علی‌الله سلیمی، نویسنده و منتقد ادبی، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره تأثیر کرونا بر کتاب و کتابخوانی گفت: برای برخی از نویسندگان و مترجمان فرصتی پیش آمده تا به تولید محتوا و تألیف بپردازند و برای من نیز این طور بوده، اما برای تعداد زیادی از نویسندگان این‌طور نبوده است، زیرا آنها پس از تألیف کتاب خود باید به نشر آثارشان مطمئن باشند و وقتی چشم‌انداز این حوزه را تیره و تار می‌بینند، حس ناامیدی در آنها به وجود می‌آید.

وی افزود: در این راستا عوامل غیرسلبی نیز بر کتاب و نشر اثرگذار بوده که یکی از آنها گرانی است، زیرا قیمت کتاب افزایش بسیاری داشته و قیمت یک رمان حداقل صد هزار تومان است. کسی در این شرایط این هزینه را برای یک کتاب پرداخت نمی‌کند؛ به همین دلیل کتاب از سوی مخاطبان کمتر مورد استقبال قرار می‌گیرد. در واقع در شرایط فعلی، کتاب از ضروریات زندگیشان نیست و نشر بیشتر از گرانی تأثیر پذیرفته یا کرونا وضعیت بد ناشی از گرانی را تشدید و بازار کتاب را دچار بیماری کرده است.

نویسنده کتاب «دعوت توحیدی» گفت: پیشتر رویدادهای جانبی همچون نشست‌های معرفی و نقد کتاب، جشنواره‌ها و ... برگزار می‌شد و مشوق کتاب و کتابخوانی برای مخاطبان بود، اما اکنون به دلیل شیوع کرونا امکان اجتماعات وجود ندارد. بنابراین باید در فضای مجازی به برگزاری چنین برنامه‌هایی اقدام کرد که امیدوارم رونق و گشایشی صورت گیرد.

• بیشتر بخوانید:

اوضاع وخیم نشر خطرناکتر از کروناست

سلیمی با ذکر اینکه کرونا برخلاف کشورمان در برخی کشورها باعث رونق کتاب شده است، بیان کرد: متأسفانه بسیاری از زیرساخت‌ها در کشورمان وجود ندارد و حتی قبل از اینکه درگیر کرونا شویم در بحران نشر بودیم. از تهیه کاغذ و ملزومات چاپ گرفته تا توزیع و عرضه کتاب دچار مشکل است. سال‌هاست که صنعت نشر این مشکلات را به دوش می‌کشد و دولت نیز تاکنون نتوانسته اقدام مهمی انجام دهد یا اگر اقدامی هم بوده، مسکن‌وار عمل کرده و به صورت ریشه‌ای به حل مشکل نپرداخته است.

این داور جشنواره‌های ادبی در پاسخ به اینکه در شرایط فعلی برگزاری هفته کتاب که در بحران کرونا به سر می‌بریم، چه برنامه‌ای می‌تواند در تغییر وضعیت کتاب و کتابخوانی مؤثر باشد، گفت: می‌توان این حوزه را در بخش مجازی توسعه داد. حتی شرایطی را فراهم کرد تا رونمایی، معرفی، نقد و بررسی کتاب‎ها به صورت جدی و پررنگ در فضای مجازی برگزار شود تا حلقه اتصال بین کتاب، مخاطب و نویسنده قطع نشود. باید کتاب‌های صوتی و الکترونیک بیشتری در دسترس مخاطبان قرار گیرد، زیرا این کتاب‌ها هم قیمت مناسبی و هم سهولت دسترسی دارند و برنامه‌هایی حضوری با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و در فضای مناسب برگزار شود.

نویسنده کتاب «آواز نخلستان» یادآور شد: با توجه به اینکه زیرساخت‌های ارتباط مجازی در کشورمان ضعیف است، بسیاری از برنامه‌های مجازی نیز به اهداف خود دست نخواهند یافت و به ناچار بخشی از مخاطبان کتاب از چرخه خارج خواهند شد.

سلیمی با اشاره به فلسفه هفته کتاب و کتابخوانی اظهار کرد: تمرکز بیش از حد اجرای برنامه‌های ویژه کتاب و کتابخوانی در یک هفته، مطمئناً کیفیت آنها را پایین خواهد آورد. به همین دلیل اجرای برنامه‌ها باید از شکل نمایشی خود خارج شده و به بحث‌های جدی در حوزه کتاب و کتابخوانی اختصاص یابد و از برنامه‌های کلیشه‌ای و بی‌اثر جلوگیری شود. نامگذاری هفته کتاب به این دلیل است که جامعه ما متوجه اهمیت آن باشد و به همین دلیل این هفته فرصت مناسبی است تا هر رسانه‌ای اعم از تلویزیون، رادیو، خبرگزاری‌ها، مطبوعات و... به حد بضاعت خود به کتاب بپردازد. از یک سو نیز باید متوجه بود که معضل و مشکلات کتاب را نمی‌توان در یک هفته حل کرد، بلکه باید مدیران و سیاستگذاران برنامه‌ریزی کنند تا برنامه‌های هفته کتاب در کل سال توزیع شود. همچنین به ارزیابی و بررسی برنامه‌های کتاب در ماه‌های گذشته بپردازند تا بتوان ادامه مسیر را با موفقیت بیشتری سپری کرد.