پناه بردن به خدا از شر شیطان + فیلم

به گزارش ایکنا، به مناسبت ماه مبارک رمضان پای درس صحیفه سجادیه از زبان حجت‌الاسلام سیدمهدی حائری‌زاده، استاد حوزه و دانشگاه، نشسته‌ایم تا درس‌های عملی این ادعیه پرفیض را برای زندگی امروز بشر مرور کنیم.

حجت‌الاسلام حائری‌زاده در نهمین قسمت از این مجموعه به موضوع «پناه بردن به خدا از شر شیطان» پرداخت که مشروح آن را در ادامه می‌بینید و می‌خوانید.

«برخی افراد در ایام ماه مبارک رمضان عنوان می‌کنند که ما حوصله نداریم برای سحر از خواب بیدار شویم، لذا شبِ قبل از سحر شام می‌خورند و فقط برای نماز صبح از خواب بیدار می‌شوند سپس سرکار می‌روند. اتفاقاً برخلاف عقیده این افراد تمام برکت ماه مبارک رمضان به سحرخیزی آن است و این سحرخیزی واسطه کسب فیض دعای سحر و خلوت با پروردگار و حتی خواندن نماز شب است. ساعات و لحظات ماه مبارک رمضان، بهترین زمان برای نجوای انسان با خالق خویش است و مؤمنان نباید این روز‌ها را به آسانی از دست دهند.

امام سجاد(ع) در دعای ۲۵ صحیفه می‌فرمایند «وَ أَعِذْنِی وَ ذُرِّیتِی مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ، فَإِنَّک خَلَقْتَنَا وَ أَمَرْتَنَا وَ نَهَیتَنَا وَ رَغَّبْتَنَا فِی ثَوَابِ مَا أَمَرْتَنَا وَ رَهَّبْتَنَا عِقَابَهُ، وَ جَعَلْتَ لَنَا عَدُوّاً یکیدُنَا، سَلَّطْتَهُ مِنَّا عَلَی مَا لَمْ تُسَلِّطْنَا عَلَیهِ مِنْهُ، أَسْکنْتَهُ صُدُورَنَا، وَ أَجْرَیتَهُ مَجَارِی دِمَائِنَا، لَا یغْفُلُ إِنْ غَفَلْنَا، وَ لَا ینْسَی إِنْ نَسِینَا، یؤْمِنُنَا عِقَابَک، وَ یخَوِّفُنَا بِغَیرِک. إِنْ هَمَمْنَا بِفَاحِشَةٍ شَجَّعَنَا عَلَیهَا، وَ إِنْ هَمَمْنَا بِعَمَلٍ صَالِحٍ ثَبَّطَنَا عَنْهُ، یتَعَرَّضُ لَنَا بِالشَّهَوَاتِ، وَ ینْصِبُ لَنَا بِالشُّبُهَاتِ، إِنْ وَعَدَنَا کذَبَنَا، وَ إِنْ مَنَّانَا أَخْلَفَنَا، وَ إِلَّا تَصْرِفْ عَنَّا کیدَهُ یضِلَّنَا، وَ إِلَّا تَقِنَا خَبَالَهُ یسْتَزِلَّنَا. اللَّهُمَّ فَاقْهَرْ سُلْطَانَهُ عَنَّا بِسُلْطَانِک حَتَّی تَحْبِسَهُ عَنَّا بِکثْرَةِ الدُّعَاءِ لَک فَنُصْبِحَ مِنْ کیدِهِ فِی الْمَعْصُومِینَ بِک؛ و مرا و اولاد مرا از شیطان رانده‌ شده حفظ کن، که تو ما را آفریدی و به ما امر و نهی فرمودی و در اجر اطاعت از امر خود تشویق و به عذاب ارتکاب نهی خود تهدیدمان کردی و برای ما دشمنی قرار دادی که با ما نیرنگ می‌کند و او را بر ما تسلطی دادی که ما را به آن اندازه بر او سلطه نیست، او را در دل‌های ما جای دادی و در مجاری خونمان روان کردی، اگر ما از او غفلت کنیم او از ما غافل نگردد و اگر فراموشش کنیم او ما را فراموش نکند، ما را از عقاب تو ایمن کند و از غیر تو بترساند، چون به کار زشت همت کنیم ما را به آن دلیر می‌نماید، و، چون به عمل صالح رو کنیم ما را از آن بازمی دارد، با شهوات در جستجوی ماست، و در راه ما دامِ شبهه نصب کند، اگر ما را وعده دهد دروغ می‌گوید، و اگر به نویدی دلخوش کند تخلف می‌نماید، و اگر تو حیله و نیرنگش را از ما نگردانی ما را گمراه می‌کند و اگر از فساد او نگاهمان نداری، ما را دچار لغزش می‌نماید. خداوندا زبردستی او را به زبردستی خودت از ما دور کن، تا به سبب کثرت دعایمان او را از ما بازداری، تا در پناهت از نیرنگ او در طایفه بی‌گناهان قرار گیریم.»

بر اساس این دعای امام سجاد(ع) باید خیلی مراقب باشیم؛ چرا شیطان دشمن قسم خورده تمام انسان‌ها و رانده شده از درگاه خداوند است و به عزت و جلال خدا قسم خورده تا انسان را گمراه کند و اعلام کرده که «بعزّتک لاغوینهم اجمعین الّا عبادک منهم المخلصین؛ به عزتت قسم، من همه بنی آدم و بندگان تو را اغوا و گمراه می‌کنم مگر افراد باایمان و مخلصت را.» لذا باید به این نکته توجه کنیم که شیطان راه‌هایی که پیش روی ما قرار می‌دهد برای انحراف ما از مسیر خیر و راستی است.

خداوند در آیه ۱۶ و ۱۷ سوره مبارکه اعراف می‌فرماید «قَالَ فَبِمَا أَغْوَیْتَنِی لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَکَ الْمُسْتَقِیمَ؛ ثُمَّ لَآتِیَنَّهُمْ مِنْ بَیْنِ أَیْدِیهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ وَعَنْ أَیْمَانِهِمْ وَعَنْ شَمَائِلِهِمْ ۖ وَلَا تَجِدُ أَکْثَرَهُمْ شَاکِرِینَ؛ شیطان گفت: پس به خاطر آنکه مرا گمراه کردى، من هم براى فریب دادن آنان حتماً بر سر راه راست تو به کمین خواهم نشست. سپس از روبرو و از پشت سر و از راست و چپشان بر آنان مى‌تازم و بیشتر آنان را شکرگزار نعمتت نخواهى یافت.»

مسلماً مردم عادی معنی این آیه را متوجه نخواهند شد، لذا امام باقر(ع) ذیل این آیات و در تفسیر آن می‌فرمایند که ورود ابلیس بر انسان از پیشِ رو بدین شکل است که امر آخرت را براى انسان ساده و سبک جلوه مى‌دهد و از پشت سر به این است که ثروت ‏اندوزى و بخل و توجه به اولاد و وارث را تلقین مى ‏کند و از طرف راست با ایجاد شبهه، دین را متزلزل و تباه مى‏‌سازد و از طرف چپ، لذات و شهوات و منکرات را غالب مى‏‌کند.

شیطان اگر بتواند، مانع ایمان انسان مى‏‌شود و اگر نتواند، راه‏‌هاى نفاق و ارتداد را مى‏‌گشاید و اگر موفق نشود، با ایجاد شک و تردید و وسوسه، انسان را به گناه سوق مى‏‌دهد تا از ایمان و عبادتش لذت نبرد و کار خیر برایش سنگین و با کراهت جلوه کند.

خداوند در آیه ۹۱ سوره مائده می‌فرماید که «إِنَّمَا یُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَنْ یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِی الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ وَیَصُدَّکُمْ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ ۖ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ؛ شیطان قصد آن دارد که به وسیله شراب و قمار، میان شما عداوت و کینه بر انگیزد و شما را از ذکر خدا و نماز باز دارد، پس شما آیا از آن دست برمی‌دارید؟» یا در آیه ۵۹ سوره مبارکه مریم می‌فرماید «فَخَلَفَ مِن بَعدِهِم خَلفٌ أَضاعُوا الصَّلاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَواتِ ۖ فَسَوفَ یَلقَونَ غَیًّا؛ امّا پس از آنان، فرزندان ناشایسته‌ای روی کار آمدند که نماز را تباه کردند، و از شهوات پیروی نمودند؛ و بزودی (مجازات) گمراهی خود را خواهند دید».

لذا بر این اساس هر شخصی که در زندگی مبتلا به «عَنِ الصَّلَاةِ» و «وَاتَّبَعُوا الشَّهَواتِ» شد وارد جاده خاکی می‌شود و مسیر حقیقت را گم می‌کند. خدایا به برکت دعای امام سجاد(ع) که می‌فرمایند «وَ أَعِذْنِی وَ ذُرِّیتِی مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ، فَإِنَّک خَلَقْتَنَا وَ أَمَرْتَنَا وَ نَهَیتَنَا وَ رَغَّبْتَنَا فِی ثَوَابِ مَا أَمَرْتَنَا وَ رَهَّبْتَنَا عِقَابَهُ، وَ جَعَلْتَ لَنَا عَدُوّاً یکیدُنَا، سَلَّطْتَهُ مِنَّا عَلَی مَا لَمْ تُسَلِّطْنَا عَلَیهِ مِنْهُ، أَسْکنْتَهُ صُدُورَنَا، وَ أَجْرَیتَهُ مَجَارِی دِمَائِنَا، لَا یغْفُلُ إِنْ غَفَلْنَا، وَ لَا ینْسَی إِنْ نَسِینَا، یؤْمِنُنَا عِقَابَک، وَ یخَوِّفُنَا بِغَیرِک. إِنْ هَمَمْنَا بِفَاحِشَةٍ شَجَّعَنَا عَلَیهَا، وَ إِنْ هَمَمْنَا بِعَمَلٍ صَالِحٍ ثَبَّطَنَا عَنْهُ، یتَعَرَّضُ لَنَا بِالشَّهَوَاتِ، وَ ینْصِبُ لَنَا بِالشُّبُهَاتِ، إِنْ وَعَدَنَا کذَبَنَا، وَ إِنْ مَنَّانَا أَخْلَفَنَا، وَ إِلَّا تَصْرِفْ عَنَّا کیدَهُ یضِلَّنَا، وَ إِلَّا تَقِنَا خَبَالَهُ یسْتَزِلَّنَا. اللَّهُمَّ فَاقْهَرْ سُلْطَانَهُ عَنَّا بِسُلْطَانِک حَتَّی تَحْبِسَهُ عَنَّا بِکثْرَةِ الدُّعَاءِ لَک فَنُصْبِحَ مِنْ کیدِهِ فِی الْمَعْصُومِینَ بِک» ما و فرزندانمان و نسل‌های بعدی ما را تا روز قیامت از شر شیطان رانده شده در امان نگهدار.»