احیای قرآن در کلام امیرالمؤمنین(ع)
پژوهشگر نهج‌البلاغه و مدرس دانشگاه با اشاره به خطبه‌ها و حکمت‌های متعدد ضرورت احیای قرآن و راه‌های ترویج فرهنگ الهی در جامعه را مورد بررسی قرار داد و گفت: آموزش قرآن به فرزند یکی از راه‌هایی است که در نهج‌البلاغه ذکر شده است.
حبیب‌الله صابری‌نسب، پژوهشگر نهج‌البلاغه و مدرس دانشگاه، در گفت‌و‌گو با ایکنا از استان مرکزی، آموزه‌های نهج‌البلاغه را همچون قرآن کریم کاربردی و مورد اهمیت برشمرد و بر ضرورت پیاده‌سازی آن در بطن زندگی در ابعاد و حوزه‌های مختلف تأکید کرد.
پیروزی انقلاب و نقش آن در احیای قرآن، نهج‌البلاغه و سایر کتب دینی و ادعیه‌های مذهبی را نمی‌توان نادیده گرفت. پس از پیروزی انقلابی طولی نکشید که مراکز قرآنی فعالیت خود را با جدیت شروع کرده و پس از مدت زمان کوتاهی افراد مستعد و باانگیزه تربیت شده و توانستند با شرکت در مسابقات بین‌المللی حائز رتبه شوند.
بیشتر بخوانید:
- دوراندیشی در کلام حضرت علی(ع)
- چگونگی مهارت نفس از نگاه حضرت علی(ع)
- چگونگی کنترل زبان از نگاه نهج‌البلاغه
- نسخه حضرت علی(ع) برای خانه‌تکانی دل
پس از رونق گرفتن قرآن، جای خالی نهج‌البلاغه احساس شد و فعالان و دغدغه‌مندان این حوزه وارد میدان شدند. خوشبختانه مدتی نگذشت که اقدامات تحقیقی و پژوهشی در موضوعات این کتاب ارزشی آغاز شد و توانست مقداری از کمبودها را برطرف کند. باوجود اینکه اقدامات و تحقیقات خوبی صورت گرفته است، اما جای کار برای پردازش بیشتر وجود دارد و برای شناساندن مضامین کلام امام علی(ع) باید از نویسندگان، شعرا و سایر هنرمندان بهره گرفت.
امام باقر(ع) در حدیثی فرمودند: «إنَّ القُرآنَ حَیٌّ لا یموتُ، وَ الآیَةُ حَیَّةٌ لا تَموتُ، قرآن، زنده است و نمی‌میرد و آیات زنده‌اند و نمی‌میرند.» این حدیث شریف تأکید و مهر تأییدی است که برای همیشه، هر زمان و مکان می‌توان از مضامین و مفاهیم کلام وحی استفاده کرد. این مهم به آن معنا است که قرآن برای زمان و مکان خاصی نبوده و نیست.
وظیفه هنرمندان در انتقال مفاهیم دینی
امروز همه جهان بشری به کاربردی بودن آیات در زندگی صحه گذارده و برای بهره‌مندی از آن برنامه دارند. حتی دشمنان خود به این مهم واقف هستند و برای دور نگه‌داشتن جوانان و نوجوانان جهان اسلام از محورهای دینی و الهی برنامه داشته و هزینه می‌کنند. آنان به خوبی می‌دانند اگر مضامین قرآنی و دینی نشر پیدا کند جایی برای آنان وجود نخواهد داشت؛ از این‌رو با فرافکنی و توطئه‌افکنی سعی دارند سرمایه‌های انسانی ما را از این مضامین دور نگه دارند. در مقابل همه ما وظیفه داریم از این سرمایه‌ها حفاظت کنیم و وظیفه هنرمندان متعهد در این حوزه سنگین است.
آیه 104 سوره مبارکه «انعام»: «قَدْ جَاءَكُمْ بَصَائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ عَمِيَ فَعَلَيْهَا وَمَا أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ، به راستى رهنمودهايى از جانب پروردگارتان براى شما آمده است پس هر كه به ديده بصيرت بنگرد به سود خود او و هر كس از سر بصيرت ننگرد به زيان خود اوست و من بر شما نگهبان نيستم.» به این نکته اشاره دارد که انسان در همه حال باید بصیرت داشته باشد. انسان به واسطه آیات الهی و مضامین کتب دینی همچون نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه به حقایق خلقت و آفرینش پی می‌برد. بدون تردید اگر انسان این حقیقت را درک کند از انحراف و خطا در امان خواهد بود.
حضرت علی(ع) در بخش دوم خطبه 127 نهج‌البلاغه فرمودند: «فَإِنَّمَا حُكِّمَ الْحَكَمَانِ لِيُحْيِيَا مَا أَحْيَا الْقُرْآنُ وَ يُمِيتَا مَا أَمَاتَ الْقُرْآنُ، وَ إِحْيَاؤُهُ الِاجْتِمَاعُ عَلَيْهِ وَ إِمَاتَتُهُ الِافْتِرَاقُ عَنْهُ، فَإِنْ جَرَّنَا الْقُرْآنُ إِلَيْهِمُ اتَّبَعْنَاهُمْ وَ إِنْ جَرَّهُمْ إِلَيْنَا اتَّبَعُونَا. آن دو حكم به داورى پرداختند تا آنچه را كه قرآن زنده داشته است زنده دارند و آنچه را ميرانيده است بميرانند. زنده‌داشتن قرآن، گرد‌آمدن است بر آنچه حكم كرده و ميراندن قرآن، جداشدن از احكام آن است. اگر قرآن ما را به جانب ايشان كشاند، از ايشان پيروى مى‌كنيم و اگر آنان را به جانب ما كشاند، بايد كه از ما پيروى كنند.» این فراز نشان‌دهنده آن است که فاصله‌گرفتن از کلام وحی باعث خسران و نابودی انسان است؛ از این‌رو باید با بهره‌مندی از ابزار مختلف راه رسیدن و تبیین مضامین الهی را در جامعه فراهم کرد.
آموزش قرآن حق فرزندان است
امیرالمؤمنین(ع) در خطبه 122 فرمودند: «وَ إِنَّ الْکتَابَ لَمَعِی مَا فَارَقْتُهُ مُذْ صَحِبْتُه، همانا قرآن با من است و از آن هنگام که یار آن گشتم از آن جدا نشده‌ام»؛ از این‌رو لازم است ما به‌عنوان پیرو حضرت از قرآن، آن یار دیرین جدا نشده و همواره از آن به عنوان نقشه راه استفاده کنیم. همچنین در حکمت 399: «حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى الْوَالِدِ أَنْ يُحَسِّنَ اسْمَهُ وَ يُحَسِّنَ أَدَبَهُ وَ يُعَلِّمَهُ الْقُرْآنَ» در باب تربیت فرزند آموزش قرآن را یکی از حق‌های فرزند بر گردن والدین بیان فرمودند.
در تاریخ طبری جلد 4 صفحه 38 آمده است: « انَّ کتابَ الله عزَّوجَلَّ بَینَنَا مِن فَاتَحِته الی خاتِمَتِهِ نحیی ما اَحیا وَ نُمیتُ ما امات، کتاب خداوند بزرگ (قرآن) از آغاز تا پایان در میان ما است، آنچه را قرآن زنده کرده، زنده می‌کنیم و آنچه را میرانده، می‌میرانیم.»
مقام معظم رهبری فرمودند: «افتخار ما در مقابل همه مکاتب و نظام‌های بشری این است که کتاب انقلاب ما، قرآن کریم و مجیدی است که از وحی حکیم منشاء گرفته و قابل فهم و استفاده برای همگان است.» این امر دلالت بر زنده‌بودن قرآن و زندگی بخشیدن آن دارد.
انتهای پیام
