مسجد سنگر جهاد تبیین در جامعه است

مسجد به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای دینی و اجتماعی در اسلام، جایگاهی ویژه در زندگی مسلمانان دارد. این مکان نه تنها برای عبادت و راز و نیاز با خداوند ساخته شده، بلکه در طول تاریخ به عنوان مرکزی برای آموزش، تصمیم‌گیری‌های اجتماعی، حل اختلافات و حتی برنامه‌ریزی‌های سیاسی و فرهنگی عمل کرده است. مسجد از همان ابتدای ظهور اسلام، به عنوان قلب تپنده جامعه اسلامی شناخته می‌شد، و محمد پیامبر اسلام نیز پس از هجرت به مدینه، اولین اقدام مهمش ساخت مسجد قُبا، و سپس مسجد النبی بود که الگویی برای تمام مساجد پس از آن شد.

در فرهنگ اسلامی، مسجد خانه خدا نامیده می‌شود و ورود به آن آداب و رسومی دارد که احترام به قداست این مکان را نشان می‌دهد. کسی که می‌خواهد وارد مسجد شود، لازم است که تمامی آنچه اسلام به‌عنوان اخلاق بد و گناه تعریف کرده را پیش از آن ترک کرده، و سپس ورود کند. در غیر این صورت الله، وی را از بسیاری از برکات حضور در مسجد محروم می‌سازد. همچنین مسجد به عنوان مکانی برای برابری و برادری اسلامی شناخته می‌شود، جایی که همه مسلمانان فارغ از جایگاه اجتماعی یا ثروت، در کنار یکدیگر به عبادت می‌پردازند. به مناسبت روز جهانی مسجد خبرنگار اسکناس لرستان با حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مرادیان، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی لرستان، مصاحبه‌ای انجام داده که متن آن تقدیم مخاطبان ایکنا می‌شود.

ایکنا ـ مسجد در اداره حکومت نبوی چه نقشی دارد؟

در زمان حکومت پیامبر گرامی اسلام(ص) مسجد فقط محل عبادت نبود بلکه مرکز و مجموعه‌ای برای مدیریت جامعه بود و تصمیمات بسیار مهم و مختلف عبادی، سیاسی و حتی نظامی در مسجد گرفته می‌شد و اصحاب و یاران و سیاسیون و رجال در مساجد جمع شده و در مسائل سیاسی و حتی جنگ‌ها مشورت گرفته می‌شد.

در زمان پیامبر اسلام(ص) نگاه معنوی نیز به مسجد بود، آموزش قرآن، معارف دینی، تربیت نیروهای مؤمن خیلی مهم است که تربیت این نیروهای مؤمن، با بصیرت و آگاه در مسجد انجام می‌شد. نکته دیگر که در زمان پیامبر اکرم(ص) در مسجد انجام می‌شد پاسخ به شبهات مردم بود.

مسجد پایگاهی برای مسائل سیاسی و مکانی برای جمع شدن مردم و سازماندهی کمک‌های مردمی بود که نشان دهنده محوریت مسجد در مسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است. حتی گاهاً سپاهیان اسلام از مسجد اعزام می‌شدند. در واقع مسجد در زمان حکومت نبوی قلب تپنده جامعه و محور وحدت مسلمانان بود.

ایکنا ـ مسجد تراز انقلاب چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

مسجد تراز انقلاب باید نقش‌های عبادی، فرهنگی و اجتماعی را ایفا کند، محوریت قرآن و نماز جماعت و تقویت معنویت و پیوند قلبی مردم باید با مسجد باشد.

امام جماعت انقلابی و مردم دار باید در رأس مسجد باشد که بتواند جوانان را جذب کند. جذب جوانان، وجود یک شخصیت با بصیرت و آگاه به مسائل روز را به عنوان امام جماعت در مسجد می طلبد. مسجد تراز انقلاب باید امام جماعت انقلابی و آگاه داشته باشد.

مسجد تراز انقلاب باید پایگاه فرهنگی فعال باشد، برنامه داشته باشد و برای آموزش، بصیرت دهی و مسائل سیاسی و مهارت‌های زندگی و ... مسجد محور باشد.

مسجد تراز انقلاب باید در راستای جذب حداکثری جوانان حرکت کند، برخی از افراد ممکن است در مساجد جوانان را زده کنند اما مساجد تراز انقلاب باید با ایجاد فضای صمیمی هر جوانی را با هر گرایشی به خود جذب کند، مشارکت دادن همین جوانان در برنامه‌ها و اعتماد به آنها خیلی مهم بوده و مسجد تراز انقلاب باید با رویکرد ایجاد فضای معنوی، مشارکت جوانان در برنامه‌ها و اعتماد به توان جوانان حرکت کند.

حتی مسجد می‌تواند مرکز خدمات‌رسانی‌های اجتماعی باشد، خانواده‌های محرم شناسایی و به آنها رسیدگی شود.

مسجد باید سنگر دفاع از انقلاب و ولایت باشد، روشنگری نسبت به دشمن و حتی دوست شناسی، روشنگری در باب آرمان‌های انقلاب، مدیریت پویا، شبکه‌سازی با هیئت‌ها و بسیج و سایر مراکز فرهنگی که داخل شهر است می‌تواند هم‌افزایی داشته باشد.

ایکنا ـ حاکمیت و دستگاه‌های اجرایی در رونق دادن به مساجد چه نقشی می‌توانند داشته باشند؟

متأسفانه در این زمینه مقداری سهل‌انگاری شده اما اگر می‌خواهیم مساجد رونق بگیرند دستگاه‌های اجرایی باید نقش حمایتی، تسهیلگری و حتی الهام‌بخش را ایفا کنند، صرفاً اینکه دستور بدهند کفایت ندارد و خودشان باید اهل مسجد باشند.

تأمین بودجه و امکانات زیرساختی برای تعمیر، تجهیز و زیرساخت مساجد، حمایت از برنامه‌های فرهنگی و آموزشی مسجد، هماهنگی بین نهادهای مختلف برای برگزاری برنامه‌ها در مسجد باعث رونق مسجد می‌شود، در بحث توانمندسازی ائمه جماعات و هیئت امنای مساجد ارگان‌ها می‌توانند دخیل باشند.

ارگان‌های دولتی می‌توانند مردم و خیرین را به مشارکت در طرح‌های حمایتی ویژه مساجد تشویق کنند.

ایکنا ـ با توجه به ضرورت جهاد تبیین در شرایط کنونی جامعه، مساجد چگونه می‌توانند در اجرای مؤثر آن کمک کنند؟

مسجد نقش مهمی در جهاد تبیین دارد، امروز در شرایط خاصی هستیم که به تعبیری جنگ روایت‌هاست و مسجد می‌تواند در ضرورت ترویج جهاد تبیین در جامعه، یک سنگر مهم و نقش‌آفرین باشد. 

راهکارهایی برای تأثیرگذاری بیشتر مساجد در جهاد تبیین وجود دارد، اینکه جلسات بصیرتی منظم با حضور اساتید آگاه جهت تبیین مسائل روز و پاسخ به شبهات، استفاده از ظرفیت فضای مجازی برای انتشار محتواهای کوتاه، صحیح و جذاب در دفاع از راه حق و حقیقت که در پیش رو داریم، ایجاد حلقه‌های گفت‌وگوی آزاد در مسجد که جای خالی آن در مساجد ما وجود دارد، دعوت از شاهدان عینی، رزمندگانی که در جنگ‌ها و در مقابل دشمن بودند و به تاریخ انقلاب مسلط‌تر هستند را دعوت کنیم برای شناساندن تاریخ به جوانان.

نکته دیگر بحث تربیت گروه‌های جهادی تبیین مهم است که جوانانی که به مسجد مراجعه می‌کنند بدانند که جهاد تبیین به نوعی جهاد در راه خداست و شاید بزرگترین جهاد امروز همین جهاد تبیین است و پیام حق را در مدارس، دانشگاه‌ها و سطح جامعه منتشر کنند.

تولید محتواهای هنری و فرهنگی جهت حق‌نمایی و پشتیبانی از حق نسبت به باطل و تبیین آن می‌تواند در جهت جهاد تبیین انجام شود.