راه‌های نفوذ شیطان را بشناسیم

حجت‌الاسلام و المسلمین بهروز شمسی‌فر، امام جمعه موقت خرم‌آباد در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان با اشاره به آیه یکم سوره ممتحنه با این مضمون «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ»، گفت: خدای متعال در این آیه می‌فرماید: «ای اهل ایمان! دشمنان من و دشمنان خودتان را دوستان خود مگیرید، شما با آنان اظهار دوستی می‌کنید، در حالی‌که آنان به‌طور یقین به آنچه از حق برای شما آمده کافرند».

 

وی با بیان اینکه دشمن رهزن مانع رسیدن به کمال است، افزود: در این آیه شریفه به ما سفارش شده دشمن خدا و دشمن خودمان را به‌عنوان دوست و سرپرست و یار انتخاب نکنیم.

 

این کارشناس مذهبی با بیان اینکه انسان موجودی کمال‌طلب است و هدف از خلقت انسان هم رسیدن به این کمال است، ادامه داد: خداوند متعال برای رسیدن انسان به کمال هم برنامه، هم راهنما فرستاده و هم عقل داده است تا انسان به‌واسطه عقل به این برنامه عمل کند و از راهنمایی‌های معصومین تبعیت کند، این در حالی است که این مسیر دشمنانی دارد که بدنبال این هستند که انسان به کمال نرسد.

 

شمسی‌فر با بیان اینکه حضرت امام علی(ع) در خطبه قاصعه فرموده است: «فَاحْذَرُوا عِبَادَ اللَّهِ عَدُوَّ اللَّهِ؛ ای بندگان خدا از دشمنان خدا بر حذر باشید»، ادامه داد: دشمن بیرونی ابلیس، شیطان و اعوان و انصار آنها و کسانی‌که در مسیر شیطان هستند، می‌باشند، حضرت فرمود که شیطان برای اینکه انسان را از مسیر کمال باز دارد نفوذ می‌کند.

این کارشناس مذهبی در رابطه با راه‌های نفوذ شیطان، گفت: امام علی(ع) در خطبه 121 نهج‌البلاغه در این رابطه می‌فرماید: «شيطان راه‌هاى انحرافى خويش را براى شما آسان جلوه می‌دهد تا گام در طريق او بگذاريد و از آنجا که از روش سياست گام به گام، استفاده می‌کند می‌خواهد رشته‌هاى محکم دين شما را گره گره بگشايد و اعتقادات و اعمال شما را يکى بعد از ديگرى بر باد دهد، برنامه ديگر او اين است که‌ به‌جاى اتحاد و هماهنگى ايجاد تفرقه کند و به‌وسيله تفرقه فتنه برپا سازد و در پایان انسان بی‌دین از دنیا برود».

 

وی با بیان اینکه باید با مدد گرفتن از قرآن و رهنمودهای راهنمایان معصوم راه را بر نفوذ شیطان ببندیم، اظهار کرد: یکی از راه‌های نفوذ شیطان تزیین اعمال است یعنی اعمال بد انسان را زیبا، آراسته، آسان، شیرین و زیبا جلوه می‌دهد تا انسان به این اعمال بپردازد و از مسیر حق منحرف شود کمااینکه در آیه 43 سوره انعام با این مضمون «فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَٰكِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ»، آمده است: «پس چرا هنگامی‌که عذاب ما به آنان رسید، فروتنی و زاری نکردند؟ بلکه دل‌هایشان سخت شد و شیطان، اعمال ناپسندی که همواره مرتکب می‌شدند در نظرشان آراست» یعنی انسان‌هایی که مرتکب معصیت می‌شوند بعد از مدتی این گناه را زیبا می‌بینند و آن‌را زشت نمی‌بینند.

 

وی اضافه کرد: همچنین در آیه 39 سوره حجر «لأُزَيِّنَنَّ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَلَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَإ الَّا عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ» آمده است: «شیطان گفت خدایا، چنانکه مرا به گمراهی و هلاکت کشاندی من نیز در زمین هر باطلی را در نظر فرزندان آدم زیبا جلوه می‌دهم تا از یاد تو غافل شوند و همه آنها را به گمراهی و هلاکت خواهم کشاند، مگر آن بندگانت را که خالص شدگانِ از هر نوع آلودگی ظاهری و باطنی‌اند».

 

امام جمعه موقت خرم‌آباد زیبا جلوه دادن معصیت و خطا و همچنین دادن وعده‌های دروغین را از دیگر راه‌های نفوذ شیطان ذکر کرد و افزود: این در حالی است که شیطان در روز قیامت به حقانیت وعده‌های خدا و به دروغین بودن وعده‌های خود اعتراف می‌کند.

 

شمسی‌فر ادامه داد: خدای متعال در آیه 22 سوره ابراهیم «وَقَالَ الشَّيْطَانُ لَمَّا قُضِيَ الأَمْرُ إِنَّ اللّهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَوَعَدتُّكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ وَمَا كَانَ لِيَ عَلَيْكُم مِّن سُلْطَانٍ إِلاَّ أَن دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِي فَلاَ تَلُومُونِي وَلُومُواْ أَنفُسَكُم مَّا أَنَاْ بِمُصْرِخِكُمْ وَمَا أَنتُمْ بِمُصْرِخِيَّ إِنِّي كَفَرْتُ بِمَآ أَشْرَكْتُمُونِ مِن قَبْلُ إِنَّ الظَّالِمِينَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ»، فرموده است: «و چون كار از كار گذشت [و داورى صورت گرفت] شيطان مى‏‌گويد در حقيقت ‏خدا به شما وعده داد وعده راست و من به شما وعده دادم و با شما خلاف كردم و مرا بر شما هيچ تسلطى نبود جز اينكه شما را دعوت كردم و اجابتم نموديد پس مرا ملامت نكنيد و خود را ملامت كنيد من فريادرس شما نيستم و شما هم فريادرس من نيستيد من به آنچه پيش از اين مرا [در كار خدا] شريک مى‌دانستيد كافرم آرى ستمكاران عذابى پردرد خواهند داشت».

این کارشناس مذهبی با بیان اینکه چه بدبخت است انسانی که در جهنم این‌چنین گرفتار بشود و شیطان نیز او را سرزنش کند به اینکه از من تبعیت کردی، اضافه کرد: شیطان از اجنه است، روح انسان مجرد است، شیطان هم جنبه تجرد دارد و هم جنبه از جسمانیت و تجسم، اما نمی‌تواند در روح مجرد انسان نفوذ کند، دشمن درون که انسان را گرفتار می‌کند، انسان را از راه نفس اماره فریب می‌دهد و تحریک می‌کند که در این رابطه حضرت امام علی(ع) فرموده است: «اَعْدا عَدُوِّکَ نَفْسُکَ الَّتی بَیْنَ جَنْبَیْکَ؛ دشمن‌ترین، خطرناک‌ترین دشمن تو، نفس تو است که در وجود توست» لذا نفس انسان از شیطان نیز خطرناک‌تر است، چرا که شیطان از بیرون انسان را وسوسه می‌کند، اما نفس، از درون انسان را وادار به گناه می‌کند.

 

امام جمعه موقت خرم‌آباد کنترل خشم را یکی از راه‌های مقابله با شیطان دانست و افزود: امام علی(ع) فرموده است: «دشمن انسان غضب انسان است، در لحظه خشم سخنی می‌گوید یا رفتاری انجام می‌دهد که بر اساس عقل نیست و به همین خاطر در هنگام عصبانیت نه سخن بگو و نه تصمیم بگیر، تا عصبانیت فروکش نماید».

 

وی با بیان اینکه یکی دیگر از دشمنان، شهوت انسان است و شهوت یک زمانی جنسی است، یا شهوت ثروت، یا ریاست، یا شهرت، یا خوردن و آشامیدن است، افزود: شیطان انسان را از همه این راه‌ها فریب می‌دهد و امام علی(ع) در این رابطه فرموده است: «شکم انسان دشمن انسان است»» و امام حسین(ع) نیز فرموده است: «می‌دانید چرا حرف من بر وجود شما تاثیر ندارد؟ چون شکم‌های شما از حرام انباشته شده و لذا سخن حق را نه نمی‌شنود و نه می‌فهمد، و نه توان پذیرش دارند».

 

این کارشناس مذهبی با بیان اینکه کسانی‎که وعده شیطان را گوش می‌دهند در واقع لباس شیطان که سفارش شده و دوخته شده دست شیطان است را می‌پوشند، گفت: سبک زندگی ما نباید به گونه‌ای باشد که شیطان بتواند در ما نفوذ کند.

وی بر لزوم الگوگیری از سبک زندگی حسینی تأکید کرد و ادامه داد: انسانی که خداشناس است، پیرو امام حسین(ع) است، سبک زندگی او حسینی و قرآنی است، زندگی کردن، سخن گفتن، گوش دادن و نگاه کردن، نشست و برخاست او، قرآن همه این‌ها را مشخص کرده، اما انسانی که در مسلک و راه دشمن خدا حرکت کند چنین افرادی عاقبت به خیر نخواهند شد.

 

شمسی‌فر راه نجات بشر از وسوسه‌های شیطانی را عمل به دستورات قرآن و معصومین و بیزاری از شیطان و راه و روش شیطان دانست و افزود: بعضی مواقع این دشمن ممکن است خانواده انسان باشد هر کسی در هر لباسی و در هر جایگاهی انسان را از عمل به دستورات خدا باز دارد دشمن خداست کمااینکه خدای متعال در آیه 14 سوره تغابن در این زمینه هشدار داده و فرموده است: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ وَأَوْلَادِكُمْ عَدُوًّا لَّكُمْ فَاحْذَرُوهُمْ وَإِن تَعْفُوا وَتَصْفَحُوا وَتَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد در حقيقت برخى از همسران شما و فرزندان شما دشمن شمايند از آنان بر حذر باشيد و اگر ببخشاييد و درگذريد و بيامرزيد به راستى خدا آمرزنده مهربان است».

 

امام جمعه موقت خرم‌آباد با بیان اینکه پدر و مادر گاهی دشمن انسان می‌شوند، اینکه فرزند را از نماز خواندن، حجاب و اعمال دینی باز می‌دارند، این‌ها دشمن خدا می‌شوند، افزود: انسان باید راه خدا را از قرآن و ائمه معصومین بگیرد و هر کسی بر اساس آن راه عمل کرد  با او همراهی کند و هر کس از آن مسیر بیرون رفت همراهی نکند و اگرچه خانواده خودش باشد.

 

وی با تأکید بر اینکه انسان نباید گناه را کوچک بشمارد، اظهار کرد: چه بسا افرادی که با یک غفلت گرفتار شده‌اند، معتاد شده‌اند، با یک جرعه شراب و نوشیدن حرام انسان گمراه می‌شود و یا مانند عمر سعد که برای رسیدن به ملک ری مقابل امام حسین(ع) ایستاد.

 

شمسی‌فر گفت: چه بسا افرادی که آن لحظه تشخیص دادند و از راه شیطان جدا شدند و تبعیت نکردند مانند حر ابن یزید ریاحی، در حالی‌که شجاع‌ترین مرد کوفه بود، خود را بین بهشت و جهنم دید و هرگز جهنم را انتخاب نکرد و از نقشه شیطان جدا و از قعر جهنم و سقوط در آن نجات پیدا کرد و در بالاترین درجات بهشت سکنی گزید، لذا انسان باید مواظب برنامه‌های شیطان باشد.