اقامتگاههای بومگردی؛ چالش‌ها و راهکارهای ارتقا
سمیرا محمدی، مدرس و پژوهشگر در رشته گردشگری در تشریح مسائل و مشکلات اقامتگاههای بومگردی نوشت: متأسفانه در اقامتگاههای غیرمجاز هیچ نظارتی روی مهمان‌ها وجود ندارد. واحدهای غیر مجاز، افراد بدون هدف گردشگری و با فرهنگی دور از فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی را میزبانی کرده و محفل شادی آنها را به هر روشی مهیا میسازند.
به گزارش ایکنا، سمیرا محمدی، مدرس و پژوهشگر در رشته گردشگری به انگیزه سفر وزیر گردشگری به استان‌های گردشگرپذیر یادداشتی با عنوان اقامتگاههای بومگردی؛ مسائل و راهکارها نوشته و آن را تنها در اختیار ایکنا قرار داده است که در ادامه می‌خوانید:
«با توسعه سفر در ایران، نیاز به محل‌هایی برای اسکان در گوشه و نقاط کشور احساس شد. با ادامه گسترش روند گردشگری و شروع توجه به توسعه پایدار گردشگری، این نیاز با تأسیس اقامتگاههای بومگردی متعدد در اقصی نقاط ایران پاسخ داده شد.
پاسخی که ابتدا باید با هدف حفظ و پاسداشت فرهنگ بومی و سنتی هر منطقه و افزایش ورود گردشگران به آن نواحی همراه باشد، اما بعد از گذشت چند سال، چالش‌های مختلفی را به خود دید و امروزه نیز، چالش‌های جدیدی همچون مشکلات ناشی از کرونا بر آنها دامن زده است.
البته پس از شیوع کرونا ارائه بسته‌های حمایتی از طرف دولت، در قالب تسهیلات و همچنین اعطای وام‌ها پیشنهاد شد، که این اقدام در برخی موارد به صورت بسیار اندک محقق گردید، در برخی موارد نیز ایراداتی به این همین وام‌ها گرفته شد.
به طور کلی، مشکلات و چالش‌های موجود در صنعت اقامتگاههای بومگردی، را چه قبل و چه بعد از شیوع کرونا، می‌توان در موارد زیر بیان کرد:
خودخواهی برخی مدیران آمار دوست مسئله اول این صنعت است. اعلام آمار بالا از سوی مدیران در تعداد اقامتگاه‌ها، امروزه به نوعی، راه رقابتی مدیران اداره میراث فرهنگی با دیگر استان‌ها به حساب می‌آید. به هیچ وجه چیزی به نام امکان‌سنجی، ظرفیت تحمل، استعلام گیری از ادارات مرتبط با حوزه محیطی اقامتگاه‌ها و هماهنگی، از سوی اداره میراث فرهنگی در هر یک از مقصدهای گردشگری صورت نمی‌گیرد.
صدور مجوز بدون در نظر گرفتن نیاز منطقه، یکی از مشکلات اساسی این صنعت است. این رشد قارچ گونه، کمیت را فدای کیفیت کرده است. البته از ماست که بر ماست. اگر صدور مجوز برای تأسیس اقامتگاههای بومگردی منوط بر ظرفیت‌سنجی و استانداردسازی منطقه‌ای، هماهنگی، پیش‌بینی و گرفتن استعلامات و مجوزها از سازمان‌ها و ادارات مرتبط انجام شود، دیگر این مدیران هم آمار را بر اساس کیفیت بالا خواهند برد.
برون رفت سرمایه‌های دولتی، به نام اقامتگاه بومگردی و به کام افراد سودجو، مسئله بعدی در این صنعت است. اعطای مجوز به افراد سودجو، افرادی که هیچ آشنایی با اصول گردشگری پایدار و تأسیس اقامتگاههای بومگردی ندارند و برخی از این افراد فقط برای گرفتن وام و بدون هیچ تخصصی قدم در این حوزه می‌گذارند. بعد از گرفتن وام و به جیب زدن آن از ملک به ظاهر اقامتگاه به صورت شخصی استفاده می‌نمایند. برخی از این به ظاهر اقامتگاههای بومگردی، تنها با داشتن یک اتاق، آن‌هم بدون سرویس بهداشتی دارای مجوز اقامتگاه شده و بعد از گرفتن مجوز یک قلیان‌سرا هستند با اجرای موزیک زنده پاپ راهکار جلوگیری از حضور این افراد در این صنعت، کمی همت در نظارت و پیگیری فعالیت و تأکید بر اجرایی شدن و آن‌هم اجرای شدن بر اساس ضوابط و قوانین اقامتگاه‌ها و توسعه پایدار گردشگری است.
مسئله بعدی کاملاً عکس مورد قبلیست، اقامتگاه‌هایی که وام نگرفته، اتفاقاً فعال هم هستند، اما چه فعالیتی؟ بله واحدها یا به اصطلاح اقامتگاه‌هایی اما از نوع غیر مجاز. متأسفانه در اقامتگاههای غیرمجاز هیچ نظارتی روی مهمان‌ها وجود ندارد. این اقامتگاه‌ها همه چیز را فدای منفعت اقتصادی خود می کنند. واحدهای غیر مجاز، افراد بدون هدف گردشگری و با فرهنگی دور از فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی، را میزبانی نموده و محفل شادی آنها را به هر طریقی مهیا میسازند و بهتر بگویم هیچ بویی از توسعه پایدار که نبرده‌اند هیچ، بلکه فرهنگ بیگانه را نیز وارد جامعه محلی می‌نمایند. مسئولان امر هم اگر می‌خواهند به هویت جامعه محلی آسیبی نرسد و کسب وکار اقامتگاههای دارای مجوز نیز، زیر سایه این واحدهای بی‌مجوز، متضرر نشوند، باید نظارت‌ها را بیشتر کرده و واحدهای غیر مجاز را توقیف کنند.
بعد از شیوع ویروس کرونا، برخی افراد که برای تأسیس اقامتگاههای مجاز خود، وام‌های مختلفی دریافت کرده بودند، به دلیل نداشتن مسافر و عدم توان بازپرداخت اقساط وام‌ها، یا دست به فروش واحد خود زده‌اند که عرصه را برای این غیر مجازها بازتر کرده‌اند یا به اجبار، راغب به شبیه‌سازی خود، به سبک اقامتگاههای غیر مجاز شده‌اند.
سبکی به دور از فرهنگ ایرانی و اسلامی(حجاب نداشتن گردشگران در محوطه داخل و اطراف اقامتگاه، آزاد بودن رقص و بازی‌های غیر متعارف و غیر بومی) که این نیز خود ضربه مهلکی به گردشگری فرهنگی و توسعه پایدار کشور است.
مسئولان گرامی علاوه بر نظارت، نیاز است، کمی بخشنده باشند و از نظر مالی این اقامتگاه‌ها را حمایت نمایند، تا پابرجا بمانند و گردشگری بر پایه روح مهمان نوازی ایرانی و اسلامی پایا باشد. در این جهت، بخشودگی‌های مالیاتی، اعطای کارت سفر، تبلیغات خوب تلویزیونی و تهیه مستندهایی برای آشنایی مردم با رسالت واقعی اقامتگاه می‌تواند از راهکارهای خوبی باشد.
مسئله بعدی جای خالی آموزش است. تمام مشکلات ذکر شده، یا از نبود آموزش نشئت گرفته‌اند یا به نوعی به ضعف در آموزش ارتباط داشته‌اند. پس می‌توان گفت آموزش نیاز و راهکار اصلی امروز ما در رفع مشکلات اقامتگاههای بومگردی است. آموزشی بر اساس توسعه پایدار، آموزشی برای افراد متقاضی احداث اقامتگاه، جهت آشنایی آنها با قوانین، ضوابط، رسالت و هدف اصلی از تأسیس اقامتگاه بومگردی است. آموزش به مدیران و مالکان فعال در این حوزه، جهت بهتر کردن ارائه خدمات و جلوگیری از به حاشیه رفتن، آموزش به کارمندان جهت رعایت اصول گردشگری پایدار و پایبندی به رسالت اصلی اقامتگاههای بومگردی، آموزش به گردشگران جهت رفتار صحیح در اقامتگاههای جامعه میزبان و در نهایت آموزش به جامعه محلی، حفظ پویایی فرهنگ اصیل بومی و جلوگیری از فرهنگ‌پذیری و تقلید از گردشگران و نهادینه ساختن خود نظارتی در آینده‌ای نزدیک است؛ البته همه این آموزش‌ها نیاز به چاشنی نظارت، پیگیری و بررسی‌های دولتی هم دارد.»
انتهای پیام
