عاقبت عدم مسئولیت‌پذیری جامعه در کلام امام علی(ع)
مدرس حوزه علمیه لرستان با اشاره به اینکه در سیره علوی اگر مسلمانان نسبت به سرنوشت خود و دیگر مسلمانان بی‌توجه باشند عاقبتی جز ذلت نخواهند داشت، گفت: برخلاف رویه حاکمان ظالم که به هر قیمتی می‌خواهند جامعه را به هر سویی که می‌خواهند سوق دهند در سیره علوی اصلاح جامعه مبتنی بر تقوا و موازین شرعی است.
حجت‌الاسلام سیدنواب موسوی، مدرس حوزه علمیه لرستان در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان، با شرح فرازهایی از خطبه ۶۹ نهج‌البلاغه «كَمْ أُدَارِيكُمْ كَمَا تُدَارَى الْبِكَارُ الْعَمِدَةُ وَ الثِّيَابُ الْمُتَدَاعِيَةُ، كُلَّمَا حِيصَتْ مِنْ جَانِبٍ تَهَتَّكَتْ مِنْ آخَرَ كُلَّمَا أَطَلَّ عَلَيْكُمْ مَنْسِرٌ مِنْ مَنَاسِرِ أَهْلِ الشَّامِ أَغْلَقَ كُلُّ رَجُلٍ مِنْكُمْ بَابَهُ وَ انْجَحَرَ انْجِحَارَ الضَّبَّةِ فِي جُحْرِهَا وَ الضَّبُعِ فِي وِجَارِهَا. الذَّلِيلُ وَ اللَّهِ مَنْ نَصَرْتُمُوهُ وَ مَنْ رُمِيَ بِكُمْ فَقَدْ رُمِيَ بِأَفْوَقَ نَاصِلٍ إِنَّكُمْ، وَ اللَّهِ لَكَثِيرٌ فِي الْبَاحَاتِ قَلِيلٌ تَحْتَ الرَّايَاتِ وَ إِنِّي لَعَالِمٌ بِمَا يُصْلِحُكُمْ وَ يُقِيمُ أَوَدَكُمْ وَ لَكِنِّي لَا أَرَى إِصْلَاحَكُمْ بِإِفْسَادِ نَفْسِي أَضْرَعَ اللَّهُ خُدُودَكُمْ وَ أَتْعَسَ جُدُودَكُمْ لَا تَعْرِفُونَ الْحَقَّ كَمَعْرِفَتِكُمُ الْبَاطِلَ وَ لَا تُبْطِلُونَ الْبَاطِلَ كَإِبْطَالِكُمُ الْحَق» اظهار کرد: مولای متقیان به‌عنوان پدر معنوی حکومت اسلامی این خطبه و کلام را در سرزنش برخی از کوفیان بیان می‌کند.
وی با بیان اینکه مجموعه کلام مولای متقیان در این خطبه که بعد از جنگ صفین بوده، شکوائیه و گلایه‌ای تند نسبت به بی‌تعهدی و بی‌مسئولیتی بخشی از کوفیان است، گفت: نقد امام بر پیکره اجتماعی آن روز است تا شاید این کلام انذارگرایانه سبب شود که مردم آن روزگار به التیامی برسد و راه و مسیر درست خود را پیدا کند.
موسوی با بیان اینکه مولای متقیان در این خطبه مدارا کردن با کوفیان را مانند مدارا با جامه مندرس و لباسی که تار و پود آن پوسیده است، تشبیه می‌کند، اظهار کرد: این مثال بیان‌کننده آن است که هر زمان قسمتی از لباس مندرس دوخته می‌شود باز جای دیگری درزها از هم باز می‌شود.
مدرس حوزه علمیه لرستان با یادآوری اینکه سرزنش امام علی(ع) نشان از بی‌مسئولیتی بخشی از مردم کوفه در آن زمان است در حالی که مسئولیت‌پذیری در وجود انسان نهادینه شده است، گفت: انسان ذاتاً در قبال خود، جامعه و تمام نعمت‌های الهی مسئولیت دارد و در روزهای سخت باید در میدان بماند و این در حالی است که اهل کوفه در قبال هیچ چیز تعهد نداشتند.
وی با یادآوری اینکه کلام امام علی(ع) حال و روز مردم کوفه در حالی که آن حضرت را دیده‌اند را بیان می‌کند، اضافه کرد: هر زمانی گروهی از اهل شام به بخشی از کوفه حمله می‌کردند اهل کوفه به خانه می‌رفتند و در درون خانه پنهان می‌شدند که این نشان از ترس کوفیان از گروه‌های معاویه بود، چراکه رویه معاویه ایجاد ترس و رعب در جامعه بود.
موسوی با بیان اینکه انسان باید در قبال دین و سرنوشت جامعه مسئولیت‌پذیری داشته باشد، گفت: نباید چشم و گوش را بر حقایق بست، اگر دشمن بی‌مسئولیتی و عدم دلسوزی جامعه را ببیند بر آن جامعه غلبه پیدا می‌کند.
مدرس حوزه علمیه لرستان با یادآوری اینکه امام علی(ع) قسم یاد می‌کند که اگر کسی به مردم بی‌مسئولیت و بی‌غیرت به سرنوشت خود و جامعه تکیه کند به ذلت و خواری می‌رسد، گفت: از این خطبه چنین برداشت می‌شود که مردم کوفه قبل از آنکه اهل رزم باشند اهل بزم بودند. در واقع این خطبه بیان‌کننده وضعیت بخشی از جامعه آن زمان است که پذیرای کلام مولای متقیان نبودند که با این توصیفات می‌توان گفت اگر زمانی بیاید که مسلمانان نسبت به سرنوشت خود و دیگر مسلمانان بی‌توجه باشند عاقبتی جز ذلت نخواهند داشت.
موسوی با بیان اینکه مولای متقیان در ادامه خطبه می‌فرماید: من توانایی اصلاح جامعه را دارم اما اصلاح جامعه باید براساس موازین شرعی باشد و به هر قیمتی بنا ندارم با هر روش و قیمتی شما را وادار به کاری کنم، اظهار کرد: رویه حاکمان ظالم فشار بر جامعه است تا بتوانند جامعه را به هر سویی که می‌خواهند سوق دهند و کسی جرئت اعتراض نداشته باشد، اما دیدگاه امام علی(ع) برخلاف دیدگاه حاکمان ظالم است، به‌طوری که در سیره علوی اصلاح جامعه مبتنی بر تقواست.
انتهای پیام
