آثار مداومت بر یاد خدا در سازندگی روحی انسان

حجت‌الاسلام اصغر عالی‌پور، استاد حوزه و دانشگاه، در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان، با بیان اینکه دین اسلام، دستورهای منظم و دقیقی برای سعادت دنیا و آخرت دارد و از عمده‌ترین وظایفی که برای درباره خود معین کرده مداومت بر یاد خداست، اظهار کرد: از نظر اسلام والاترین و بلندترین مقام انسانی زمانی پدید می‌آید که انسان یاد خدا کند و روحش متوجه او شود کمااینکه استمرار بر یاد خدا عامل ایجاد آرامش روحی و روانی انسان است.

وی به اثرات فراوان و مثبت مداومت بر یاد خدا در سازندگی روحی انسان اشاره و اضافه کرد: آسایش خاطری که محور تمام خوشبختی‌های دنیا و آخرت است از طریق مداومت بر یاد خدا و ذکر است که بُعد آسمانی انسان بر بُعد زمینی‌اش چیره می‌شود و در آن حال است که می‌فهمد دودلی، خاطره‌ای شیطانی و نگرانی و پریشانی از وسوسه‌های ابلیسی است و در آن حال است که همه بیم‌ها از بین رفته و جای خود را به امید می‌دهد.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه در این حال است که همه دغدغه‌ها و خاطرپریشی‌ها به طمأنینه بدل شده و زندگی دارای معنی و مفهوم می‌شود، علاوه‌براین خدای مهربان برای زنان و مردانی که او را فراوان یاد کنند، آمرزش و پاداش بزرگی مهیا کرده است، افزود: نماز در بین احکام اسلامی دارای رفیع‌ترین جایگاه است و از آنجا که سرود آزادی و آزادگی است، نمازگزار حقیقی را از نگرانی‌ها و اضطراب‌های ناشی از اسارت‌های دشمنان درونی و بیرونی آزاد می‌کند و چون ارتباط صمیمانه‌ای میان آفریده ضعیف و آفریدگار تواناست، راحت‌رسان قلوب خسته و آرام‌بخش دل‌های ناتوان و مضطرب است.

عالی‌پور بیان کرد: از نظر اسلام و قرآن فقط یاد خدا آرام‌بخش دل‌ها و تأمین‌کننده بهداشت روان انسان است کمااینکه خداوند متعال در آیه ۲۸ سوره مبارکه رعد با این مضمون « الَّذِينَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» می‌فرماید: «آنان کسانی هستند که ایمان آورده‌اند و دل‌هایشان به یاد خدا مطمئن و آرام است. آگاه باشید! دل‌ها با یاد خدا آرامش و ثبات می‌یابد.»

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه اضطراب و نگرانی، همیشه در مسیر رشد و حرکت از موانع بزرگ ادامه حیات سالم بوده و عوارض ناشی از آن در زندگی فردی و اجتماعی کاملاً محسوس است، گفت: آرامش به‌عنوان گمشده و آرزوی بشر تعریف شده و انسان برای رسیدن به آن نهایت کوشش را به‌کار می‌برد و این کوشش از ابتدای خلقت تاکنون استمرار داشته و بعدها نیز ادامه دارد.

وی با اشاره به اینکه امروزه دانشمندان بر اثرات یاد خدا بر سلامت روحی انسان تاکید دارند، افزود: گروهی از روانشناسان و محققان طی تجربیات و مطالعات خود ثابت کرده‌اند که نیایشگران و دارندگان ارتباط با خدا از آرامش بیشتری برخوردار هستند و درجه اعتماد به ‌نفس آنان بالاست، ما در نماز می‌کوشیم تا به حضور قلب و تمرکز برسیم و با وجود اضطراب و تنش، رسیدن به آن محال است، بنابراین برای کانونی کردن ذهن، سعی می‌کنیم که خود را از قید اضطراب و تنش آزاد و رها کنیم و به آرامش و وانهادگی برسیم و نمازها می‌توانند تمرینی برای رسیدن به آرامش کلی و عمومی باشند.

عالی‌پور افزود: گاهی اضطراب و نگرانی به‌خاطر آینده تاریک و مبهمی است که در برابر فکر انسان خودنمایی می‌کند، احتمال زوال نعمت‌ها، گرفتاری در چنگال دشمن، بیماری، ناتوانی، درماندگی و احتیاج، همه این‌ها آدمی را رنج می‌دهد اما ایمان به خداوند قادر و متعال و ذکر او، می‌تواند اینگونه نگرانی‌ها را از میان بردارد و به او آرامش دهد که تو در برابر حوادث آینده درمانده نیستی و خدایی توانا و مهربان از تو حمایت می‌کند.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: دنیاپرستی و دلباختگی در برابر زرق و برق زندگی مادی از بزرگ‌ترین عوامل اضطراب و نگرانی انسان‌ها بوده و هست اما ایمان به خدا که همیشه با زهد و پارسایی سازنده و عدم اسارت در چنگال زرق و برق زندگی مادی همراه است، به همه این اضطراب‌ها پایان می‌دهد.

وی با بیان اینکه گاهی ریشه نگرانی‌های آزاردهنده انسان، احساس پوچی و بی‌هدفی است، گفت: اما کسی که مؤمن به خداست و زندگی و آفرینش را هدفدار می‌داند و تمام برنامه‌ها و حوادث زندگی را در راستای آن می‌بیند، نه احساس پوچی می‌کند و نه همچون افراد بی هدف و مردد، سرگردان و مضطرب است.

عالی‌پور سوءظن‌ها و توهمات را نیز از عوامل نگرانی‌ها دانست و با اشاره به اینکه گروهی از مردم در طول زندگانی خود از توهمات و سوءظن رنج می‌برند، ادامه داد: در این زمینه نیز توجه به خدا و لطف بی‌پایان او، قرائت قرآن، پناه بردن به ادعیه و گناه شمردن بعضی از گمان‌ها این‌گونه حالات رنج‌آور را از میان می‌برد و آرامش و اطمینان را جایگزین آن می‌کند.