دعوت از قاری در مجالس عزاداری حسینی موجب عزت است

عـزاداری بـرای سیدالشهدا(ع) در طول سال محدود به زمان خاصی نمی‌شود، اما محرم و صفر به ویژه دهه نخست آن، به دلیل حوادث عظیمی که بر اباعبدالله الحسین(ع) و خاندان اهل‌بیت(ع) روی داد، رنگ و بوی متفاوتی دارد.

یکی از مهمترین حقایق ناب پیام امام حسین(ع) در جریان حادثه کربلا همانطور که می‌توان از گفتار و سیره‌شان برداشت کرد، دلدادگی به باریتعالی و مؤانست ایشان با کتاب خدا و آیات الهی بود. حضرت سیدالشهدا(ع) به اندازه‌ای به قرآن دلداده بود که می‌توان گفت یکی از حوادث شگفت‌انگیز پس از کربلا که مورخان و مقتل‌نویسان آن را گزارش کرده‌اند، قرآن خواندن سرمبارکشان بالای نیزه و نزد یزید ملعون بود.

بنابر این توجه به موضوع قرائت قرآن در هیئات حسینی در کنار میزان اهتمام به دعوت از سخنران و مداح باید مورد توجه بانیان و سوگواران ایشان باشد. موضوعی که طی دهه نخست ماه محرم در گفت‌وگو با پیشکسوتان، قاریان و خادمان قرآن کریم به بررسی آن خواهیم پرداخت. در ادامه گفت‌وگو با محمدرضا خرمیان، قاری بین‌المللی قرآن و پیشکسوت قرآنی کشور  را می‌خوانید؛

اهم مواردی که در این گفت‌وگو به آن اشاره شد؛

• محور قیام امام حسین(ع)، احیای قرآن بوده است.
• تلاوت قرآن اصل است و موضوعیت دارد و تأثیرگذار است.
• توجه به قرآن و جایگاه قرآن از برکات خیر و برّ انقلاب اسلامی است.
• دعوت از قاریان برای تلاوت در مجالس عزادای امام حسین(ع) عزتیست که به قاری قرآن داده می‌شود.

ایکنا ـ ضرورتی در پرداختن به مفاهیم قرآن در محافل سوگواری امام حسین(ع) وجود دارد و آیا این فرصتی برای انس با قرآن هست؟

همانطور که محور قیام امام حسین(ع)، احیای قرآن بوده است و ایشان در خطبه‌ای که ایراد فرمودند به این موضوع اشاره کردند «إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِی أُمَّةِ جَدِّی(ص) أُرِيدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ الْمُنْكَر...»، ما نیز باید در نشر خوبی‌ها تلاش کنیم. به برکت خون امام حسین(ع)، قرآن در مجالس و محافل تلاوت و به آن اهمیت داده می‌شود.

توجه به جایگاه قرآن در همه جلسات، به ویژه اینکه مراسم سوگواری امام حسین(ع) با تلاوت قرآن شروع شود، از برکات خیر و برّ انقلاب اسلامی است. به برکت این انقلاب و توجه ویژه به برگزاری مسابقات قرآن، قاریان خوش‌خوان ممتاز و بین‌المللی در کشور فراوان است. این انقلاب، موجب شد تا جوانان و نوجوانان به سمت تلاوت بروند و همین امر باعث شد که اکنون شاهد این میزان علاقه‌مند به عرصه قرائت و تلاوت، حفظ و سایر فعالیت‌های قرآنی، باشیم.

ایکنا ـ چه راه‌هایی را برای ورود قرائت قرآن، ترجمه یا تفسیر در این مراسم پیشنهاد می‌دهید؟

معتقدم باید از قاریان دعوت شود تا در مراسم عزاداری امام حسین(ع) به تلاوت آیاتی از قرآن بپردازند، به طور مثال صبح‌های دهه نخست ماه محرم از بنده دعوت شد تا در حسینیه ثارالله(ع) آقای دکتر ولایتی به تلاوت آیاتی از قرآن بپردازم و یا تکیه تجریش نیز برنامه عزاداری خود را با دعوت از قاریان برجسته کشور آغاز کرد که در چند برنامه نیز از بنده دعوت شد. اینها ماندگار است و موجب جذب مردم به قرآن می‌شود.

اینکه ابتدای برنامه با تلاوت قرآن شروع شود، کار خوبی است، چرا که اصل و موضوعیت، همان تلاوت قرآن است که تأثیرگذار است، البته اگر زمانی هم باشد که به ترجمه آیات پرداخته شود، خوب است اما گاهی این امکان نیست و فقط زمان برای تلاوت قرآن در نظر گرفته شده است.

خاطرم هست سال‌های گذشته، مرحوم حاج محمدرضا اعتمادیان که ریاست سازمان اوقاف و امور خیریه را برعهده داشتند، اولین مبدع این کار بودند و گفتند در سراسر ایران هر کجا منبری شروع می‌شود، حتما قاری قرآن در ابتدای آن آیاتی را تلاوت کند و فکر می‌کنم از سال‌های 60 تاکنون این امر انجام می‌شود. اینکه ابتدای برنامه‌های عزاداری سالار شهیدان با تلاوت قرآن شروع شود، برکت دارد و برکت آن مراسم را چندین برابر می‌کند.

ایکنا ـ تلاوت کدام آیات را مناسب این ایام می‌دانید؟

آیه 23 سوره مبارکه احزاب «مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى‌ نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ...» و سایر آیات مربوط به شهادت و جهاد و مبارزه با ظلم و ستم یا آیاتی که جنبه‎های اخلاقی دارد. 

ایکنا ـ نظر شما درباره حضور خودجوش قاریان به منظور تلاوت در هیئات مذهبی یا اصطلاحاً «نذر تلاوت» چیست؟

معتقدم باید شأن قاری حفظ شود و از قاری دعوت به عمل بیاید تا در مراسم عزاداری به تلاوت آیات بپردازد که نوعاً نیز همین است، این عزتی است که به قاری قرآن داده می‌شود. مخالف این موضوع هستم که قاری به صورت خودجوش بیاید و در مجلس عزای امام حسین(ع) یا هر مجلس دیگر درخواست تلاوت دهد، این معنا ندارد. البته با طرح «تلاوت قرآن» در مراسم عزاداری امام حسین(ع) موافق هستم. 

ایکنا ـ کتابی را برای معرفی بهتر قیام حسینی و نیز احیای مفاهیم قرآن در قیام امام حسین(ع) نام ببرید.

کتاب «درسی که حسین(ع) به انسان‌ها آموخت» نوشته شهید سیدعبدالکریم هاشمی‌نژاد است. این کتاب به تحلیل واقعه عاشورا پرداخته و به زبان فارسی و در سال ۱۳۴۷ه.ش تألیف شده است.

ایکنا ـ آیا سفر تبلیغی به خارج از کشور در ایام محرم داشته‌اید تا خاطره‌ای از آن اعزام بیان کنید. 

تا کنون به 110 کشور در ایام مختلف ماه مبارک رمضان و محرم به منظور تلاوت قرآن، سخنرانی و بعضا نیز روضه‌خوانی و مداحی سفر کرده‌ام. خاطرم هست در ایام محرم دو سال، پشت سرهم به اکراین سفر کردم، در شب شام غریبان، مراسمی از سوی آذری‌زبان‌های مقیم آنجا و شیعه‌های ترک‌زبان برگزار می‌شد، به طوری که دسته عزاداری در خیابان راه می‌انداختند و طبل و سنج و زنجیرزنی و شمع‌گردانی داشتند، حرکت این دسته عزاداری در پاسی از شب، موجب تعجب مردم شده بود. بانیان این حرکت، از قبل، بروشور دو برگه‌ای درباره علل قیام امام حسین(ع) و اینکه حسین کیست؟ تهیه کرده بودند و به مردم می‌دادند، مردم هم پس از مطالعه آن برگه به دلیل مظلومیت امام حسین(ع) اشک از چشمانشان سرازیر می‌شد.  

در ژاپن نیز شب عاشورا دسته عزاداری از سفارت بیرون می‌آید و برگه‌هایی را درباره علل قیام امام حسین(ع) به همراه دارند که به مردم ارائه می‌دهند.