از پرونده باز مشکلات دارالقرآن‌های آموزش و پرورش لرستان تا پاسخ مسئولان استانی
15 دارالقرآن زیر نظر آموزش و پرورش لرستان فعالیت دارند که با مشکلات زیادی از جمله نداشتن مکان مستقل و مناسب، نبود مربی متخصص، نداشتن تجهیزات مناسب آموزشی، ناچیز بودن سرانه آموزشی، ضعف نظارت‌ها و... مواجه هستند؛ با این وجود اداره قرآن، نماز و عترت آموزش و پرورش این استان تأکید دارد که ضعف دارالقرآن‌ها به عملکرد ضعیف خودشان برمیگردد و آموزش و پرورش کمک‌های لازم به دارالقرآن‌ها را دارد.
دارالقرآن‌های آموزش و پرورش بر اساس اساسنامه مصوب ششم مهرماه سال ۷۸ با اهدافی از جمله ارتقای سطح كمی و كیفی توانایی خواندن و فهم قرآن و بهر‌ه‌گیری هرچه بیشتر از آن، ایجاد زمینه و بستر مناسب برای گسترش مراكز قرآن‌آموزی و ترویج فرهنگ قرآنی، غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان از طریق انس با قرآن و ایجاد زمینه مناسب برای جلب مشاركت اقشار مختلف مردم در امور قرآنی راه‌اندازی شدند.
دارالقرآن‌های آموزش و پرورش بر اساس اساسنامه مصوب ششم مهرماه سال ۷۸ با اهدافی از جمله ارتقای سطح كمی و كیفی توانایی خواندن و فهم قرآن و بهر‌ه‌گیری هرچه بیشتر از آن، ایجاد زمینه و بستر مناسب برای گسترش مراكز قرآن‌آموزی و ترویج فرهنگ قرآنی، غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان از طریق انس با قرآن و ایجاد زمینه مناسب برای جلب مشاركت اقشار مختلف مردم در امور قرآنی راه‌اندازی شدند.برای تأسیس دارالقرآن‌ها رعایت مواردی از قبیل داشتن مکان، امكانات و تجهیزات مناسب، آشنایی مدیران و مربیان به علوم و فنون قرآنی به چشم میخورد و این دارالقرآن‌ها در سه حوزه قرآن، عترت و نماز و در رشته‌های حفظ، قرائت ترتیل و تحقیق، روخوانی و روان‌خوانی و احکام، صحیفه‌سجادیه و نهج‌البلاغه کلاس‌های آموزشی برگزار می‌کنند و مخاطبان آنها نیز اغلب از بین دانش‌آموزان و در مقاطع تحصیلی ابتدایی تا متوسطه را شامل می‌شود.
در استان لرستان 15 دارالقرآن فعالیت دارند که دو دارالقرآن در خرمآباد و دو دارالقرآن در دورود مستقر هستند و در بروجرد، الشتر، الیگودرز، ازنا، اشترینان، رومشگان، کوهدشت، نورآباد، چگنی، پلدختر و کونانی نیز هر کدام یک دارالقرآن فعالیت دارد.
علی‌رغم اینکه در اساسنامه دارالقرآن‌های آموزش و پرورش تأکید شده که دارالقرآن‌ها باید دارای فضا و امكانات و تجهیزات مناسب و مورد نیاز باشد اما ما شاهد هستیم اکثر مدیران دارالقرآن‌های وابسته به آموزش و پرورش لرستان از نداشتن مکان مناسب و مجزا، کمبود امکانات، اختصاص ساختمان‌های تخریبی و فرسوده به دارالقرآن‌ها و نداشتن سرانه آموزشی و... گله‌مند هستند.
ضعف دارالقرآن‌ها از نظر مربی تخصصی قرآن
فرزانه کوهنانی، مدیر دارالقرآن نور منطقه کوهنانی کوهدشت در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان، با اشاره به فرسوده بودن مکان دارالقرآن، گفت: درالقرآن نور در یک مدرسه قدیمی مستقر است و این مدرسه امکانات لازم را ندارد، حتی قرآن‌آموزان برای استفاده از سرویس بهداشتی و یا خوردن آب با مشکل مواجه هستند.
وی با بیان اینکه متأسفانه رنگ‌آمیزی نامناسب دیوارهای این دارالقرآن باعث شده امکان نوشتن احادیث روی دیوارهای آن وجود نداشته باشد، خواستار حمایت مسئولان از دارالقرآن‌ها شد و افزود: از نظر داشتن مربی قرآن نیز با مشکل مواجه هستیم و همین باعث شده از ۴۸ ساعت آموزشی در این دارالقرآن فقط ۲۶ ساعت آن در طول هفته برگزار شود؛ نبود مربی تخصصی قرآن باعث شده که بعضی از کلاس‌های تخصصی‌تر آموزش قرآن در این دارالقرآن تشکیل نشود.
فراهم شدن بسترهایی برای درآمدزایی دارالقرآن‌ها
محمد حسنوند، مدیر دارالقرآن امام خمینی(ره) الشتر نیز نداشتن مکان مناسب را یکی از مشکلات این دارالقرآن ذکر کرد و گفت: در حال حاضر این دارالقرآن در کانون فرهنگی و تربیتی شهیدمطهری الشتر مستقر است که چندان مکان مناسبی برای تشکیل کلاس‌های آموزشی نیست.
وی خواستار حمایت مسئولان از دارالقرآن‌ها شد و اضافه کرد: بهتر است زمینه‌ها و بسترهایی فراهم شود که دارالقرآن‌ها بتوانند درآمدزایی داشته باشند، چراکه از این طریق می‌توانند به حیات خود ادامه دهند و هزینه‌های مورد نیاز خود را تأمین کنند.
امکانات در حد صفر
آیت عزیزی، مدیر دارالقرآن جوادالائمه(ع) کوهدشت نیز، گفت: برگزاری کلاسها در قالب فضای مجازی هزینه‌بر است و ما نیاز داریم برای جذب مخاطب از اهرم تشویق استفاده کنیم که متأسفانه کوچکترین اعتبار و هزینهای برای این کار در دسترس ما نیست.
وی نداشتن تجهیزات آموزشی، نبود وسایل گرمایشی و سرمایشی، نداشتن اتاق مناسب جهت تشکیل کلاس‌های آموزشی را از مشکلات دارالقرآن کوهدشت بیان کرد و افزود: از نظر تجهیزات و امکانات و حتی از نظر مالی در حد صفر هستیم حتی از داشتن ویدئو پروژکتور و نرم‌افزارهای آموزشی هم محروم هستیم.
مدیر دارالقرآن جواددالائمه(ع) کوهدشت با بیان اینکه مکان این دارالقرآن فرسوده و تخریبی است حتی امنیت جانی برای قرآن‌آموزان و مربیان نیز وجود ندارد، اضافه کرد: فرسودگی ساختمان دارالقرآن باعث شده که قرآن‌آموزان رغبتی برای حضور در کلاس‌های آموزش حضوری نداشته باشند و آمار قرآن‌آموزان ما بسیار پایین آمده است.
دارالقرآن‌ها در بطن شهر باشند
همچنین سجاد حسن‌پور، مدیردارالقرآن پسرانه مشکات دورود آسیبشناسی جامعه قرآنی و دارالقرآن‌ها را ضروری دانست و با اشاره به کمبود سرانه آموزشی دارالقرآن‌ها، گفت: اگر آموزش و پرورش سرانه آموزشی دارالقرآن‌های وابسته به خود را افزایش دهد میتوان امیدوار بود بخشی از مشکلات دارالقرآن‌ها حل شود.
وی با بیان اینکه بهتر است دارالقرآن‌ها در بطن شهر باشند و از اختصاص مکان‌های پرت و حاشیه‌ای به دارالقرآن‌ها خوددادری شود، اظهار کرد: دارالقرآن مشکات از ابتدای تأسیس تا دو سال قبل در مجموع سه بار اسباب‌کشی داشته است.
دارالقرآن‌ها حمایت مالی شوند
کوروش آبچهر، مدیر دارالقرآن امام جعفر صادق(ع) رومشکان نیز نداشتن مکان مناسب را یکی از مشکلات دارالقرآن امام جعفر صادق(ع) بیان کرد و افزود: مکان این دارالقرآن یک دبیرستان قدیمی در سطح شهر است که در اختیار کانون فرهنگی و تربیتی است و قسمتی از آن نیز به دارالقرآن اختصاص داده شده است.
وی با بیان اینکه متأسفانه امروزه شاهد هستیم که توجه چندانی از جانب مدیران فرهنگی و قرآنی به فعالیت‌های قرآنی نمی‌شود، خواستار تخصیص هزینه‌هایی برای دارالقرآن‌ها شد و گفت: با توجه به اینکه اجرای برنامه‌ها و فعالیت‌های فرهنگی و قرآنی دارالقرآن‌ها به‌ویژه تشکیل گروه‌های تواشیح و سرود هزینه‌بر است و قرآن‌آموزان نیز توان پرداخت شهریه را ندارند، لذا ضرورت دارد دارالقرآن‌ها از نظر مالی مورد حمایت قرار بگیرند.
کمبود اعتبارات؛ مانعی برای فعالیت‌های دارالقرآن‌ها
امین پارسا، مدیر دارالقرآن حضرت ولی‌عصر(عج) اشترینان نیز کمبود اعتبارات را مشکل اصلی این دارالقرآن برشمرد و ادامه داد: امسال دو میلیون تومان برای دارالقرآن ولی‌عصر(عج) اشترینان اعتبار واریز شده است که جوابگوی برنامه‌ها و فعالیت‌های این دارالقرآن نیست و برای ادامه مسیر نیازمند حمایت نهادهای ذی‌ربط است.
آموزش و پرورش بر فعالیت مربیان دارالقرآن‌ها نظارت کند
زهراسادات موسوی، مدیر دارالقرآن شهدای ازنا نیز با بیان اینکه در دارالقرآن شهدای ازنا از نظر مربی قرآن با مشکل مواجه هستیم، افزود: آموزش و پرورش فرهنگیانی که پُست‌های معاونت پرورشی دارند را به‌عنوان مربی قرآن به دارالقرآن می‌فرستد و با توجه به اینکه معاونان پرورشی مشغله‌های کاری زیادی دارند نمیتوانند در دارالقرآن حضور مستمر و دائم داشته باشند.
وی با بیان اینکه دارالقرآن شهدای ازنا مکان مستقل ندارد و در ساختمان کانون آفرینش این شهرستان مستقر است، خواستار نظارت آموزش و پرورش بر فعالیت مربیان قرآن شد و اضافه کرد: لازم است مربیان قرآن دارالقرآن‌ها از سوی آموزش و پرورش ساماندهی شوند و ساعت کاری و فعالیت آموزشی برای آنها تنظیم شود.
نداشتن مکان مستقل؛ مشکل دارالقرآن کوثر
احمد ترکی، مدیر دارالقرآن کوثر نورآباد نیز نبود فضای مستقل را مشکل اصلی این دارالقرآن ذکر کرد و با بیان اینکه دارالقرآن کوثر نورآباد اکنون در فضای کانون فرهنگی این شهرستان مستقر است، اظهار کرد: این دارالقرآن تجهیزات و فضای مستقل ندارد و تماماً از تجهیزات و فضای کانون تربیتی شهرستان استفاده می‌کند.
وی با بیان اینکه نبود مربیان تخصصی امر قرآن چالش دیگر آموزش قرآن در این دارالقرآن است، بر لزوم ورود خیرین قرآنی برای تقویت دارالقرآن و فعالیت‌های قرآنی شهرستان نورآباد تأکید کرد و افزود: تنها دارالقرآن کوثر نورآباد امکاناتی از قبیل ماشین‌دوخت و حتی صندلی برای نشستن ندارد و تماماً از اموال کانون شهرستان استفاده می‌کند.
نبود سرانه آموزشی؛ مشکل دارالقرآن یاسین چگنی
منوچهر قاسمی، مدیر دارالقرآن یاسین شهرستان چگنی با اشاره به مشکلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری اکثر دارالقرآن‌های آموزش و پرورش، گفت: فضای آموزشی دارالقرآن‌ها چندان مناسب نیست و دارالقرآن‌ها مجبور هستند برای تشکیل کلاس‌های آموزشی از فضای آموزشی مدارس استفاده کنند که می‌طلبد آموزش و پرورش دارالقرآن‌ها را از نظر سخت‌افزاری و نرم‌افزاری تقویت کند.
وی موازی‌کاری را یک مشکل مهم در فعالیت‌های دارالقرآن‌ها دانست و اظهار کرد: دارالقرآن‌های وابسته به آموزش و پرورش در اجرای برخی فعالیت‌های آموزشی با موازی‌کاری نهادهایی همچون فرهنگ و ارشاد اسلامی، اوقاف و امور خیریه، تبلیغات اسلامی و بسیج مواجه هستند و همین موازی‌کاری‌ها باعث می‌شود فعالیت‌های قرآنی چندان اثربخش نباشد.
استفاده از ظرفیت خیرین برای رفع مشکلات دارالقرآن‌ها
فاطمه یوسفی، مدیر دارالقرآن امام سجاد(ع) شهرستان دورود نیز نداشتن مربی متخصص را مشکل این دارالقرآن ذکر کرد و گفت: با وجود اینکه آموزش و پرورش باید ۴۸ ساعت مربی موظف در اختیار این دارالقرآن قرار دهد ولی اصلاً در این زمینه اقدامی انجام نمی‌دهد و ما با کمبود مربی متخصص قرآن مواجه هستیم.
وی با بیان اینکه دارالقرآن‌ها برای جذب مربی قرآن آزاد مشکل دارند، ادامه داد: از نظر مربی متخصص قرآنی در حد صفر هستیم و آموزش و پرورش هم اقدامی برای تأمین مربی قرآن دارالقرآن ندارد.
یوسفی تخریبی بودن ساختمان را یکی دیگر از مشکلات دارالقرآن امام سجاد(ع) دورود برشمرد و اضافه کرد: برای جذب قرآن‌آموز نیاز است مکان دارالقرآن و کلاسها جذابیت لازم را داشته باشند که متأسفانه دارالقرآن امام سجاد(ع) دورود از این نظر در حد صفر بود و ما با کمک خیرین تا حدودی مشکلات مربوط به مکان دارالقرآن را حل کردیم.
آموزشی نبودن مکان دارالقرآن خاتمالانبیاء(ص)
سمیه باجلان، مدیر دارالقرآن خاتمالانبیاء(ص) بروجرد نیز گفت: با توجه به بالا بودن تعداد قرآن‌آموزان نیاز است تعداد مربیان این دارالقرآن نیز افزایش پیدا کنند در صورتی که فقط پنج مربی قرآن در این دارالقرآن فعالیت دارند.
بیشتر بخوانید:
- مشکلات قرآن‌آموزان اُشترینان؛ از پراکندگی روستاها تا قطعی اینترنت
- تنها دارالقرآن آموزش و پرورش در نورآباد فضای مستقل ندارد
- نبود سرانه آموزشی؛ مهمترین مشکل دارالقرآن یاسین چگنی
- آموزش و پرورش بر فعالیت مربیان قرآن دارالقرآن‌ها نظارت کند
وی ادامه داد: قانون مربوط به دارالقرآن‌های وابسته به آموزش و پرورش به ما اجازه نمی‌دهد مربی قرآن آزاد بگیریم و حتماً باید مربیان ما از بین معلمان و مربیان پرورشی و فرهنگیان باشند و این تا حدودی ما را در تأمین مربی با مشکل مواجه کرده است.
باجلان آموزشی نبودن ساختمان دارالقرآن خاتمالانبیاء(ص) را یکی دیگر از مشکلات این دارالقرآن بیان کرد و گفت: ساختمان دارالقرآن یک منزل مسکونی وقفی است که برای انجام فعالیت‌های قرآنی در اختیار آموزش و پرورش است و این مکان برای تشکیل کلاس‌های آموزش قرآن چندان مناسب نبود و برای برگزاری کلاسها با کمبود جا مواجه بودیم.
دارالقرآنی که فاقد امکانات اولیه است
زهرا محمدباقری، مدیر دارالقرآن شهرستان الیگودرز نیز از اسکان این دارالقرآن در طبقه زیرین پژوهش‌سرای دانش‌آموزی الیگودرز خبر داد و با بیان اینکه فضای در نظر گرفته شده مناسب فضای دارالقرآن نیست، افزود: نبود تجهیزات به‌روز و کامل و عدم فضای مناسب مهمترین مشکلات و چالش‌های دارالقرآن عترت شهرستان الیگودرز است.
وی با ابراز نارضایتی از کمبود اعتبارات این دارالقرآن، گفت: محیطی که ۱۷ کلاس دارد حداقل باید سرویس بهداشتی و سیستم قوی داشته باشد اما فضای دارالقرآن عترت الیگودرز ابتدایی‌ترین امکانات را هم ندارد و تمام کارهای دارالقرآن توسط سیستم و لپ‌تاپ شخصی انجام می‌شود.
محمدباقری ادامه داد: فضای دارالقرآن‌ها باید مستقل و جذاب‌ترین، بهترین و آرام‌ترین فضا برای دانش‌آموزان در دارالقرآن‌ها ایجاد شود که این امر مستلزم حمایت و عنایت مسئولان است.
۱۳ دارالقرآن فضای مستقل دارند / دارالقرآن‌ها درآمدزا باشند
عیسی حیدروند، رئیس اداره قرآن، عترت و نماز آموزش و پرورش لرستان در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان، با بیان اینکه تأسیس دارالقرآن با اعلام آمادگی شهرستان‌ها و مدیران مناطق صورت می‌گیرد، گفت: اداره قرآن و عترت در این زمینه مسئولیتی ندارد و مدیران مناطق باید مانند یک مدرسه تجهیزات و فضای مستقل برای ایجاد دارالقرآن را آماده و با توجه به نیاز، اعلام کنند به این معنا که قبل از درخواست تأسیس دارالقرآن باید امکانات و فضای مستقل و نیروی انسانی آن تأمین شده باشد.
وی با بیان اینکه بخش دیگری از احداث، تأسیس و در نظر گرفتن فضای مستقل برای دارالقرآن‌ها بر عهده نوسازی مدارس است، افزود: از 15 دارالقرآن استان لرستان به جز دارالقرآن‌های شهرستان چگنی و شهرستان پلدختر که در جریان سیل تخریب شد مابقی دارالقرآن‌ها دارای فضای مستقل هستند.
رئیس اداره قرآن، عترت و نماز آموزش و پرورش استان لرستان به تلاش‌های این اداره برای رفع کمبود مربیان تخصصی قرآن در دارالقرآن‌ها اشاره کرد و گفت: مربی قرآنی آزاد وجود دارد اما مجوز آن داده نمی‌شود؛ در نظر گرفتن مربی خاص برای دارالقرآن، پروسه اداری و حقوقی دارد که تمام تلاش ما رفع کمبود نیروهای تخصصی دارالقرآن‌هاست.
وی با بیان اینکه تخصیص اعتبارات و واریز هزینه به دارالقرآن‌ها براساس امتیازات و فعالیت‌های آنان ارزیابی می‌شود، ادامه داد: آیتم‌هایی برای واریز اعتبار به دارالقرآن‌ها وجود دارد اما تلاش شده است تمام دارالقرآن‌ها از لحاظ اعتباری تأمین شوند کمااینکه دارالقرآن‌های فعال‌تر اعتبار بیشتری دریافت می‌کنند.
حیدروند بر لزوم درآمدزا شدن دارالقرآن‌های آموزش و پرورش در لرستان تأکید کرد و با بیان اینکه کمک‌هایی که از سوی آموزش و پرورش می‌شود صرفاً برای فعالیت‌های فوق برنامه است، ادامه داد: هنر مدیران دارالقرآن‌ها جذب قرآن‌آموز و درآمدزایی است که می‌توانند به روش‌های مختلف درآمدزا باشند.
رئیس اداره قرآن، عترت و نماز آموزش و پرورش لرستان استعدادیابی قرآنی را مبنای فعالیت دارالقرآن‌های آموزش و پرورش دانست و گفت: مدیران دارالقرآن‌ها باید از درون مدارس با تعامل با معاونان پرورشی استعدادهای قرآنی را شناسایی کنند و بر مبنای آن برنامه‌ریزی کنند.
وی با بیان اینکه اداره قرآن عترت و نماز وزارتخانه آموزش و پرورش بیشترین کمک‌ها را به دارالقرآن‌های آموزش و پرورش در استان‌ها داشته است، اضافه کرد: اعتباری که از وزارتخانه برای دارالقرآن‌ها تخصیص داده می‌شود بدون آنکه ریالی از آن کم شود برای دارالقرآن‌ها واریز می‌شود.
سرانه دارالقرآن‌ها بر اساس میزان فعالیت توزیع می‌شود
احسان پیرداده‌بیرانوند، کارشناس مسئول دفتر قرآن، نماز و عترت اداره‌کل آموزش و پرورش لرستان نیز در گفت‌وگو با ایکنا، به مشکلات مطرح شده توسط مدیران دارالقرآن‌ها در زمینه نداشتن مربی متخصص قرآن اشاره کرد و گفت: این مشکل به خود دارالقرآن‌ها برمیگردد چراکه در حال حاضر برخی از دارالقرآن‌ها هستند که استفاده لازم از ساعت موظفی مربیان قرآنی که از طرف آموزش و پرورش شهرستان‌ها در اختیار آنها قرار می‌گیرد، را نمیبرند این در حالی است که اولویت جذب مربی قرآن برای دارالقرآن‌ها با فرهنگیانی است که رشته‌های مرتبط با قرآن و عترت دارند و بعد از آن فرهنگیانی که رشته مرتبط با قرآن ندارند، اما در زمینه قرآن مهارت و تخصص لازم را دارند و حافظ یا قاری قرآن هستند و اگر در یک شهرستان در این دو بخش مشکل وجود داشت شورای قرآنی شهرستان میتواند از نیروهای آزاد استفاده کند.
وی ادامه داد: آموزش و پرورش استان تلاش دارد از نظر تأمین امکانات و تجهیزات از دارالقرآن‌ها حمایت داشته باشد و در زمینه تأمین تجهیزات نرم‌افزاری مثل قرآن، مفاتیح، نهج‌البلاغه، فرش سجاده‌ای، قلم قرآنی و ... تلاش خود را داشته است.
بیرانوند به کمبود اعتبارات و سرانه بخش فعالیت‌های قرآنی اشاره کرد و افزود: کمبود سرانه دارالقرآن‌ها یک مشکل در تمام کشور است و تنها مختص به لرستان نیست ولی به هر حال امسال چند دوره برای دارالقرآن‌های استان واریزی سرانه داشته‌ایم که این سرانه با توجه به فعالیت آنان توزیع شده و دارالقرآنهایی که فعالیت بهتری داشته‌اند میزان سرانه دریافتی آنها نیز بیشتر بوده است و دارالقرآنهایی که فعالیت آنها ضعیف بوده نیز سهم کمتری از این سرانه آموزشی داشته‌اند.
کارشناس مسئول دفتر قرآن، نماز و عترت اداره‌کل آموزش و پرورش لرستان با بیان اینکه در آموزش و پرورش هر اعتباری ردیف خاص خودش را دارد و ما نمیتوانم از اعتبار و سرانه سایر بخشها به دارالقرآن‌ها اختصاص دهیم، گفت: اکثر دارالقرآن‌های آموزش و پرورش استان از نظر تعداد نیرو، تجهیزات و مکان در وضعیت متوسط و نسبتاً خوبی قرار دارند و فعالیت قرآنی خوبی داشته‌اند به نحوی که دارالقرآن‌های لرستان موفق به کسب رتبه سوم کشور در بحث تولید محتوا شده‌اند.
انتهای پیام
