تعداد مرزداران، آگاهی و علم مرزداران، ایمان و تقوای مرزداران، تقویت تدبیر مسلمانان، دعا می‌کند، شکست دشمنان در مرزهای اسلامی تقویت تدبیر مسلمانان، تقویت سپاهیان اسلام با ملائکه را از خدای متعال می‌خواهد، برای دشمنان اسلام و مسلمین نفرین می‌کند و از خدا می‌خواهد دشمنان اسلام دچار غفلت و به وبا، بیماری و درگیری با هم گرفتار شوند.
انتهای پیام
