یکی از موضوعاتی که طی سالهای اخیر در میان قراء کشور مشاهده میشود این است که اغلب قاریان هنگام تلاوت در محافل و مجامع تمایل دارند تا اوج صدای خود را به نمایش گذارند. متأسفانه برخی از قراء در این راه بدون آنکه متوجه باشند دست به ایجاد اوج و بمهای تصنعی میزنند که کاملاً غیرعلمی است و حتی در محدوده حقیقی صدای آنان نیز قرار ندارد.
حال اینکه اوج و بم صدای قاریان مختلف چگونه باید ادا و در چه فواصل صوتی ارائه شود، موضوع بسیار مهمی است که باید از منظر کاملاً علمی و موسیقایی بررسی شود تا قاریان و تالیان بدانند که بالا و پایین بردن صدا در هنگام تلاوت و اوج و بمهای تصنعی نه تنها به زیبایی تلاوت ایشان اضافه نمیکند، بلکه گاه باعث آزردگی مستمعان نیز میشود.
در این راستا خبرنگار ایکنا مصاحبهای با مهدی دغاغله، داور مسابقات بینالمللی قرآن کریم، انجام داده که مشروح آن را در ادامه میخوانید؛
دغاغله اظهار کرد: یکی از شاخصههای صوت و تعریف آن این است که معمولاً صداهایی که امتیاز و تقدم ویژهای در قیاس با صداهای دیگر دارند و در ارزیابیها نیز نمره بیشتری میگیرند، صداهایی هستند که علاوه بر طنین و انعطاف خوب، رسایی و شدت مناسب، از اوجگیری، مساحت معقول، منطقی و مطلوب نیز برخوردار باشند.
این داور مسابقات بینالمللی قرآن افزود: بنابراین صدایی که قدرت مانور بیشتری داشته باشد، از ارزش بیشتری نیز برخوردار خواهد بود، به شرط اینکه طنین و زیبایی آن نیز حفظ شود که مجموعه این عوامل سبب میشود تا این نوع صدا امتیاز ویژهای در قیاس با صداهای دیگر داشته باشد.
وی تصریح کرد: البته باید بین صدایی که به صورت طبیعی اوج زیبایی دارد و صدایی که اوج آن به صورت تصنعی ایجاد میشود تفاوت قائل شد. اوج تلاوتی که با تکلف و تصنع و سایه صوت همراه باشد نه تنها مطلوب نیست، بلکه احیاناً مستمع را مشمئز نیز میکند یا تلاوت با این صوت، معمولی و بدون جاذبه تلقی خواهد شد.
این داور مسابقات بینالمللی قرآن بیان کرد: در صورتی که این امکان در صدا باشد و صدای قاریان قرآن به صورت طبیعی زیبا باشد، میتوان در آن از اوج صدا نیز بهره برد، وگرنه استفاده از اوج نه تنها زیبا نیست، بلکه موجب کاهش ارزش تلاوت نیز خواهد شد.
دغاغله ادامه داد: تقریباً 70درصد بخش اوجگیری به ذات صوت برمیگردد. البته قصد ندارم که بگویم امیدی در این باره وجود ندارد، ولی وقتی شخصی صدای خود را ارزیابی و مشاهده کند که در انعطاف یا تحریر یا حتی پردههای پایین صوت چیزی برای گفتن دارد و صدای او زیباست، باید بیشتر محدوده صوتی را تقویت کند تا بخواهد اوج تصنعی برای خود ایجاد کند.
وی تصریح کرد: البته امروز علم صداپروری و پرورش صدا پیشرفت و توسعه پیدا کرده، بهگونهای که افراد از طریق آن میتوانند خیلی راحت اوج صدا را زیاد کنند. کسانی با شرکت در دورههای صداسازی توانستهاند تا چندین پرده صوتی به گام صدای خود اضافه کنند. ولی این راه مسیر سادهای نیست و نیاز به یکسری ریاضتها و تحمل دشواریها دارد.
این داور مسابقات بینالمللی قرآن ابراز کرد: انسان اگر داشتههای خود را تقویت کند، بهتر از این است که همواره به دنبال اوجخوانی باشد. اوجخوانی یک امتیاز نیست که همگان حتماً به دنبال آن باشند. اگر ذاتاً در صدای افراد وجود داشته باشد، مطلوب است، اما در غیر این صورت با جیغ و داد و فریاد به هیچ وجه زیباییای به تلاوت نمیافزاید.
دغاغله درباره شناسایی محدوده صدای مطلوب برای قاریان قرآن و عدم ایجاد اوجهای تصنعی نیز تصریح کرد: قاریان باید بدانند که اگر به دنبال این مسئله باشند که اوج تصنعی در صدای خود ایجاد کنند، عمر تلاوت ایشان کوتاه خواهد بود. قاریان اگر درصددند که عمر تلاوتشان زیاد باشد، هر چه طبیعیتر بخوانند دوام صدایشان بیشتر خواهد بود.
این داور مسابقات بینالمللی قرآن کریم در پایان اظهار کرد: صدایی محکوم به فنا و از بین رفتن است که با داشتههای اصلی خود ارائه نشده و خیلی چیزها را استعاره گرفته است که کاملاً تصنعی و با تکلف ارائه میشود و به هیچ وجه دوام نخواهد داشت.
انتهای پیام