چگونه از سختی‌ها به خدا پناه ببریم
حجت‌الاسلام محمدرضا اعوانی با بیان اینکه امام سجاد(ع) در دعای هشتم صحیفه سجادیه چگونگی پناه بردن به خدا از سختی‌ها را برای ما بیان می‌کند، گفت: ما باید به‌دنبال این باشیم که این صفات بد را ترک کنیم.
به گزارش ایکنا از لرستان، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا اعوانی، مدرس حوزه و دانشگاه شامگاه دوشنبه، ۲۹ مردادماه در سلسله نشست‌های آشنایی با معارف تربیتی صحیفه سجادیه که از سوی معاونت فرهنگی ـ تبلیغی مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران استان لرستان ویژه طلاب لرستانی و به‌صورت مجازی برگزار شد، در شرح دعای هشتم صحیفه سجادیه، گفت: امام سجاد(ع) در این دعا از بدی‌های اخلاق و افعال و کارهای ناپسند به خدای متعال پناه می‌برد.
وی با بیان اینکه خدای متعال در آیه ۸۴ سوره اسرا «قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَىٰ شَاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدَىٰ سَبِيلًا» فرموده است: «بگو که هر کس بر حسب ذات و طبیعت خود عملی انجام خواهد داد، و خدای شما به آن که راه‌یافته‌تر است (از همه کس) آگاه‌تر است.»
این مدرس سواد رسانه با بیان اینکه همه انسان‌ها در خلق و خو یک‌جور نیستند، ادامه داد: با تمام اختلافاتی که در خلق و خو داریم باید به این موضوع توجه داشته باشیم که همه کارها و امور به دست خداست البته این به این معنا نیست که انسان اختیاری از خودش ندارد.
اعوانی با بیان اینکه امام سجاد(ع) در سرتاسر صحیفه به این موضوع مهم اشاره دارد که کارها به دست خداست، اظهار کرد: خدای متعال از این جهت پیامبر اسلام(ص) را از بین انسان‌ها انتخاب کرد تا او را الگو و اسوه ما قرار دهد کمااینکه در آیه ششم سوره فصلت «قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحَىٰ إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ فَاسْتَقِيمُوا إِلَيْهِ وَاسْتَغْفِرُوهُ ۗ وَوَيْلٌ لِلْمُشْرِكِينَ» در این رابطه آمده است: «بگو که من هم مانند شما بشری هستم جز آنکه مرا وحی می‌رسد که پروردگار شما خدای یکتای بی‌همتاست، پس همه مستقیم به راه دین او شتابید و از او آمرزش طلبید.»
این مدرس حوزه علمیه با بیان اینکه خدای متعال پیامبر اکرم(ص) را از بین انسان‌ها انتخاب و او را تربیت و به پیامبری مبعوث کرد، گفت: ما انسان‌ها چون خلق و خوهای مختلفی داریم بنابراین لازم است خودمان را با یک الگو و اسوه که همانا پیامبراکرم(ص) است، تطبیق دهیم.
وی ادامه داد: یکی از دلایلی که خداوند متعال حضرات معصوم را از جنس انسان قرار داد این است که انسان نیاز دارد یک الگوی عملی داشته باشد تا کارهایش را با او تطبیق دهد این در حالی است که خدای متعال در آیه ۲۱ سوره احزاب «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا» فرموه است: «البته شما را به رسول خدا (چه در صبر و مقاومت با دشمن و چه دیگر اوصاف و افعال نیکو) اقتدایی نیکوست، برای آن کس که به (ثواب) خدا و روز قیامت امیدوار باشد و یاد خدا بسیار کند.»
این مدرس حوزه علمیه با بیان اینکه فرمایشات امام سجاد(ع) فرمایشات حضرات معصوم و خداست، اظهار کرد: اما اینکه امام سجاد(ع) از چه چیزهایی به خدای متعال پناه می‌برد در اواخر دعای ۲۵ حضرت می‌فرماید: من را از کسانی قرار بده که زیاد به تو پناه می‌برند پس ما باید از مشکلات خُلق و خوهایی که داریم از مصائب زیاد به خدا پناه ببریم حضرت به خدا پناه می‌برد چون همه امور به دست اوست بنابراین باید از خدا کمک گرفت.
این مدرس حوزه علمیه گفت: امام سجاد(ع) در دعای ۴۸ صحیفه سجادیه فرموده است: خدایا من از تو می‌خواهم من را حفظ کن بر محمد و آل او صلوات بفرست و من به این خاطر حفظ را از تو می‌خواهم به این خاطر است که اگر تو بخواهی من هیچ وقت به آن چیزهایی که تو نمی‌پسندی بر نمی‌گردم.
اعوانی با اشاره به اینکه اگر می‌گوییم کارها به دست خداست به‌معنای جبر نیست و انسان اختیار دارد چراکه اگر انسان تصور کند که اختیاری از خودش ندارد بهشت و جهنم معنایی نخواهد داشت و این با عدالت خدا سازگار نیست، افزود: امام سجاد(ع) از بدی‌های افعال و اخلاق به خدا پناه می‌برد و حضرت در دعای هشتم صحیفه قریب به چهل مورد بدی‌ها را بیان می‌کند و از بدی‌ها به خدای متعال پناه می‌برد.
این مدرس سواد رسانه با بیان اینکه اولین چیزی که در این دعا امام سجاد(ع) از آن به خدا پناه می‌برد، حرص است، گفت: امام سجاد(ع) در بند اول دعا می‌فرماید: «خدایا! به تو پناه می‌آورم از توفان حرص، تندی و شدت خشم، چیرگی حسد، ناتوانی صبر، کمی قناعت، ناسازگاری اخلاق، پافشاری و سماجت شهوت و عادت و خوی هواداری لجوجانه» بنابراین ما باید به‌دنبال این باشیم که این صفات بد را ترک کنیم.
وی با بیان اینکه ما باید دنبال این باشیم که بدی‌های افعال همدیگر را با این عبارات امام سجاد(ع) تطبیق دهیم و سلیقه شخصی را اعمال نکنیم، اظهار کرد: حضرت در ادامه دعا از پیروی هوای نفس و ناسازگاری و تجاوز از هدایت و خواب غفلت و انجام کار سخت و پرمشقت و برتری دادن باطل بر حق و پافشاری بر گناه و کوچک شمردن نافرمانی و گناه و سنگین دانستن طاعت نیز به خدای متعال پناه می‌برد.
اعوانی با بیان اینکه امام سجاد(ع) در بند دهم دعا را با صلوات بر محمد و آل او «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعِذْنِي مِنْ كُلِّ ذَلِكَ بِرَحْمَتِكَ وَ جَمِيعَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ» به پایان میرساند، گفت: امام سجاد(ع) این عبارات دعا را فقط برای خودش نمی‌خواهد بلکه از خدا می‌خواهد: «مرا و تمام مؤمنین و مؤمنات را به رحمتت از همۀ این امور زشت پناه ده».
این مدرس حوزه علمیه با اشاره به اینکه امام سجاد(ع) خوبی‌ها را برای دیگران هم از خدا طلب می‌کند و هم از خدای متعال می‌خواهد دیگران را از بدی‌ها حفظ کند، افزود: حضرت دعا را هم با مفرد و هم جمع بیان می‌کند به این معنا که هم فرد خودش را مورد توجه قرار می‌دهد و هم جمع را مورد توجه قرار می‌دهد اما توجه ویژه‌ای به جمع دارد، پس انسان باید هم به فکر خودش و هم به فکر دیگران باشد.
وی به بند پایانی دعا و ذکر «يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ» اشاره کرد و گفت: حضرت در پایان دعا خدای متعال را با «يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ» صدا می‌زند که بیانگر این است که ترک این بدی‌ها آن‌چنان برای حضرت مهم است که خدا را با این صفت صدا می‌زند و از شر آنها به خدا پناه می‌برد این در حالی است که در روایت داریم: وقتی انسان سه مرتبه بگوید «يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ» خدا ملکی دارد که به این فرد رو می‌کند و می‌فرماید: خدای أَرْحَمَ به تو رو کرد بگو چه می‌خواهی تا به تو بدهد.
اعوانی در پایان یادآور شد: این صفت «أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ» بسیار مهم است که همه بندگان مشمول رحمت و رحم خدا واقع شده‌اند اما حضرت آن رحم و رحمت خاصه خدا را تقاضا می‌کند لذا خدا را با این صفت خطاب قرار می‌دهد.
انتهای پیام
