جهانبخش فرجی، قاری بینالمللی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، در مورد پیشکسوتان قرآنی و معیارهای انتخاب یک پیشکسوت قرآنی، با اشاره به اینکه برای انتخاب پیشکسوت باید تداوم فعالیت وی را در نظر داشته باشیم، گفت: افرادی که سالها در جوار رحل قرآن کریم بدون هیچ چشمداشتی زانو زدهاند و به امر آموزش قرآن کریم و خدمت در این عرصه پرداختهاند را میتوان جزئی از جمعیت پیشکسوتان قرآنی به حساب آورد.
عدم فعالیتهای مستمر برای شناسایی پیشکسوتان
وی در ادامه با اشاره به اینکه سازمانها و ارگانهای مختلف هر کدام به فراخور زمان اقدام به شناسایی و معرفی پیشکسوتان قرآنی کردهاند، افزود: با این وجود هنوز هم بسیاری از فعالان و پیشکسوتان قرآنی در گمنامی تمام مشغول فعالیت هستند و فعالیتهای آنها دیده نمیشود، باید در زمینه شناسایی پیشکسوتان قرآنی فعالیتهای مستمرتری انجام شود و به نحو شایستهای به جامعه معرفی شوند.
این قاری بینالمللی با بیان اینکه اگر در گذشته پیشکسوتان قرآنی معرفی شدهاند، در زمان مناسبی نبوده است و نحوه معرفی نیز مناسب نبوده، تصریح کرد: مسئولان پیگیر این قبیل کارها باید سعی کنند پیشکسوتان را در زمان مناسبی معرفی کنند، به عنوان مثال اگر قصد معرفی از طریق رسانههای تصویری را دارند، باید لحظاتی قبل از آغاز برنامههای پر بازدید، آیتمهای کوتاهی را به معرفی فعالیتها و سبک زندگی پیشکسوتان قرآنی اختصاص دهند تا به یک موج در جامعه تبدیل شوند.
پیشکسوتان بهترین الگوهای فرهنگی جامعهاند
فرجی با تأکید بر اینکه این کار دو فایده اساسی خواهد داشت، اظهار کرد: اولین فایده این کار معرفی پیشکسوتان قرآنی به جوانان و جامعه و دوم هم معرفی این افراد به عنوان الگوهای فرهنگی خواهد است، زیرا پیشکسوتان قرآنی افرادی هستند که هیچ چیز را برای خود نمیخواهد و همه چیز را برای خدمت به قرآن در نظر گرفتهاند، مطمئناً این افراد بهترین الگوهای فرهنگی خواهند بود.
این فعال قرآنی با اشاره به اینکه تاکنون فعالیتهای مناسبی برای معرفی پیشکسوتان قرآنی به عنوان الگوهای فرهنگی به جامعه صورت نگرفته است، خاطرنشان کرد: این افراد میتوانند الگوهای بسیار خوبی برای جامعه باشند، در جامعه پیشکسوتان قرآنی افرادی حضور دارند که شغلشان مکانیکی، نقاشی، صافکاری و یا مغازهداری است و در کنار فعالیتهای اقتصادی جلسات قرآن را نیز بدون هیچ چشمداشتی برگزار میکنند و هزینهها و مخارج آن جلسات را نیز از کنار درآمد خود پرداخت میکنند و به طور یقین سبک زندگی چنین افرادی برای جامعه بهترین الگو خواهد بود.
لزوم معرفی پیشکسوتان گمنام قرآنی به جامعه
وی گفت: ممکن است چنین پیشکسوتانی در جلسات خود قاریان بینالمللی را تربیت نکنند، اما همین پیشکسوتان گام اول که بسیار مهم است را برای قرآنی شدن جوانان و نوجوانان برداشتهاند. همین افراد هستند که میتوانند بچههای محلهها را قرآنی بار بیاورند، اما ما اینها را نمیدانیم و نمیبینیم و تنها پیشکسوتانی را مد نظر داریم که از دل جلساتشان چند قاری بینالمللی بیرون آمدهاند؛ بنابراین اگر جنبه فرهنگی را در نظر قرار دهیم، بسیار اثرگذار خواهد بود.
این قاری بینالمللی در ادامه به بیان راهکارهای معرفی پیشکسوتان قرآنی به عنوان الگوهای فرهنگی پرداخت و افزود: همان گونه که گفته شد یکی از این راهکارها استفاده بیشتر از رسانهها به ویژه رسانههای تصویری و رسانه ملی است. این رسانه نباید تنها به معرفی پیشکسوتان قرآنی از طریق شبکه قرآن اکتفا کند، بلکه باید تمام شبکهها برای معرفی فعالان قرآنی برنامه داشته باشند. اگر نگاه کنید در ماه رمضان شبکه سه سیما برنامه پر بینندهای همچون «ماه عسل» را به روی آنتن میبرد، چرا نباید چنین برنامهای با عنوان «انسانهای عسل» که ویژه معرفی زندگانی پیشکسوتان قرآنی باشد را نداشته باشیم.
فرجی تصریح کرد: تلاش مسئولان و مدیران قرآنی باید متمرکز به افرادی باشد که در گمنامی تمام شاگردپروری میکنند و تمام وقت و زندگی خود را وقف قرآن کریم کردهاند، باید تمام توان خود را برای معرفی چنین افرادی به جامعه به کار ببندیم و اگر چنین شود تا حدود زیادی جامعه را از سقوط به ورطه تباهی بازداشتهایم.
حضور در عرصه قرآنی انسان را از هر چیز بینیاز میکند
وی به بررسی وضعیت فعلی پیشکسوتان قرآنی در جامعه پرداخت و در ادامه بیان کرد: از جهت معنوی پیشکسوتان قرآنی به هیچ توجهی نیاز ندارند، زیرا معامله آنها با خدا بوده است و عشق آنها این است که شبهای جلسه قرآن پشت رحل قرار بگیرند و مطمئناً خداوند متعال نیز زحمات این افراد را بیمزد و اجر نخواهد گذاشت. این امر که فعالیت در محضر قرآن انسان را از همه چیز بی نیاز میکند، برای پیشکسوتان و فعالان این عرصه به موضوعی حل شده تبدیل شده است.
این فعال قرآنی با تأکید بر اینکه نباید پیشکسوت قرآنی را محدود کرد، معلمانی که متخلق به اخلاق قرآنی باشند را نیز در زمره پیشکسوتان قرآنی به حساب آورد، خاطرنشان کرد: اینکه پیشکسوتان هیچ چشمداشتی با مادیات ندارند، نباید باعث شود مسئولان و مدیران قرآنی در خصوص رسیدگی به پیشکسوتان و فعالان قرآنی کوتاهی از خود نشان دهند. یکی از مواردی که در جامعه به آن توجه نمیشود، معلم و پیشکسوتی است که درس خود را پس داده است. بنده به نوعی معلمانی که وظیفه خود را به خوبی انجام میدهند را از مکتب قرآن و اهل بیت(ع) میدانم، معلمی که متخلق به اخلاق قرآنی است و سرکلاس قبل از آغاز درس آیه و یا حدیثی را به رسم هر روز به دانشآموزان یاد میدهد هم یک پیشکسوت قرآنی است، زیرا چنین افرادی جامعه را میسازند و درس قرآن هم چیزی جز انسانسازی و جامعهسازی نیست.
اگر دانشآموزی قرآن را به سختی میآموزد، ضعف از معلم است
این قاری بینالمللی با بیان اینکه هیچ دانشآموز و قرآنآموزی کم استعدادی در زمینه یادگیری وجود ندارد، گفت: اگر ضعفی وجود داشته باشد، از آموزش دهنده است. معلم قرآن یا هر درس دیگری که بتواند به خوبی در کلاس با دانشآموزان ارتباط برقرار کند و متخلق به اخلاق اسلامی باشد؛ میتواند به راحتی دانشآموزان را به یادگیری پایبند کند، اما متأسفانه کسی این را نمیبیند؛ یعنی نقش اخلاق حسنه و اهل بیت(ع) را درک نمیکند. این چیزی است که در مکتب قرآن وجود دارد و همه افرادی که در جامعه خدمت میکنند به نوعی وامدار این اخلاق هستند.
اخلاق اولین مشخصه پیشکسوت قرآنی
فرجی با تأکید بر اینکه اولین مشخصه یک پیشکسوت قرآنی اخلاق است، تصریح کرد: در هیچ شرایطی شما نمیتوانید ببینید که معلم واقعی قرآن عصبانی شود، بنده وقتی وارد عرصه فعالیتهای قرآنی شدم، بسیاری از اساتید میگفتند صدای شما به درد قرائت قرآن نمیخورد و قاری قرآن نخواهی شد، اما من در مکتب استاد «وجودی» به قدری شیفته آموزهها، مفاهیم و تلاوت قرآن کریم شدم که اصلاً متوجه شکوفایی استعداد خود در این زمینه نشدم. معلمی که عاشق مسیرش باشد با عشق خود میتواند کمترین استعدادها را به اوج شکوفایی برساند.
پیشکسوتان در جامعه بیپناه هستند
وی به بیان معضلات و مشکلات پیش روی پیشکسوتان قرآنی پرداخت و گفت: بزرگترین معضل پیش روی یک پیشکسوت این است که در جامعه بیپناه و ناشناخته هستند، یعنی اینکه اگر به جایی مراجعه میکنند و مشکلی پیش میآید، هیچ امکانات و خدماتی برای آنها در نظر گرفته نشده است. در حال حاضر هر صنف و تشکل و ادارهای برای نیروی انسانی خود هزاران مزیت و امتیاز از بیمه تکمیلی تا مشاور حقوقی و امکانات رفاهی و غیره در نظر میگیرد، اما چنین امکاناتی حتی در پایینترین سطح خود برای پیشکسوتان و فعالان قرآنی در نظر گرفته نشده است.
این فعال قرآنی با اشاره به اینکه امکانات و مزایای برخی صنفها حتی شامل بعد از مرگ نیز میشود، گفت: در حال حاضر برای هنرمندان حتی قطعهای مجزا در بهشت زهرا(س) در نظر گرفته شده است، چرا نباید برای پیشکسوتان قرآنی قطعهای به نام پیشکسوتان و فعالان قرآنی داشته باشیم. دلیل اینکه بهایی به پیشکسوتان قرآنی داده نمیشود، ناشی از نشناختن جایگاه این افراد است.
فرجی با بیان اینکه در حال حاضر اغلب دیدها به سمت اقتصاد و معیشت دوخته شده است، گفت: کار در عرصه قرآنی فی سبیلالله است و استاد قرآن نه تنها از این عرصه درآمدی ندارد، بلکه از مخارج و درآمدهای خود خرج برگزاری جلسات میکند. اینها همانهایی هستند که بر اساس فرموده مقام معظم رهبری جامعه را نگهداشتهاند.
پیشنهاد راهاندازی «خانه قرآن» ویژه پیشکسوتان این عرصه
وی به ارائه یک پیشنهاد برای مسئولان قرآنی کشور پرداخت و تصریح کرد: اگر مسئولان جایی را به نام «خانه قرآن» که فراسازمانی باشد و اعضای آن جمعی از پیشکسوتان قرآنی باشد را در نظر بگیرند و برخی مصوبات قرآنی به آن اختصاص داده شود و تنها کارش حمایت معنوی و مالی از پیشکسوتان قرآنی باشد، بسیاری از مشکلات پیشکسوتان قرآنی مرتفع خواهد شد.