حجتالاسلام حسین روزبهانی، مدیر کانون نهجالبلاغهشناسی لرستان در گفتوگو با ایکنا از لرستان، با اشاره به اینکه خطبه نخست نهجالبلاغه خطبهای وزین و پرمحتوا و بهنوعی تمام محتوای آن را در بر میگیرد، اظهار کرد: خطبه اول نسبت به کل نهجالبلاغه است. مؤلفان آنچه میخواهند در مجموعه اثر خود بیان کنند عصاره آن را در ابتدای کلام بیان میکنند و مابقی کتاب شرح همان چیزی است که در ابتدا آمده است.
وی با اشاره به اینکه نسبت خطبه اول نهجالبلاغه به تمام آن مانند سوره حمد به قرآن است، ادامه داد: تمام آیات قرآن شرح و بیان سوره حمد است و خطبه نخست نهجالبلاغه نیز چنین نسبتی با بقیه مطالب نهجالبلاغه دارد و عصاره این کتاب مقدس است.
روزبهانی با اشاره به اینکه در ابتدای خطبه نخست نهجالبلاغه از ابتدای خلقت انسان و زمین و حج سخن به میان آمده است، تصریح کرد: محتویات تمام این خطبه، حمد الهی، خلق عالم، بعثت پیامبر(ص)، احکام الهی و خلق فرشتگان است.
رئیس کانون نهجالبلاغهشناسی لرستان با اشاره به فراز نخستین خطبه اول نهجالبلاغه «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَا يَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ وَ لَا يُحْصِي نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ وَ لَا يُؤَدِّي حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُونَ»، افزود: وجود امام علی(ع) بخش آغازین خطبه را توحیدی قرار داده است کمااینکه عمیقترین و دقیقترین مباحث توحیدی در اسلام در نهجالبلاغه است.
این مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه نبی مکرم اسلام در وصف مولای متقیان فرموده است که علی(ع) فرو رفته در ذات الهی است؛ به این معنا است که آن حضرت در حقانیت ناب به معرفت الهی فرو رفته است.
وی با اشاره به اینکه امام علی(ع) نابترین آموزههای توحیدی را تا آنجا که ممکن است و مخاطب کشش آن را دارد را بیان میکند، افزود: فراز «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَا يَبْلُغُ مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ؛ حمد از آن خداوندی است که گویندگان به حمد و شکر کردن او نمیرسند» بیانکننده این مطلب است که حمد مختصرا ازآن خداوندی است که شکر و حمد را کلید ذکر یاد و انس با خود قرار داده است؛ به این معنا که حمد مهمترین راه ارتباطی با خداست، اگر انسان با شکر خدا به درگاه برود زندگی برای وی شیرین میشود.
روزبهانی با یادآوری اینکه حمد ویژگیهای خاصی دارد و در هر حمدی سه نکته در حمد وجود دارد، اضافه کرد: ستایشی را حمد میگویند که صاحب این ستایش عالم و عاقل باشد و اگر موجود دارای عقل و آگاهی را ستایش کنیم اشتباه است یا نمیتوان تابلوی زیبا یا منظره زیبا را حمد کرد.
مسئول کانون نهجالبلاغهشناسی لرستان با اشاره به اینکه صاحب حمد باید عاقل و عالم باشد، گفت: حمد کردن بعد از بروز و ظهور یک احسان و نیکی ایجاد میشود و باید حُسنی آشکار شود تا پس از آن حمد و سپاسی بیاید.
وی با اشاره به اینکه ویژگی دیگر حمد این است که صاحب آن دارای اختیار و اراده باشد، اضافه کرد: حمد از آن خداست یا تمام ستایش از ازل تا ابد به خداوند متعال اختصاص دارد؛ شرط حمد، دارای اختیار و عاقل بودن است و منشأ عقل خداوند متعال است.
روزبهانی با اشاره به اینکه اگر به معنای فلسفی حمد برگردیم علت تعلق و بروز عقل و اختیار از آن خداوند است، گفت: واژه مدحت به معنای حمد کردن به هر شکلی است؛ حمد از آن خدایی است که گویندگان به هیچ شکلی به حمد او دست نمییابند، اما حمد حامدان را میپذیرد از طرفی خداوند به ما مجوز حمد داده است.
وی راه انس و ارتباط با خداوند را حمد و ستایش دانست و با اشاره به اینکه حمد و ستایش در حد و توان و مطابق استعداد و درک ماست، یادآور شد: حمد انسان را به مقاماتی میرساند و کسانی که خدا را ستایش میکنند بدانند آن چیزی که حمد میکنند حد و اندازه خودشان است.
انتهای پیام