قطب فرهنگی اسلام چه در دنیا و چه در آخرت «عقل» است

به گزارش خبرنگار ایکنا به نقل از دفتر آیت‌الله العظمی عبدالله جوادی آملی، ایشان امروز ششم بهمن ماه در دیدار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: یک سری امور مهمی هست که مربوط به حوزه اقتصاد است که باید با مسئولین اقتصادی در میان بگذاریم و یک مسائلی هست که مربوط به حوزه فرهنگ است که مهمتر از اقتصاد است و آن اختصاص به دولت ندارد، بلکه دولت و ملت و حوزه و دانشگاه همه باید با این اصل روبرو باشند.

ایشان با بیان اینکه حوزه و دانشگاه، قطب فرهنگی جامعه هستند، اظهار کرد: مرحوم کلینی در مقدمه کتاب الکافی آورده است که قطب فرهنگی اسلام چه در دنیا و چه در آخرت «عقل» است، چون هم در دنیا برابر با عقل با ما رفتار می‌کنند و هم در قیامت برابر با عقل با ما محاسبه می‌کنند. هم در دنیا چیزی به جز عقل خریدار ندارد و هم در آخرت. بر اساس این عقل، مهم‌ترین مشکل ما این است که ما به فکر همه چیز هستیم به جز خودمان! اکثریت ما به فکر این نیستیم که بعد چه می‌شود؟

این مرجع تقلید جهان تشیع با بیان اینکه بدترین مشکل ما غفلت ماست، اظهار کرد: عده‌ای آمدند به پیغمبر عرض کردند ما را به عملی هدایت کنید که ما از آن عمل بهره ببریم، حضرت فرمود: «معرفة النفس» خودت را بشناس. آن‌ها بیان داشتند که ما راهکار عملی از شما خواستیم، شما مسئله علمی به ما گوشزد می‌کنید، حضرت فرمود: تمام برکات از همین علم است که بدانید«که» هستید. ما اگر خودمان را بشناسیم، خیلی از مشکلاتمان حل می‌شود.

ایشان اذعان کرد: انسان مانند درخت نیست که بعد از مرگ تبدیل به هیزم شود و تمام، بلکه مانند پرنده‌ای است که با مرگ از قفس آزاد می‌شود، اگر آزاد شدن پرنده هست که هست باید بدانیم که پس از این جهان به کجا می‌رویم. مشکل جامعه ما این است که یادمان می‌رود که هستیم و به کجا می‌خواهیم برویم، همچون مسافری که وقتی نمی‌داند کجا برود همیشه سرگردان است. هر جا ما مشکل داریم برای این است که خودمان را نشناختیم. اگر بدانیم که هستیم و کجا می‌رویم، در آن صورت نه خلاف می‌کنیم، نه بیراهه می‌رویم و نه راه کسی را می‌بندیم.

ایشان در بخش دیگری از سخنان خود به تبیین علم دینی پرداختند و ابراز داشتند: همه آنچه در زمین و آسمان است مخلوق خداست و خداوند فرمود همه این‌ها آیت و نشانه الهی است، ما خیال می‌کنیم علم دینی آن است که کتاب را بر اساس خواسته خودمان بنویسیم و سپس نام خدا را در ابتدا و بعد آرم جمهوری اسلامی و عکس امام و رهبری را بزنیم این می‌شود علم دینی، در حالی که این‌ها وظیفه ابتدایی است، ولی مهم، محتواست که آدم هر چه را می‌داند، کار خدا بداند و فعلی که از او صادر می‌شود را نمی‌گوید رفت و تمام شد، نخیر این هست و هیچ عملی از بین نمی‌رود؛ اعمال ما همواره با ما هست.

ایشان ادامه داد: اصل اول این است که کمال انسان در علمش است، اصل دوم این است که علم هر چه دارد از راه معلوم است، هر علمی وقتی ترقی می‌کند که بداند معلوم چه می‌گوید و تا معلوم را خوب نشناسیم، علم پیشرفت نمی‌کند، معلوم چه آسمانی و چه زمینی و چه ما بین آن‌ها باشد، همه مخلوق خداست. خدای سبحان که این‌ها را معرفی میکند به عنوان مثلث معرفی می‌کند نظام فاعلی، نظام غایی و هدفمند و نظام داخلی که این وسط است، یعنی یک ضلع به مبدأ برمی‌گردد چه کسی او را آفرید، یک ضلع آنکه برای چه خلق شده و یک ضلع هم درونی است، بدانید که هویت شما به هویت معلوم گره خورده و معلوم مثلث است و این مثلث را مُثله نکنید. اگر معلوم را مُثله کردید، علم مُثله گیرتان می‌آید و خودتان مُثله می‌شوید.

ایشان اظهار کرد: متاسفانه این علم را مُثله کرده‌اند و فقط یک ضلع را باقی گذاشته‌اند، کی آفرید(ضلع اول) و برای چه آفرید(ضلع سوم) را گرفتند؛ این بدن سرد باقیمانده، این زمین مرده و آسمان مرده که انسان را عالم نمی‌کند، علم هر چه دارد از معلوم است و این معلوم مثله شده، معلوم سرد خانه‌ای است. یک موجود مرده مثله شده سردخانه‌ای که مشکل خود را حل نمی‌کند، علم وقتی مشکل عالم را حل می‌کند که مثلث باشد؛ لذا وقتی از موسی کلیم الله(ع) سوال شد پروردگاری که تو را فرستاد، کیست؟ گفت: خدا همه چی را مثلث آفرید، خدا آفرید، اینچنین آفرید و برای هدفی خاص آفرید؛ این علم دینی است که باید در دانشگاه‌ها و امور فرهنگی ما نهادینه شود.