بررسی‌ راه‌های گسترش فعالیت‌های قرآنی در استان‌ها؛ مستقل یا وابسته بودن

به گزارش خبرنگار ایکنا، صد و سی و چهارم جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی دوشنبه نهم مردادماه با حضور سیدمحمدجواد آل‌احمد، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی، علیرضا معاف، معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدمجید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی و سایر اعضای این مجمع در دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی برگزار شد.

هموارسازی مسیر تشکیل ستاد تدبر 

در ابتدای این جلسه به موضوع نهایی‌سازی طرح «ستاد ملی ترویج و فرهنگ‌سازی تدبر در قرآن کریم» پرداخته شد. در این بخش ابتدا حجت‌الاسلام والمسلمین علی تقی‌زاده، رئیس سازمان دارالقرآن ‌الکریم به عنوان مسئول دستگاه ارائه‌دهنده و اجراکننده این طرح به بیان توضیحات کوتاهی در مورد آن پرداخت.

وی گفت: در جلسه گذشته در مورد ضرورت و اهمیت این موضوع بحث شد، بحث ما این است که در سازمان‌های مختلف جایگاه و تمرکزی برای پیگیری مسئله تدبر موجود نیست، لذا سازمان دارالقرآن عزم این داستان را دارد و در مأموریت‌ها و سند راهبردی جدید سازمان هم بحث تدبر به صورت جدی مورد اشاره قرار گرفته است، لذا شکل‌گیری این ستاد باعث می‌شود، فضا را هم‌افزاتر پیش ببریم.

گزارش تصویری برگزاری جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی

تقی‌زاده افزود:‌ در جلسه گذشته مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی مقرر شد این ستاد با قید یک‌ساله تشکیل و بعد از یک سال در مورد ادامه فعالیت آن تصمیم‌گیری نهایی انجام شود.

الزامات تشکیل ستاد فرهنگ‌سازی تدبر 

در ادامه این جلسه علیرضا معاف، معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه مسئله تدبر مسئله متداخل با موضوعاتی همچون آموزش و پژوهش و ... است، گفت: اگر معنای دیگر این موضوع را مد نظر داشته باشیم، از کجا معلوم که بعد از تشکیل این ستاد، عده‌ای بر تشکیل ستاد تفسیر، ستاد تلاوت، ستاد تعمیق و ... تأکید نکنند؟

وی افزود: اینجا تدبر به معنایی که دوستان در یک سال اخیر دارند بحث می‌کنند، مد نظر است، نه صرفاً یک واژه قرآنی که موازی و مترادف دارد؛ پس لازم است اولاً تدبر به معنای متأخری که اعلام شد، مد نظر دوستان باشد، این معنایی که الان دوستان دارالقرآن می‌گویند یک معنای انضمامی و ناظر به مسائل حاکمیت را مطرح می‌کند که بسیار ضروری بوده و جای آن خالی است. گروهی هم که برای این کار جمع شده‌اند، نگاه اندیشکده‌ای و اندیشگاهی به تدبر دارند. 

معاون قرآن و عترت وزیر ارشاد بیان کرد: نکته دیگر این است که سازمان دارالقرآن قبلاً تمرکز خود را بر آموزش گذاشته بود. یکی از مدیران ارشد قرآنی طی تماسی که داشت مخالفت خود را با ستاد تدبر اعلام کرد، ایشان اعتقاد داشت کار این سازمان آموزش قرآن بوده است، من همانجا اشاره کردم که کار اشتباهی بوده، چرا که آموزش، وظیفه وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم است و از آن طریق باید دنبال شود.

هویت جدید برای سازمان دارالقرآن با تشکیل ستاد تدبر   

معاف تصریح کرد: الان سازمان دارالقرآن باید برای خود هویت جدید تعریف کند، حالا آمده و این هویت را مبتنی بر مسئله تدبر به معنای متأخر انتخاب کرده است. باید قبل از هر چیزی وزرای عضو شورای توسعه را توجیه کنیم تا تشکیل این ستاد به تصویب برسد.

بر اساس گزارش ایکنا، در ادامه اعضای مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی به بیان برخی نکات در مورد تشکیل ستاد ملی ترویج و فرهنگ‌سازی تدبر قرآن کریم پرداختند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• در بین اعضای این ستاد حضور یک رسانه همچون ایکنا که نماینده رسانه‌های برخط باشد، لازم است. در بحث ترویج قرآن کریم یک بال صدا و سیما و یک بال دیگر رسانه‌های برخط هستند. ماهیت بین‌المللی ایکنا حضور این رسانه را در ستاد ملی تدبر ضروری‌تر می‌سازد.
• عضویت بسیج به عنوان یک نهاد مردمی با جامعه هدف بالا ضروری است.
• در حال حاضر 21 عضو برای عضویت در ستاد در نظر گرفته شده که این تعداد خیلی زیاد است.
• اینکه ستاد تدبر یک سال فعالیت کند و بعد در مورد ادامه فعالیت‌ آن تصمیم‌گیری شود هم نکته قابل اتکایی نیست، این ستاد باید حداقل دو سال فعال باشد تا عملکرد آن به دست بیاید.
• در این پیش‌نویس تشتت در تعابیر دیده می‌شود به عنوان مثال یک بار «تدبر قرآن» و یک بار «تدبر در قرآن» ذکر شده است.
• در بحث شاخص‌ها به نوشتن کتاب یا مقاله علمی اشاره شده است، این موارد شاخص می‌خواهد. اینکه این کتاب یا مقاله در چه سطح و چه حدی باشد، هم مهم است.
• علت عدم عضویت کمیسیون‌های تخصصی شورای توسعه فرهنگ قرآنی در اعضای این ستاد چه چیزی بوده است؟

بر اساس گزارش ایکنا در ادامه این جلسه دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی نیز به بیان نکاتی پرداخت و گفت: نکاتی که در مورد بحث ستاد تدبر اعلام شد، درست است و با این مطلب که تعداد اعضا زیاد است موافق هستم و هر چه ستاد چابک‌تر باشد، به نفع ستاد خواهد بود.

ارزیابی وضعیت شوراهای قرآنی استانی 

به گزارش ایکنا، آل احمد در بخش دیگری از صحبت‌های خود به دومین دستور این جلسه که اعلام گزارش وضعیت و بررسی راهکارهای تقویت شوراهای هماهنگی و گسترش فعالیت‌های قرآنی استان‌ها بود اشاره کرد و گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی تکلیفی بر عهده ما گذاشته تا بحث شوراهای استانی در مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی به بحث و ارزیابی گذاشته شود.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی به سفرهای استانی خود برای بررسی وضعیت شوراهای استانی اشاره و تصریح کرد:‌ طی روزهای گذشته به استان‌های اصفهان، خوزستان، لرستان، مرکزی و فارس سفر کرده و یک ارزیابی میدانی از فعالیت‌های شورای توسعه و شوراهای هماهنگی داشتیم. 

آل‌احمد بیان کرد: حدود 10 سال است شوراهای هماهنگی و گسترش فعالیت‌های قرآنی در استان‌ها به شورای فرهنگ عمومی واگذار شده است. در دوره جدید شورای فرهنگ عمومی تلاش‌هایی صورت گرفته و مشخص است تحول در حال ایجاد شدن است. البته اشکالاتی در بحث ساختاری در استان‌ها وجود دارد از جمله اینکه آیا اصلاً این کار در توان اداره کل ارشاد استان‌ها هست یا خیر.

وی اظهار کرد: اعضا می‌توانند انتقادات خود را مطرح کنند ولی ما الان دنبال مقصر نیستیم و صرفاً دنبال این هستیم که اگر جایی نیاز به اصلاح دارد، این اصلاح را انجام دهیم. در گذشته خیلی زحمت کشیده شده و اسناد خوبی نوشته شده است و الان زمان کار و عملیات است، لذا چند ماه تحمل کنید تا بحث عملیات را به خوبی دنبال کنیم.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی با اشاره به اینکه شوراهای استانی در برخی استان‌ها بسیار خوب کار کرده‌اند، گفت:‌ مؤسسات قرآنی نیز در استان‌ها انصافاً خوب کار کرده‌اند. در یکی از شهرها یک طلبه فاضل و جوان در یکی از حوزه‌های علمیه جلسات حفظ قرآن شبانه‌روزی را دایر کرده و با این کار هم حوزه و هم بحث قرآن را زنده کرده است.

بر اساس گزارش ایکنا در ادامه این جلسه سیدمجید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور که به عنوان مهمان در این جلسه حضور داشت به بیان نکاتی در مورد شوراهای استانی پرداخت و گفت: در بحث تشکیل شوراها سه موضوع وجود دارد که اگر اینها را قبول داشته باشیم می‌توانیم کار را ادامه دهیم، اما اگر قبول نداشته باشیم، پس باید بر روی اصول بحث کنیم.

وی افزود: نکته اول این است که شورای عالی انقلاب فرهنگی در استان، یک شورا بیشتر ندارد و آن هم شورای فرهنگ عمومی است. آیا لازم است پنج شورا داشته باشیم و مسئولان استانی را درگیر جلسات تو در تو کنیم؟ این موضوعی است که طی چند سال اخیر اشتراک بین ما و شورای سیاستگذاری ائمه جمعه هم بوده است. معتقدیم شورای امر به معروف، شورای زکات، شورای اقامه نماز هم باید در شورای فرهنگی استان ادغام شود. اسم به هیچ وجه مهم نیست و مهم کار است. لذا باید به این تشتت و حیرتی که استانداران دارند و بعضاً باعث بهم ریختگی و عدم تعادل دستگاه‌ها می‌شود، پایان داده شود. 

امامی تصریح کرد: نکته دیگر این است که خود این شورا باید احیا شود یا تغییر کند؟ الان بیش از دو سال است که تغییر وظایف و رویکرد و اعضا در شورای فرهنگ استانی در دستور قرار دارد. مثلاً اعضای حقیقی در طرح جدید به بیش از 13 نفر رسیده است. با مکانیزم و فرایندهای خیلی متنوعی هم انتخاب می‌شوند. اینگونه نیست که رئیس آنها را نصب کند؛ برخی انتخابی هستند و برخی هم ترکیب انتخاب و انتصاب هستند. این الان مورد وفاق همه دوستان است، متأسفانه دوستان در دبیرخانه شورای عالی نسبت به این امر مقداری بی‌توجه هستند.

عضویت صاحب‌نظران قرآنی در شورای فرهنگ عمومی 

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور بیان کرد: در ساختار جدید شورای فرهنگ عمومی عضویت یک یا دو صاحب‌نظر پیش‌بینی شده است، در سال‌های گذشته همواره این گلایه وجود داشت که چرا صاحب‌نظران حقیقی از بین فعالان قرآنیِ استان‌ها عضو نیستند؟ که این گلایه درستی بوده است. در مورد دبیرخانه، خیلی بحث زیاد است، تصمیم‌گیری اصلی با شورای عالی انقلاب فرهنگی و ستاد مهندسی فرهنگی است. چیزی که به سمت آن خواهیم رفت - ولی هنوز نهایی نیست - این است که چون وزارت ارشاد پاسخگوی مسائل فرهنگی کشور است و بُعد حکمرانی دولت در بخش فرهنگی را نمایندگی می‌کند، نباید وزارت ارشاد در استان‌ها را فقط در حد یک اداره کل ببینیم با توجه به اینکه این اداره کل مرجع مسائل فرهنگی دولت در استان است، لازم است که در حد سازمان، بزرگ شود تا ما از این طریق در استان‌ها یک سازمان فرهنگی داشته باشیم و ذیل این سازمان فرهنگی معاون یا معاونتی وجود داشته باشد که به عنوان دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی فعالیت کند. البته این معاون یا معاونت در استان‌های بزرگ می‌تواند در حد یک اداره کل گسترش پیدا کند. 

وی در ادامه به نسخه‌هایی که برای استقرار شورای هماهنگی استان‌ها پیچیده می‌شود اشاره کرد و گفت: وقتی همه این نسخه‌ها را با هم مقایسه کردیم و دیدیم تقریباً هیچ اتفاق جدیدی نمی‌افتد پس ما هر نقد و کمکی که داریم به این وضع فعلی انجام دهیم تا اصلاح شود. 

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور اظهار کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای این کار باید یک مهلت یک ساله بگیرد و سه مسئله را حل کند. یکی اینکه دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی را مستقلاً در حد مدیرگروه ببینیم، دوم اینکه اعتباری برای اداره این دبیرخانه در نظر بگیریم و نکته سوم هم شهرستان‌ها و بخش‌هایی که شورای فرهنگ لازم دارند، اما کارشناس و اداره ندارند، تعیین تکلیف کند.

امامی با اشاره به اینکه از 17 دی‌ماه سال 1390 مسئولیت پیگیری امور استانی شورای توسعه فرهنگ قرآنی به شورای فرهنگ عمومی واگذار شده است، ‌گفت: اگر با اصولی که در بالا مورد اشاره قرار گرفت، موافق باشید تازه می‌توانیم شروع به اصلاحات کنیم. مجموعه مصوباتی که از تهران به استان رفته، بسیار کم است، حیات و قدرت شوراها به دبیرخانه است، لذا اگر فکر کنید با تغییر و جابجا کردن یا امضای چه کسی پای حکم باشد، مشکل برطرف می‌شود، اشتباه فکر می‌کنید. اگر امروز دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی یک جاهایی کار می‌کند به خاطر این است که وزیر ارشاد دبیرخانه را قدرتمند کرد.

وی در ادامه بیان کرد: باید الزام کنیم به ازای هر سه جلسه شورای فرهنگ عمومی یک جلسه این شورا به مباحث قرآنی باشد. البته اینکه در جلسات شورای فرهنگ عمومی بعد از بررسی تمام دستورها به موضوع قرآن نیز پرداخته شود، عیب نیست و اشکالی ندارد مهم این است که خروجی داشته باشد. 

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور در پایان بیان کرد: من اکیداً مخالف استقلال شورای هماهنگی و گسترش فعالیت‌های قرآنی در استان‌ها هستم و آن را صددرصد یک امر باطل می‌دانم، چون از الان می‌دانم چه اتفاقی خواهد افتاد. البته به اینکه کوتاهی شده است نیز اعتقاد صددرصد دارم. باید محل اتصال کمیسیون‌ها با شورای استان را پیدا کنید و حتماً نماینده ما در جلسات مجمع مشورتی حضور داشته باشد. 

به سکولاریسم پنهان دامن نزنیم

بر اساس گزارش ایکنا در بخش دیگری از این نشست علیرضا معاف، معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به بیان نکاتی پرداخت و با تأکید بر اینکه شورابازی کار غلطی است، گفت: تشکیل کارگروه و ... به بن‌بست خورده و این مدل حکمرانی باری از روی ‌دوش نظام برنداشته است. الان ادغام شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی انقلاب فرهنگی طرفداران بسیاری پیدا کرده است. 

وی افزود: تشکیل این شوراها به خصوص در استان‌ها باعث هدررفت زمان و توان و قوت مسئولان اجرایی که سرشان با کارهای دیگری شلوغ است، خواهد شد. شورای زکات و اقامه نماز و امر به معروف و ... هر کدام با پیگیری اشخاصی شکل گرفته و ان‌شاءالله در شورای فرهنگ عمومی ادغام خواهند شد. شورای فرهنگ عمومی را نباید تضعیف کنیم، بلکه باید به دنبال تقویت آن باشیم. 

معاف با تأکید بر اینکه از حیث راهبردی مسئله سکولاریسم پنهان را تقویت نکنیم، تصریح کرد: اینکه بگوییم فرهنگ عمومی مسئول فرهنگ باشد، اما قرآن جدا باشد همان سکولاریسم پنهان است و اصلاً خوب نیست. دال مرکزی فرهنگ عمومی آموزه‌های قرآن و عترت است. مگر فرهنگ عمومی ما چیزی غیر از سوره حجرات است؟

معاون قرآن و عترت وزیر ارشاد اظهار کرد: استاندار اگر خود معتقد به کار قرآنی باشد، ربطی به شورا ندارد و هزینه‌های زیادی برای قرآن انجام می‌دهد اما اگر معتقد به کار قرآن نباشد با وجود صد شورا هم کاری برای قرآن نخواهد کرد. این هم روشن است که استاندار، رئیس‌جمهور استان است و قدرت دارد، قدرت در کشور ما پارلمانی نیست، بلکه ریاستی است، اگر وزیر اعتقادی به کار قرآنی نداشته باشد، هشت سال همه چیز را رها می‌کند، اما اگر قبول داشته باشد، قرآن، محور فعالیت‌ها خواهد شد.

دبیر کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم با اشاره به اینکه باید از این موقعیت که دولت به فعالیت‌های قرآنی اقبال دارد استفاده کنیم، گفت: استانداران در استان ارشاد را مسئول فرهنگ در استان می‌دانند و به بقیه ادارات می‌گویند با ارشاد هماهنگ باشند.     

وی با اشاره به اینکه نباید آنچه که داریم از بین ببریم، گفت: در چند استان امام جمعه و استاندار پای کار هستند و شورای مربوط به قرآن را راه‌اندازی کرده‌اند و کار خودشان را می‌کنند. ما نباید کاری کنیم اینها تعطیل شود.

معاف بیان کرد: لذا پیشنهادم این است که شورای فرهنگ عمومی به عنوان شورای بالادستی امر قرآن حفظ شود که به مسئله سکولاریسم پنهان دامن نزده باشیم. در صدا و سیما این کار را کرده‌ایم و الان مانده‌ایم این را چگونه درست کنیم؟ ماده چهارم شورای توسعه، وزارت ارشاد را مسئول هماهنگی بین همه دستگاه‌ها معرفی کرده است. الان هم بر اساس همین ماده ما ذیل دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی هستیم. ذیل خود دبیرخانه که وزیر بالای سر کار حضور دارد و همه چیز دارد. ذیل آنجا کارگروه هماهنگی امور قرآنی استان‌ها را شکل دهیم، مسئول آن می‌تواند نزدیکترین معاون متجانس دبیر شورای فرهنگ عمومی یا معاون قرآن و عترت یا معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت کشور باشد. متناظر با این کارگروه در استان و شهرستان نیز تشکیل شود و از هر چند جلسه اعلام شود که مسئله قرآن نیز موضوع جلسه خواهد بود. 

در ادامه این جلسه آل‌احمد به بیان نکته‌ای پرداخت و گفت: ما در این جلسه به دنبال ارزیابی هستیم تا ببینیم این شوراها تا کنون چه کار کرده‌اند تا متوجه شویم که کجا را تقویت کنیم و کجا نیاز به اصلاح دارد. لذا ما الان بنا بر تغییر نداریم. 

وی افزود: ارزیابی‌های ما در استان‌ها نشان می‌دهد استانی که شورای هماهنگی و گسترش فعالیت‌های قرآنی قوی بوده، شورای فرهنگ عمومی هم قوی بوده است و برعکس هرجا شورای هماهنگی و گسترش فعالیت‌های قرآنی ضعیف عمل کرده شورای فرهنگ عمومی هم روی زمین مانده است. الان ما این دستور را گذاشته‌ایم به دنبال تشکیل شورای جدید نیستیم، فقط دنبال رصد هستیم. در این مرحله به دنبال تغییر نیستیم چون نیاز به بحث‌های کلانی دارد. به عنوان مثال می‌توانیم بگوییم در شورای فرهنگ عمومی استان‌ها دو عضو حقیقی قرآنی اضافه شود.

رفع مشکلات با انعقاد تفاهم‌نامه 

بر اساس گزارش ایکنا در بخش دیگری از این جلسه محمدحسین حسنی، رئیس سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور نیز گفت:‌ مشکل جدی این است که شورای فرهنگ عمومی خود نپذیرفته است که می‌تواند با سایر مجموعه‌ها همکاری کند. مسئله اصلی با یک یادداشت تفاهم خیلی جدی بین شورای توسعه و شورای فرهنگ عمومی می‌تواند برطرف شود. در این یادداشت مسئولیت آقایان از حیث اجرا کاملاً مشخص شود. 

مدیرعامل ایکنا افزود: نکته دیگر این است که معمولاً اعضای حقیقی در استان‌ها که به عنوان صاحب‌نظر قرآنی معرفی می‌شوند، بیشتر وجه‌المصالحه دستگاه‌ها می‌شوند. اگر قرار است کسی عضو شود این عضویت از طریق شورای توسعه فرهنگ قرآنی و با حکم از این شورا باشد. 

بر اساس گزارش ایکنا در بخش دیگری از این نشست اعضای این مجمع به بیان نکات خود در مورد فعالیت شوراهای قرآنی استان‌ها پرداختند که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر است؛

دیدگاه اعضای مجمع در مورد فعالیت‌ شوراهای قرآنی استان‌

• 10 جلسه از جلسات شورای توسعه و پنج جلسه از جلسات مجمع مشورتی این شورا به بحث شوراهای استانی اختصاص داشته و مباحث کارشناسی متعددی در مورد آن ارائه شده است. 
• تاکنون یک بار مواجهه مستقیم با استان‌ها نداشته‌ایم. استان‌ها تا چه میزان در جریان اسناد و مسیر ما در شورای توسعه هستند؟ 
• ستادها و مجموعه‌هایی که می‌بینید خیلی به سمت و سویی که تعیین شده است حرکت نمی‌کنند، حرکت از سوی بخش مردمی صورت می‌گیرد. 
• اگر در شورای فرهنگ عمومی سهم و عناصر قرآنی مشخص شوند، می‌تواند کار را از طریق این شورا دنبال کرد. 
• اگر قرار باشد تشکیل شورا را به سکولار شدن ربط دهیم، ‌ابتدا باید سراغ مجلس برویم‌ که هم کمیسیون فرهنگی و هم فراکسیون قرآن و عترت دارد.
• اینکه بگوییم اگر استانی شورای قرآنی فعال دارد به فعالیت خود ادامه دهد و ما با او کاری نداشته باشیم، اشتباه است، باید به صورت دقیق تعیین تکلیف کنیم.
• برخی اوقات ساختاری ایجاد می‌کنیم که سایر ساختارها را نیز به بن‌بست می‌رساند. 
• بسیاری از فعالیت‌ها ‌در حوزه قرآن قائم به شخص است.
• ساختارهای موجود باید حفظ و ‌تقویت شود، ایجاد ساختار جدید راهگشا نیست.
• مشکلات استان‌ها غالباً بودجه‌ای است. تا بودجه نباشد کاری انجام‌ نمی‌شود، حتی اگر 10 شورا و صدها مصوبه تصویب کنیم باز هم کاری از پیش نمی‌رود. 
• در برخی استان‌ها وجود شورای قرآنی باعث شده بود تا جلسات شورای فرهنگ عمومی آن استان نیز تشکیل شود. 

در ادامه این جلسه آل‌احمد با اشاره به اینکه برآورد مباحث مطرح شده حاکی از این است که این کار نیاز به یک تحول دارد و من از 9 استان بازدید داشته‌ام، نقاط ضعف جدی و البته نقاط قوت نیز وجود دارد. یکی از نقاط ضعف این است که کف میدان از عملکرد راضی نیستند. 

وی افزود:‌ باید از وضعیت موجود یک آسیب‌شناسی جدی انجام دهیم، ما دنبال ساختارسازی نیستیم، چرا که این را آسیب می‌دانیم. باید به این سمت برویم که کار بیرون بیاید. پیشنهادهاتی که مطرح شد خوب است. یک تفاهم‌نامه جدی بین شورای توسعه و فرهنگ عمومی نوشته شود و به تصویب صحن اصلی برسد لازم است. اینکه اعضای حقیقی هم به انتخاب شورای توسعه باشد، نکته درستی است. 

آل‌احمد بیان کرد: اگر بتوانیم یک وحدت رویه در استان‌ها بین مجموعه‌های قرآنی ایجاد کنیم، کار پیش خواهد رفت. پیشنهاد من این است که در جلسات مجمع به صورت دوره‌ای استان‌ها نیز حضور داشته باشند. 

بر اساس گزارش ایکنا در ادامه این جلسه مقرر شد محمدحسین محمدزاده، عضو حقیقی شورای توسعه فرهنگ قرآنی یک پژوهشی در زمینه اینکه آیا ساختار قرآنی ایجاد کردن در یک سازمان باعث سکولاریته شدن مسائل قرآنی در آن سازمان می‌‌شود یا خیر انجام دهد و نتیجه آن را به عنوان یک پیشنهاد به جلسات آتی شورای توسعه ارائه دهد. 

همچنین در بخش دیگری از این جلسه حمیدرضا لیمویی، رئیس دارالقرآن سازمان بسیج مستضعفین گزارش کوتاهی از طرح مسجد پایگاه محوری قرآن ارائه داد. وی در صحبت‌های خود از اقدامات دبیر جدید شورای توسعه فرهنگ قرآنی که باعث زنده شدن این شورا شده است، قدردانی کرد.

ارائه گزارشی از مباحث مالی شورای توسعه فرهنگ قرآنی در سال‌های اخیر بخش دیگری از مباحث مطرح شده در این جلسه بود. 

ارائه گزارشی از سوی محمدحسین حسنی، مدیرعامل ایکنا از جلسه فعالان قرآنی با اعضای فراکسیون قرآن و عترت مجلس و اقدامات کارگروه تدوین پیشنهادات قرآنی برای درج در برنامه هفتم توسعه، بخش دیگری از مباحث مطرح شده در این جلسه بود. 

بر اساس گزارش ایکنا در بخش پایانی این جلسه دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی از برخی بی‌اخلاقی‌ها در فضای مجازی نسبت به افراد گلایه کرد.

آل‌احمد در پایان از تلاش‌ها و اقدامات محمد انجم‌شعاع، مدیرعامل اتحادیه کشوری مؤسسات و تشکل‌های قرآن و عترت در این اتحادیه به صورت ویژه قدردانی کرد.