جلوه سیاسی عاشورا در نگاه بزرگترین رهبر سیاسی قرن
گروه اندیشه: آنچه پیش روی پیروان مکتب شهادت گسترده شده، سخنان بزرگ‌مردی است که در اقتدا به سالار شهیدان، خود اسوه‌ای کامل بود، نگاه ایشان به‌عنوان یک رهبر سیاسی، به بزرگترین نهضت سیاسی ـ اسلامی بعد از پیامبر(ص) در خور توجه است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، یکی از جلوه‌های مهم عاشورا جلوه سیاسی حرکت جهادی و نهضت سبز امام حسین(ع) بود، نکته‌ای مهم و اساسی که فرای تمام مسائل دیگر به شمار می‌رود و نباید از آن غافل شد، در این میان خالی از لطف نیست با یادی از معمار کبیر موفق‌ترین انقلاب عصر حاکمیت آهن و فولاد، به تبیین قیام عاشورا در کلام و پیام امام خمینی(ع) بپردازیم.
آنچه که پیش روی پیروان مکتب شهادت گسترده شده و می‌شود سخنان بزرگ‌مردی است که در اقتدا به سالار شهیدان، خود اسوه‌ای کامل بود، فردی که ننگ سکوت و ذلت از دامن مطهر طلایه‌داران تشیع سرخ حسینی زدود و دگرباره شعار«إِحْدَى الْحُسْنَیَیْنِ» و پیروزی خون بر شمشیر را به مستضعفان و پا برهنگان زمین آموخت.
فردی که می‌گفت سلام بر حسین‌بن‌علی که با یاران معدود خویش برای برچیدن بساط ظلم غاصبان خلافت به پاخاست و از ناچیز بودن عده، به خود خیال سازش با ستمگر را راه نداد و کربلا را قتل‌گاه خود و فرزندان و اصحاب معدودش قرار داد و فریاد «هیهات منا الذله»اش را به گوش حق طلبان رساند.(صحیفه نور؛جلد20 ، ص87)
عاشورا و نهضت اسلامی - سیاسی
امام روح‌الله یکی از اصلی‌ترین دلایل برگزاری مراسم‌های عزاداری را علاوه بر زنده نگه داشتن یاد شهدای جهاد امام حسین(ع) نمود و جلوه سیاسی و اجتماعی می‌دانست که لازمه نهضت و انقلاب بود و همواره بر آن تاکید می‌فرمود.ایشان در بیاناتی در جمع علمای غرب تهران در سی‌ام مهرماه سال 58 می‌فرمایند: «گریه کردن بر شهید؛ زنده نگه داشتن نهضت است. این که در روایت هست کسی که گریه کند یا بگریاند یا حتی صورت خود را به صورت گریه‌دار درآورد، این جزایش بهشت است.(... ومن بکی او ابکی واحدا فله الجنه و من تباکی فله الجنه. بحارالانوار ج44 ص288) این برای این است که حتی آنی که خودش را به حالت گریه‌دار درمی‌آورد و یک حالت حزن به خودش می‌دهد این نهضت را دارد حفظ می‌کند، این نهضت امام حسین(ع) را حفظ می‌کند.ملت ما را این مجالس حفظ کرده است».
همچنین، امام پیرامون اهمیت کار خطبا و وعاظ در تمام دوران به ویژه دوران عزاداری می‌فرمودند: «این که برای عزاداری برای مجالس عزا برای نوحه‌خوانی برای اینها این همه ثواب داده شده است علاوه بر امور عبادی و معنوی و روحانی یک مسئله مهم سیاسی در کار بوده است. آن روزی که این روایات صادر شده است روزی بوده است که این فرقه ناجیه مبتلا بودند به حکومت اموی و بیشتر عباسی و یک جمعیت بسیار کمی یک اقلیت کمی در مقابل قدرت‌های بزرگ در آن وقت برای سازمان دادن به فعالیت سیاسی این اقلیت یک راهی درست کردند که این راه خودش سازمان دهنده است و آن نقل از منابع وحی است. در طول تاریخ این مجالس عزا که یک سازمان‌دهی سرتاسری در کشورهای اسلامی است و در ایران که مهد تشیع و اسلام است در مقابل حکومت‌هایی که پیش می‌آمدند و بنای بر این داشتند که اسلام را از بین ببرند روحانیت را از بین ببرند آن چیزی که در مقابل آنها می‌ایستاد و آنها را می‌ترساند این مجالس عزا و این دستجات بود».
عزاداری عاشورا صرفاً برای ثواب نیست
امام روح‌الله همواره در جای جای سخنرانی‌هایشان پیرامون نهضت عاشورا بر این نکته تاکید داشتند که هرچند عزاداری باید باشد و مردم با عزاداری هم به پاداش و ثواب دنیوی و اخروی برسند اما نباید از این نکته غافل باشند که همه این کارها فقط برای ثواب نیست همه‌اش این قضیه نیست که ما می‌خواهیم ثواب ببریم؛«قضیه این است که ما می‌خواهیم پیشرفت کنیم. سیدالشهدا هم که کشته شد نه این که رفت یک ثوابی ببرد، ثواب برای او خیلی مطرح نبود رفت که این مکتب را نجاتش بدهد. اسلام را پیشرفت بدهد اسلام را زنده کند.» و به تمامی دست اندرکاران و برگزارکنندگان و وعاظ و خطیبان و مداحان یاداوری می‌کردند که مقصود و مقصدشان حفظ اسلام باشد.
تعطیلی مجالسی که خلاف اهداف عاشورا حرکت می‌کردند
در مورد عزاداری و مجالسی که به نام امام حسین(ع) برگزار می‌شود نه امام و نه هیچ یک از دینداران معتقد نبودند که با این اسم هر کس هرکاری می‌کند خوب است چه بسا علمای بزرگ و دانشمندان بسیاری این کارها را ناروا دانسته‌اند و به نوبه خود از آن جلوگیری کردند.
چنانچه همه می‌دانیم که آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی از فقیهان بزرگ و مراجع تقلید شیعه در قرن چهارده هجری قمری در قم شبیه خوانی را ممنوع کرده بود و یکی از مجالس بسیار بزرگ را تبدیل کرده بودند به روضه خوانی همچنین روحانیون و دانشمندان دیگر هم چیزهایی که برخلاف دستور دین بوده منع کرده و می‌کنند.
از دیگر وقایعی که می‌توان از نظر کنشی سیاسی به آن نگریست همان هنگام است که امام حسین(ع) آمد مکه و از مکه درآن حال بیرون رفت، حرکت سیاسی بزرگی بود که وقتی که همه مردم دارند به مکه می‌روند ایشان از مکه خارج می‌شوند. خروج امام حسین(ع) از مکه ذاتا کنشی سیاسی بود به آنچه که در آن دوران در آن جغرافیا اتفاق می‌افتاد.
امام خمینی(ره) این حرکت امام حسین(ع) را تماماً حرکتی سیاسی و در معنای اخص اسلامی-سیاسی می‌دانست و این حرکت اسلامی-سیاسی سرمنشا و دلیلی بود که بنی‌امیه را از بین ببرد که امام(ره) همواره بر این نکته تاکید می‌کردند که اگر این حرکت اسلامی-سیاسی امام حسین(ع) در آن زمان نبود اسلام پایمال شده بود.
آنچه که مهم و ماندگار می‌کند یاد و خاطره امام امت را تاکید و تذکر مدام و مداوم این نکته است که به خاطر حفظ اسلام و حماسه و نهضت جهادی عاشورا ملت ما باید زنده نگه دارند عزاداری برای امام سوم شیعیان را، امام معتقد بودند؛ «ما ملتی هستیم که با همین گریه‌ها یک قدرت 2500 ساله را از بین بردیم».(صحیفه امام جلد16 ص 343)
منابع:
-سه سخنرانی در باب محرم و عاشورا(1. بیانات امام در جمع علمای غرب تهران،2. بیانات امام در جمع گروهی از علما ائمه جماعات و روحانیون و وعاظ قم و تهران 3. بیانات امام در جمع گویندگان مذهبی و روحانیون قم و تهران و استانهای اذربیایجان غربی و شرقی)
-صحیفه امام خمینی(ره)
-قیام عاشورا در کلام و پیام امام خمینی(ره)، موسسه تنظیم و نشر آثار امام
خبرنگار: احمد بهرامی
