کد خبر: 3356003
تاریخ انتشار : ۱۰ شهريور ۱۳۹۴ - ۱۴:۳۵

همتایی در اعتقادات و ارزش‌های اخلاقی؛ پیام ازدواج امام علی(ع) و حضرت زهرا(س)

گروه اجتماعی: از زندگی حضرت فاطمه(س) و امام علی(ع) سادگی، مهر و محبت، صفا و صمیمیت، گذشت و فداکاری را می‌توان الگو گرفت و پیام این پیوند آسمانی اصل همتایی در اعتقادات، ارزش‌های اخلاقی و اصالت خانوادگی است.

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از لرستان، آن شبی که رسول خدا(ص) حضرت فاطمه(س) را به امیرالمؤمنین(ع) تزویج نمود آیه 19 سوره الرحمن «مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ؛ دو دریا را [به گونه‏‌اى] روان کرد [که] با هم برخورد کنند» نازل شد در تفسیر ملامحسن فیض کاشانی آمده که رسول خدا(ص) فرمود: مرحبا به این دو دریای نوری که یکدیگر را ملاقات می‌کنند، ای شیعیان! آن‌چه علی دارد، فاطمه دارد، آن‌چه فاطمه دارد، علی دارد، بعد از مدتی از این دو دریا، دو لؤلؤ خارج می‌شود که حسنین(ع) هستند.
اولین خواستگار حضرت فاطمه(س)، ابوبکر بود، رسول خدا(ص) به او فرمود که این به امر خداوند سبحان انجام می‌شود بعد عمر به خواستگاری آمد رسول خدا(ص) آن‌چه به ابوبکر گفته بود، به عمر گفت: سپس امیرالمؤمنین(ع) به خواستگاری حضرت فاطمه(س) آمد، رسول خدا(ص) به او فرمود: خداوند سبحان در آسمان حضرت فاطمه(س) را به عقد تو درآورده است، پیش از این‌که من او را در زمین به عقد تو درآورم، ناگاه جبرئیل برای حضرت فاطمه(س) لباس بهشتی آورد و لوحی را نشان داد که در ان از طرف خداوند نوشته شده بود: سلام بر تو ای محمدبن عبدالله. من در آسمان فاطمه را به ازدواج علی درآوردم شما نیز در زمین این عقد را انجام دهید.
رسول خدا(ص)، امیرالمؤمنین(ع) را به مسجد فرستاد و به حضرت فاطمه(س) فرمود: من تو را به عقد امیرالمؤمنین(ع) درمی‌آورم، حضرت فاطمه(س) سکوت کرد و این نشانه رضایت بود بعد پیامبراکرم(ص) به مسجد رفتند و بر منبر بالا رفته بعد از حمد خدا فرمودند: ای بزرگان قریش که به خواستگاری حضرت فاطمه(س) آمدید، بدانید شما را رد نکردم مگر به امر الهی و خداوند سبحان عقد حضرت فاطمه(س) را با علی(ع) در آسمان بسته است.

عقد در آسمان

پیغمبراکرم(ص) در رابطه با عقد حضرت فاطمه و امام علی(ع) فرمود: در معراج جبرئیل به من گفت: خداوند سبحان به من وحی کرد که من کنیزم فاطمه را به بنده‌ام تزویج می‌نمایم و فرشتگان را به این عقد شاهد می‌گیرم سپس خداوند سبحان به درخت طوبی امر کرد تا زینت‌ها و زیورهای خود را نثار کند و ملائکه و حورالعین‌ها از این زیورها برداشتند و حورالعین به این نثارها تا روز قیامت افتخار می‌کنند.

ازدواج حضرت زهرا(س) و امام علی(ع) یک ازدواج آسان است به‌طوری‌که خداوند در قرآن کریم آن‌را به ازدواج دو دریا توصیف کرده است.
ثمره ازدواج دو دریا لولو و مرجان است که مفسران لؤلؤ را امام حسن(ع) و مرجان را امام حسین(ع) می‌دانند که ثمره این ازدواج یازده امام معصوم است که خود نشان دهنده آسمانی بودن این ازدواج است.

فاطمه هم‌شأن علی(ع)/هدیه پیامبر به زهرا(س) و علی(ع)

رسول خدا(ص) فرمود: اگر فاطمه(س) نبود برای امیرالمؤمنین(ع) همسری پیدا نمی‌شد یعنی فاطمه(س) هم‌تراز امیرالمؤمنین(ع) است و این نشانه‌ای بر عظمت فاطمه می‌باشد.
وقتی صبح عروسی حضرت زهرا(س)، رسول خدا به دیدار او آمدند فرمودند: هدیه من به شما این است که کارهای خانه را تقسیم می‌کنم کارهای داخل خانه برای زهرا که نامحرم او را نبیند و کارهای خارج از خانه برای امیرالمؤمنین(ع).
در این موقع حضرت زهرا(س) فرمود: وقتی رسول خدا(ص) این مسئولیت کار خارج از خانه را از من برداشت فقط خدا می‌داند چه‌قدر خوشحال شدم.

مهریه زهرا(س) الگویی برای پیوندهای امروزی

پیامبر گرامی اسلام(ص) ازدواج دخترش را به ساده‌ترین و راحت‌ترین شیوه انجام داد تا برای همه جوانانی که در آستانه زندگی مشترک هستند، سرمشق نیکویی باقی بماند. مهریه 500 درهمی برای فاطمه علیهاالسلام مهتر زنان نیز، به همین هدف صورت گرفت. در روایات، افزون بر این مهریه که جنبه مادی و مالی دارد، مهریه‌های معنوی دیگری نیز برای آن بانوی بزرگ گفته شده است. در روایتی می‌خوانیم که حضرت زهرا علیهاالسلام از پدر تقاضا کرد که آن حضرت از خدا بخواهند تا مهریه‌اش را شفاعت از مسلمانان گناهکار قرار دهد. این خواسته حضرت مستجاب شد و فاطمه علیهاالسلام شفیع و واسطه بخشش گناهکاران قرار گرفت.

درس‌هایی از ازدواج حضرت زهرا(س) و حضرت علی(ع) برای خانواده‌ها

نگاهی به نحوه آشنایی، خواستگاری، ازدواج، مهریه و مراسمات مربوط به پیوند انسان‌های بزرگ و معصوم بسیار مهمتر از خود آن اتفاق است. یکی از این پیوندها، ازدواج حضرت زهرا(س) و حضرت علی(ع) به‌عنوان برترین بانوان و مردان عالم هستند و یادآوری این مناسبت در هرسال در واقع تذکر و یادآوری الگوها و معیارهایی است که در زندگی آنان برای ما به ویژه برای نسل جوان است.
در جریان ازدواج آن دو بزرگوار که به فرموده حضرت رسول(ص) خداوند فاطمه را به ازدواج علی درآورد نکات بسیار مهم آموزشی و الگویی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به؛ کفو و همتا بودن، خواستگاری بدون واسطه، قناعت، دوری از اشرافی‌گری و تجملات، سخت نگرفتن بر همدیگر، ملاک قراردادن معیارها و خصوصیات معنوی و دینی و اخلاقی، مهریه پایین، بنا کردن زندگی بر پایه محبت و عشق واقعی از روی شناخت، حجب و حیا و... اشاره کرد. به این خاطر است که یک پیوند با این ویژگی‌ها پیوند آسمانی لقب می‌گیرد که رضایت خدا و رسول خدا(ص) در آن وجود دارد.

آیات قرآن در رابطه با ازدواج

خداوند متعال در آیه 25 سوره نساء فرموده است: «وَمَن لَّمْ یَسْتَطِعْ مِنکُمْ طَوْلًا أَن یَنکِحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ فَمِن مِّا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُم مِّن فَتَیَاتِکُمُ الْمُؤْمِنَاتِ وَاللّهُ أَعْلَمُ بِإِیمَانِکُمْ بَعْضُکُم مِّن بَعْضٍ فَانکِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ وَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَنَاتٍ غَیْرَ مُسَافِحَاتٍ وَلاَ مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ فَإِذَا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَیْنَ بِفَاحِشَةٍ فَعَلَیْهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَى الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِ ذَلِکَ لِمَنْ خَشِیَ الْعَنَتَ مِنْکُمْ وَأَن تَصْبِرُواْ خَیْرٌ لَّکُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ».

در این آیه خداوند متعال فرموده است: «و هر کس از شما از نظر مالى نمى‏‌تواند زنان [آزاد] پاکدامن با ایمان را به همسرى [خود] درآورد پس با دختران جوان‌سال با ایمان شما که مالک آنان هستید [ازدواج کند] و خدا به ایمان شما داناتر است [همه] از یکدیگرید پس آنان را با اجازه خانواده‏‌شان به همسرى [خود] درآورید و مهرشان را به‌طور پسندیده به آنان بدهید [به‌شرط آن‌که] پاکدامن باشند نه زناکار و دوست‏گیران پنهانى نباشند پس چون به ازدواج [شما] درآمدند اگر مرتکب فحشا شدند پس بر آنان نیمى از عذاب [=مجازات] زنان آزاد است این [پیشنهاد زناشویى با کنیزان] براى کسى از شماست که از آلایش گناه بیم دارد و صبر کردن براى شما بهتر است و خداوند آمرزنده مهربان است».

لفظ «وَلاَ مُتَّخِذَی أَخْدَانٍ» و «وَلاَ مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ» یعنی با مردان و زنانی ازدواج کنید که دوست‌گیر نباشند این امر می‌تواند پیامدهایی مانند مخالفت‌ جدی خانواده طرفین و سوءظن و بدبینی هر کدام از زوجین را پس از ازدواج به همراه داشته باشد.

درصورتی‌که تمام راهکارها و شرایط معقول و ممکن، برای انتخابی درست به‌کار گرفته شد و اتفاقاً معلوم شد که یکی از زوجین شرایط مطلوب را ندارد؛ در صورتی‌که شخص دارای شرایط، صبور و با تقوا باشد و با مدارا تحمل نماید، خداوند متعال برای او به بهترین وجهی جبران می‌کند.

قرآن کریم در آیه  19 سوره نساء می‎فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ یَحِلُّ لَکُمْ أَن تَرِثُواْ النِّسَاء کَرْهًا وَلاَ تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُواْ بِبَعْضِ مَا آتَیْتُمُوهُنَّ إِلاَّ أَن یَأْتِینَ بِفَاحِشَةٍ مُّبَیِّنَةٍ وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِن کَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسَى أَن تَکْرَهُواْ شَیْئًا وَیَجْعَلَ اللّهُ فِیهِ خَیْرًا کَثِیرًا؛ اى کسانى‌که ایمان آورده‌‏اید براى شما حلال نیست که زنان را به اکراه ارث برید و آنان را زیر فشار مگذارید تا بخشى از آنچه را به آنان داده‌‏اید [از چنگشان به در] برید مگر آن‌که مرتکب زشتکارى آشکارى شوند و با آنها بشایستگى رفتار کنید و اگر از آنان خوشتان نیامد پس چه ‌بسا چیزى را خوش نمى‌‏دارید و خدا در آن مصلحت فراوان قرار مى‌‏دهد».

چنان‌چه خانواده خود را در فضای ارتباط و انس با قرآن‌کریم قرار دهد، این کتاب راهکارهای ماندگاری و پایداری را نشان داده است؛ امام اگر در زندگی مشترک به هیچ روی رسیدن به آرامش مقدور نبود و به اصطلاح کارد به استخوان رسید، طلاق آخرین راه‌حل است اما پایان زندگی نیست و در صورتی که با رعایت شرایط و عدل و انصاف صورت پذیرد، خداوند هر کدام از طرفین را از فضل خود بهره‌مند می‌کند.

خداوند متعال در آیه هشت سوره مبارکه نبأ فرمود «وَخَلَقْنَاکُمْ أَزْوَاجًا؛ و شما را جفت آفریدیم» و نیز در آیه 21 سوره مبارکه روم می‌فرماید: «وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ؛ و از نشانه‌‏هاى او اینکه از [نوع] خودتان همسرانى براى شما آفرید تا بدان‌ها آرام گیرید و میانتان دوستى و رحمت نهاد آرى در این [نعمت] براى مردمى که مى‏‌اندیشند قطعاً نشانه‏‌هایى است».

تأمین نیازهای فطری به آرامش و امنیت آدمی می‌انجامد

در آیات مذکور، سخن از خلقت و فطرت است، این آیات جفت‌خواهی را  سرشت بشر معرفی می‌کند و شاید به همین دلیل است که در ادامه آیه 21 سوره روم، ازدواج را مایه آرامش انسان می‌داند، چون تأمین نیازهای فطری به آرامش و امنیت آدمی می‌انجامد.

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در ذیل همین آیه می‌نویسد: «هر یک از زن و مرد در حد خود و فی‌النفسه، ناقص و محتاج به طرف دیگر است و از مجموع آن‌دو واحدی تام و تمام درست می‌شود و به‌خاطر همین نقص و احتیاج است که هر یک به سوی دیگری حرکت می‌کند و چون بدان رسید آرامش و سکونت می‌یابد، چون هر ناقصی محتاج به کمالی است و هر محتاجی مایل به زوال حاجت  و فقر خویش است».

حجت‌الاسلام قاسم متقی‌نیا، امام جمعه موقت خرم‌آباد در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا به اول ذی‌الحجه سالروز ازدواج آسمانی حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) اشاره کرد و گفت: زندگی این دو بزرگوار اسوه و الگوی زندگی‌های ما است و راه نجات ما این است که در مسائل ازدواج خود را به ازدواج این دو معصوم نزدیک و شبیه کنیم.

وی نیاز جامعه را ازدواج به‌هنگام و ساده دانست و عنوان کرد: دلیل به تأخیر افتادن ازدواج این است که در زندگی و ازدواج از سادگی فاصله گرفته‌ایم و افراد به دلیل این‌که دیگران ساده نگرفته‌اند را دلیل کار خود می‌دانند ولی راه درمان دردهای ازدواج‌های دیرهنگام این است که الگوگیری از امام علی (ع) و حضرت زهرا (س) داشته باشیم.

وی افزود: در ازدواج‌ها باید رنگ خدایی و نشانه‌ای از خدا در آن باشد درحالی‌که کارهایی که در مراسم‌های عقد و عروسی امروزه انجام می‌شود رضایت خدا در آن نیست و دومین کار سادگی و سازگاری در ازدواج است که موجب محبت در زندگی و جمع برکات الهی می‌شود و از واجباتی است که استحکام در خانواده و ایجاد صمیمیت می‌کند.

حجت‌الاسلام سوری، امام جمعه پل‌دختر نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا گفت: مردم باید از ازدواج آسمانی امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) در زمینه‌های خواستگاری بدون واسطه، قناعت کردن به مراحل مختلف زندگی، دوری از اشراف‌گری و سخت نگرفتن به همدیگر الگو بگیرند.

وی افزود: اسلام اساس ازدواج را بر سادگی گذاشته است اما متأسفانه امروز ما ازدواج را به موضوعی دست و پاگیر تبدیل کرده‌ایم.

سوری اظهارکرد: این شرط ‌و شروط و سخت‌گیری‌ها، جوانان را از زندگی زده می‌کند و این چشم و هم‌چشمی‌ها برای ما مشکل ایجاد می‌کند، چه دلیلی دارد که وام بگیریم و پول قرض کنیم که می‌خواهیم ارکستر بیاوریم.

امام جمعه پل‌دختر با تبریک روز ازدواج به تمامی هموطنان گفت: سالروز ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه زهرا(س) به این روز مبارک اختصاص یافته که این زوج اسلام کامل‌ترین الگوی زندگی برای تمام بشریت هستند.

وی با گرامیداشت این روز از خانواده‌ها خواست تا با آسان‌گیری ازدواج، شرایط زندگی را برای جوانان فراهم کنند و در تأکیدی به جوانان جامعه نیز افزود: جوانان از ازدواج‌های خیابانی، اینترنتی و ازدواج‌های مجازی پرهیز کنند و با عقل سلیم و شناخت کامل از زوج خود تصمیم صحیح را برای زندگی آینده خود بگیرند.

سوری بیان کرد: از پدر‌ها و مادر‌ها می‌خواهم که راه ازدواج جوانان را هموار سازند تا این سرمایه‌های نظام اسلامی گرفتار دام شیاطین نشوند.

حجت‌الاسلام محمدعلی لروند، از کارشناسان مذهبی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا لرستان، در رابطه با ازدواح حضرت فاطمه‌ زهرا(س) و امام علی(ع)، با بیان این‌که فاطمه(س) دختر بهترین خلق خدا بود و در زمانی‌که شروع کار اسلام بود و محبوبیت زیادی بین مردم داشت و همچنین خود او نیز یک زن کامل از نظر اخلاق و رفتار و برخورد بود و مردم او را به‌عنوان یک عالمه نابغه می‌شناختند.
وی ادامه داد: فاطمه‌زهرا(س) از بین مردان و سرمایه‌داران دوران خود خواستگاران زیادی داشت که هر کدام با وعده‌های زیادی مانند مهریه دو هزار شتر و وعده‌هایی از این دست به خواستگاری می‌آمدند.
این کارشناس مذهبی اضافه کرد: حضرت زهرا(س) تمام سرمایه‌داران را کنار زد و با سکوت در مقابل خواستگاری حضرت علی(ع) رضایت خود را اعلام کرد که این نشان دهنده این است که او انسانیت را ملاک انتخاب خود قرار داده است.

ایمان، امانت‌داری و اعتقاد قوی؛ 3 ملاک برای انتخاب همسر

وی با بیان این‌که ایمان، امانت‌داری و اعتقاد قوی سه ملاک مهم انتخاب همسر هستند، افزود: الگوی اصلی ما در انتخاب همسر باید براساس این سه سه ملاک باشد که متأسفانه از آن فاصله گرفته‌ایم و ملاک‌هایی مانند ماشین، خانه، مدرک تحصیلی، شغل جایگزین این اصول شده و باعث بالا رفتن سن ازدواج شده که به‌طور میانگین برای آقایان 28 سال و برای خانم‌ها 24 سال است.
لروند با اشاره به این‌که دلیل اصلی بالا رفتن سن ازدواج جنگ نرم است، عنوان کرد: اگر دوره فعلی را با گذشته مقایسه کنیم می‎بینیم که در آن دوران زن و مرد و دختر و پسر سطح توقعاتشان پایین بوده که بالا رفتن سطح توقعات و یا به بیان دیگر بالا رفتن توقعات غیر واقعی عوامل بالا رفتن سن ازدواج است و همچنین از نقشه‌های دشمنان این است که جوانان را تحریک می‌کنند که خوش باشید، خود را گرفتار نکنید، شهوت خود را از راه‌های دیگر برطرف کنید و با این کار خیانت را ترویج داده و غیرت را مسخره می‌کنند.

جوانان از زندگی حضرت علی و فاطمه(س) الگو بگیرند

حجت‌الاسلام لروند با اشاره به این‌که جوانان باید آگاهانه همسر خود را انتخاب کنند و از زندگی حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه‌ زهرا(س) الگوگیری درست داشته باشند، ادامه داد: از زندگی این دو بزرگوار سادگی، مهر و محبت، صفا و صمیمیت، گذشت و فداکاری را می‌توان الگو گرفت و به‌خوبی می‌توان این نکته را آموخت که ازدواج، همسر و فرزند به‌هیچ عنوان مانع رشد و ترقی خود نمی‌شوند، بلکه خود نیز یک پشتوانه بزرگ و محکم برای انسان محسوب می‌شود.
این کارشناس مذهبی بالا رفتن نرخ طلاق در کشور را بر اثر شدت اثر ماهواره و شبکه‌های اجتماعی غربی دانست و افزود: متأسفانه یکی از دردهای جامعه ما این است که در الگوگیری از زندگی بزرگان دین مانند حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) مرتکب اشتباه شده‌ایم ولی دشمنان ما قوی کار کرده‌اند به‌طوری‌که طلاق در تهران 34 درصد و البرز 33 درصد و در کل کشور 20 درصد افزایش داشته است که برخی از مفسران و محققان عامل را اعتیاد می‌دانند، اما این را مدنظر قرار نمی‌دهند که اعتیاد نیز از حربه‌های دشمن است.
وی در پایان اظهار کرد: اوضاع اقتصادی و نداشتن شغل و عواملی از این دست نیز در الگوگیری غلط و بالا رفتن سن ازدواج دخیل هستند اما مهم‌ترین آن‌ها غالب شدن فرهنگ غرب بر فرهنگ ایرانی ـ اسلامی است.

ازدواج حضرت زهرا(س) و امام علی(ع) ازدواج آسمانی بود

حجت‌الاسلام قاسم متقی‌نیا، امام جمعه موقت خرم‌آباد نیز در رابطه با ازدواج حضرت علی(ع) و فاطمه زهرا(س) بر ضرورت الگوگیری از این ازدواج آسمانی تأکید کرد و گفت: متاسفانه امروز در حال دور شدن از این سنت در جامعه هستیم و مهم‌ترین موضوع در دور شدن جامعه ما از این سنت الهی مسأله فرهنگی بوده و این‌که ما به اعتقادمان عمل نمی‌کنیم.
وی با تاکید بر برگزاری ازدواج‌های ساده در جامعه، عنوان کرد: عدم سادگی ازدواج‌ها یکی از موانع مهم بر سر راه ازدواج در جامعه ما است.
این کارشناس مذهبی با تاکید بر این‌که زندگی حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) سراسر اسوه و الگو بوده است، اضافه کرد: در این راستا نیز جوانان و زوج‌های جوان ما نیز همواره باید ابعاد مختلف زندگی حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) را برای خود اسوه و الگو قرار دهند.
ولی‌الله منتظری، مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) استان لرستان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا با اشاره به پیوند آسمانی امام علی(ع) با حضرت فاطمه زهرا(س) مهمترین پیام این ازدواج را محبت و مهرورزی بیان کرد و افزود: حضرت علی(ع) خودش درباره این ازدواج می‌فرمایند من و فاطمه به سان دو کبوتر در آشیانه هستیم.

وی با بیان این‌که جوانانی که تازه زندگی خود را آغاز می‌کنند، باید الگوی خود در زندگی را حضرت فاطمه زهرا(س) و امام علی(ع) قرار دهند، اضافه کرد: پیام دیگر پیوند آسمانی حضرت علی(ع) و فاطمه‌زهرا(س) اصل همتایی در اعتقادات، ارزش‌های اخلاقی و اصالت خانوادگی است که این نیز باید مدنظر جوانان در امر ازدواج قرار بگیرد.
مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) استان لرستان با یادآوری این‌که زوجین جوان باید کمک و یاور هم در امر اطاعت از قوانین الهی باشند، خاطرنشان کرد: پیام دیگر پیوند آسمانی امام علی(ع) و حضرت فاطمه‌زهرا(س) این است که جوانان از مشکلات مالی سد راه ازدواج نترسند.

captcha