نهادهای انقلابی را باید بنیادها و مؤسساتی دانست که پس از پیروزی یک انقلاب و برای صیانت و پاسداری از آن و همچنین ترمیم بیتوجهی به برخی از مسائل جامعه، تشکیل شدهاند. جهاددانشگاهی، بنیاد مستضعفان، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، جهادسازندگی، کمیته امداد امام خمینی(ره)، بنیاد شهید، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شورای نگهبان، بنیاد ۱۵ خرداد، نهضت سوادآموزی و... از جمله این نهادها هستند.
نام جهاددانشگاهی اولینبار در تابستان سال ۱۳۵۹ و در پی تعطیلی دانشگاهها بر اثر وقوع حرکت انقلاب فرهنگی و با الهام از نام جهاد سازندگی (که هدف اصلی خود را سازندگی مناطق محروم قرار داده بود) با هدف بازسازی و بهبود فضای علمی، فرهنگی و اجتماعی دانشگاهها مطرح شد.
تشکیل جهاددانشگاهی ادامه حرکت و نهضتی است که از فروردین ۵۹ و با الهام از پیام نوروزی حضرت امام خمینی(ره) آغاز شد. این حرکت از سوی اعضای انجمنهای اسلامی دانشجویان دانشگاهها و بهمنظور ایجاد تغییراتی اساسی در دانشگاهها شکل گرفت و از همان ابتدا انقلاب فرهنگی نامیده شد. بر همین اساس و بهمناسبت چهلوپنجمین سالروز تأسیس جهاددانشگاهی، ایکنای لرستان با فاطمه ایرانی، مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری لرستان گفتوگو کرده که متن آن تقدیم مخاطبان میشود.
جهاددانشگاهی در طول بیش از چهل سال فعالیت خود، همواره یکی از رویشهای بالنده انقلاب اسلامی بوده است. این نهاد با فعالیتهای گسترده در حوزههای فرهنگی، پژوهشی، آموزشی و فناورانه، توانسته اعتماد عمومی را جلب کند. در استان لرستان نیز خدمات جهاددانشگاهی، بهویژه در حوزه آموزش، درمان ناباروری، توانمندسازی زنان سرپرست خانوار، اشتغالزایی خرد و ارائه آموزشهای مهارتی، بسیار ملموس و اثربخش بوده است.
تعامل بین جهاددانشگاهی و دستگاههای اجرایی بهویژه در لرستان، بهصورت پروژهمحور و هدفمند انجام شده است، اما این ظرفیت همچنان جای گسترش دارد. پیشنهاد میشود این همکاریها در قالب تفاهمنامههای راهبردی تقویت شود و جلسات دورهای با حضور مدیران استانی برای شناسایی نیازهای مشترک برگزار شود. استفاده از توان علمی و میدانی جهاددانشگاهی در تدوین برنامههای توسعهای نیز میتواند موجب همافزایی بیشتر شود.
جهاددانشگاهی میتواند نقش بازوی علمی و اجرایی دستگاههای مختلف را در تحقق شعار سال ایفا کند. در لرستان، با توجه به نرخ بیکاری، شرایط اقتصادی و جمعیت جوان، بهرهگیری از مدلهای بومی اشتغالزایی، کارآفرینی، آموزش تخصصی و توسعه مشاغل خانگی میتواند مسیر روشنی برای تحقق شعار «مهار تورم، رشد تولید» و همچنین عدالت اجتماعی در حوزه زنان و خانواده ایجاد کند.
یکی از مهمترین توانمندیهای جهاددانشگاهی، الگوسازی در حوزههایی همچون توسعه دانشبنیان، تربیت نیروی انسانی متخصص، ارتقای تابآوری اجتماعی و راهاندازی مراکز نوآوری و رشد است. در لرستان نیز ایجاد مراکز مشاوره و خدمات نوین سلامت، مراکز آموزش کوتاهمدت و طرحهای کارآفرینی ویژه بانوان، از جمله الگوهایی است که قابلیت توسعه و تعمیم به سایر استانها را دارد.
امیدآفرینی نیازمند روایتسازی از موفقیتها، اعتمادسازی در بین جوانان و ایجاد فرصت برای نقشآفرینی آنان است. جهاددانشگاهی با توسعه فضاهای کارآفرینی، نمایش دستاوردها و پیوند میان دانشگاه و جامعه، میتواند بستر مناسبی برای تزریق امید و پویایی در استان ایجاد کند. رسانهای کردن الگوهای موفق نیز نقش کلیدی در این مسیر دارد.
نقش جهاددانشگاهی در کاهش فاصله میان مردم و نظام از طریق خدمات علمی، درمانی و اجتماعی بسیار مهم است. در لرستان، حضور جهاددانشگاهی در مناطق کمتر برخوردار و ارائه خدمات آموزشی و سلامتمحور، موجب افزایش اعتماد اجتماعی و تقویت پیوند ملی شده است. این الگو باید گسترش یابد.
فعالیتهای فرهنگی جهاددانشگاهی در مقابله با جنگ شناختی و تهاجم نرم، بهویژه در میان جوانان، اثربخش بوده است. تولید محتوای ارزشی، ترویج فرهنگ مطالعه، آموزش سواد رسانهای، و تقویت رسانههای دانشگاهی از اقدامات شاخص این نهاد است. جهاددانشگاهی میتواند در روایتسازی از انقلاب و انتقال مفاهیم گفتمان انقلاب اسلامی به نسل جدید، نقش محوریتری ایفا کند.
جهاددانشگاهی گنجینهای انقلابی، علمی و فرهنگی است. همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودند: «جهاددانشگاهی حقیقتاً یکی از ذخایر ارزشمند کشور و جزو رویشهای مبارک انقلاب است.» و مسعود پزشکیان رئیسجمهور نیز تأکید داشتهاند که «جهاددانشگاهی میتواند بازوی علمی دولت در حل مسائل کشور باشد.» در سطح استان نیز، سیدسعید شاهرخی، استاندار لرستان، بارها جهاددانشگاهی را از سرمایههای توسعه انسانی و اجتماعی استان دانستهاند و بر ضرورت بهرهگیری حداکثری از توان این نهاد در مسیر ارتقای جایگاه زنان، خانواده، مهارتآموزی، پژوهش و خدمات نوین تأکید داشتهاند.
جهاددانشگاهی در چهار دهه گذشته کارنامه درخشانی داشته و میتوان از ظرفیتهای این نهاد در تحقق شعار سال، تقویت همبستگی ملی و توانمندسازی اجتماعی زنان بهصورت هدفمند استفاده کرد که در این زمینه بین دستگاههای اجرایی و جهاددانشگاهی تعامل راهبردی وجود دارد.
انتهای پیام