به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی دانشگاه لرستان، نشست گفتوگومحور رابطه علم و دین با حضور حجتالاسلام والمسلمین مجتبی مصباحیزدی، فرزند ارشد مرحوم علامه مصباح یزدی روز گذشته، ۱۸ دیماه به میزبانی دانشگاه لرستان برگزار شد.
حجتالاسلام والمسلمین مجتبی مصباحیزدی، عضو هیئت امنا و هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در این نشست در تشریح رابطه علم و دین به تحولات تاریخی اروپا و تضادهای برخی آموزههای علوم تجربی در دوره رنسانس با برخی آموزههای کلیسا(مسیحیت) پرداخت و گفت: تعریف علم محدود به علم تجربی نیست؛ بلکه افزون بر علوم تجربی، علوم انسانی و اجتماعی را نیز شامل میشود.
وی با بیان اینکه علوم انسانی با علوم تجربی تفاوت دارد؛ برای نمونه علوم انسانی دارای بخش هنجاری است، هدف نهایی دین با تأکید بر دین اسلام را سعادت بشر دانست و افزود: اگر علم و دین درباره یک مسئله مشترک، اختلافنظر داشته باشند باید به این نکته توجه کنیم که دین، حق قطعی است ولی آموزههای علمی، حالت قطعی پایدار ندارند؛ به علت آنکه آموزههای دینی حالت قطعی از نوع «یقین» دارند بنابراین در موارد اختلاف نظر، راه درست و حق، «دین» است.
مصباحیزدی اضافه کرد: اگر فرض کنیم در موضوعی، گزاره قطعی را علم ارائه بدهد و در همان موضوع، دین، اظهارنظر قطعی نکرده باشد یا انتساب آن موضوع به دین، معلوم و حتمی نباشد، آنگاه در آن موضوع، حق با علم است؛ اما اگر دین درباره موضوع، اظهارنظر کرده باشد حق یقینی و قطعی با دین است.
وی با اشاره به اینکه اکثر تعارضاتی که مطرح میشود مربوط به تاریخ تعارضات بین آموزههای کلیسایی(دین مسیحیت) با علم است، افزود: آیتالله مصباح یزدی در اینباره چنین میگوید: علم مجموعه مسائلی تشکیل شده از موضوع و محمولند که موضوعات آنها زیر مجموعه یک موضوع واحدند و پاسخی برای اثبات یا نفی میطلبند.
مصباح یزدی با اشاره به نظرات علامه محمدتقی مصباح یزدی در مورد رابطه علم و دین، گفت: نظر علامه مصباح یزدی در رابطه با معنای اصطلاحی دین چنین است «آنچه از اصطلاحات دین مهم است، دین الهی حق است، تنها یک دین حق وجود دارد که همان اسلام ناب است. هدف اصلی دین و مالک حقیقی نیاز به دین نشان دادن راه سعادت به انسانها است. بخش اصلی دین همانا تعالیمی است که به نوعی با سعادت ابدی و کمال نهایی انسان گره میخورد و معارف بشری یا مقدمهای برای رسیدن به این هدف اصلیاند یا به دیگر نقشها و مسئولیتهای اولیای دین مربوط میشود.»
هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: رابطه مفهومی علم و دین از نوع عموم و خصوص من وجه است، اگر اصطلاحی از علم را که در محافل دانشگاهی رایج است و به شناخت پدیدههای مادی با روش تجربی اختصاص دارد را در نظر بگیریم، در کنار موضوعات و مسائل مستقل، در بخشی دیگر همپوشی دارند.
وی تصریح کرد: دین از آن نظر که همه مسائل فردی و اجتماعی انسان را در بر میگیرد شامل روابط انسان با خدا، روابط انسان با انسانهای دیگر در تمام عرصههای اجتماعی، تربیتی، مدیریتی، اقتصادی، حقوقی، سیاسی و بینالمللی و روابط انسان با طبیعت و محیط زیست میشود و درباره ارزشها و باید و نبایدهای مربوط به آنها حکم و داوری میکند.
مصباح یزدی گفت: به باور علامه مصباح یزدی، «ما معتقد نیستیم که همه آنچه پیامبر(ص) و ائمه معصومین بیان کردهاند، به ما رسیده؛ گرچه همه وحی قرآن بدون کم و کاست در اختیار ماست. آنچه که خود را به آن ملتزم میدانیم این است که در اسلام واقعی، درباره همه افعال اختیاری انسان و رابطه آنها با هدف نهایی خلقت، مطالبی کلی گفته شده است که با استناد به آنها میتوان همه احکام جزئی مربوط را استخراج و استنباط کرد و هرکس به مبانی استنباط آگاهتر باشد بهتر میتواند استنباط کند و اعتبار بیشتری خواهد داشت؛ فرضیهای که قائل است همه مطالب دانستنی در باره هستی، چیستی، چرایی، و ارزشهای خاص و عام ممکن را میتوان از کتاب و سنت استخراج کرد، امری موهوم و غیر سازگار با تعالیم اسلام است.»
یادآور میشود، در این نشست که به همت دفتر هماندیشی اساتید دانشگاه لرستان وابسته به نهاد رهبری دانشگاه لرستان برگزار شد، اساتید و دانشجویان نیز دیدگاههای خود درباره رابطه علم و دین را مطرح کردند.
انتهای پیام