آیتالله محسن غرویان، عضو هیئت علمی جامعهالمصطفی العالمیه در گفتوگو با ایکنا از قم، ضمن گرامیداشت سی و دومین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) بیان کرد: ولایت فقیه ریشه در این تفکر دارد که در زمان غیبت امام زمان(عج) مسئولیت حکومت بر مسلمانان و جامعه اسلامی بر عهده چه کسی است؛ طبق روایاتی که از خود امام عصر نیز رسیده و آیاتی از قرآن این مسئولیت برعهده علما و فقها است.
وی افزود: فلاسفه پیشین البته مسئله حکومت حکیم را به اینگونه مطرح کردند کسی حق حکومت دارد که اعلم است و حکمت بیشتری میداند، در حال حاضر نیز در فلسفه سیاست جدید بحث مشروعیت مطرح است؛ البته مشروعیت ما دینی و مذهبی است اما مشروعیت جدید به این معنا است که چه کسی حق حکومت بر مردم را دارد و ملاک این مشروعیت چیست که افلاطون در این باره بیان کرده کسی که اعلمتر است نسبت به بقیه حق حکومت دارد.
غرویان ادامه داد: در قرآن هم خطاب به مردم آمده است اگر چیزی را نمیدانید از اهل ذکر بپرسید که این افراد حق حکومت دارند، مسائل سیاسی و اجتماعی هم چیزی است که توده مردم چیزی در مورد آن نمیدانند بنابراین باید به علما و کسانی که دانا هستند مراجعه کنند.
وی اظهار کرد: همین موارد تحت عنوان ولایت فقیه مطرح میشود، در زمان غیبت امام زمان (عج) ولایت معصوم مطرح نیست؛ اگر خودشان امام زمان حاضر بودند حکومت برای خودشان بود اما الان که نیستند بر طبق روایات یا کتابهای حضرت امام خمینی (ره) که اختیارات ولی فقیه بر طبق روایات در آن مورد بررسی قرار گرفته بر عهده فرد دیگری است.
وی تصریح کرد: طبق نظریه سیاسی امام خمینی (ره) در زمان غیبت فردی باید در رأس جامعه اسلامی قرار گیرد که فقیه جامعالشرایط باشد؛ فقیه یک معنای خاص دارد یک معنای عام، فقه خاص یعنی همین مسائل فقهی که در رساله علمیه مطرح شده و فقه عام شامل فقه اصول، کلام، فلسفه، تفسیر، روایت و مانند اینها است.
عضو هیئت علمی جامعهالمصطفی العالمیه اضافه کرد: امام خمینی گفتند منظور ما فقیه به معنای اعم است یعنی کسی که جامعالشرایط علوم و معارف باشد و همه علوم اسلامی را به نحو جامع بداند میتواند مدیر، مدبر و کسی باشد که بر جامعه اسلامی حکومت کند.
وی در رابطه با نظر دیگر فقها در مورد ولی فقیه گفت: فقهای دیگر به این گستردگی در این مورد صحبت نکردهاند و بیشتر در مورد فقیه عام در موارد جزئی صحبت کردهاند به عنوان مثال زلزله آمده، خانه خراب شده، همه اعضا زیر آوار فوت کردند و تنها یک بچه صغیر زنده مانده حال عالم آن شهر، روستا یا منطقه وظیفه دارد که سرپرستی اموال به جا مانده را برعهده بگیرد تا از بین نرود.
وی تأکید کرد: اما امام خمینی (ره) گفتند وظیفه ولی فقیه فقط در این امور نیست و در تمام اداره کشور و جامعه مانند روابط داخلی و خارجی، اقتصاد و سیاست وظیفه دارد و همه امورات مربوط به کشور تحت اختیار وی است و بر همین اساس حکومت شاه را ساقط و جمهوری اسلامی را تأسیس کردند.
وی در خصوص جایگاه مردم در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) ابراز کرد: امام مردم را صاحب اصلی حکومت و نظام میدانستند و برای مردم حق انتخاب قائل بودند؛ به عنوان مثال نماز جمعه یک نماز عبادی سیاسی است و از نظر فقهی فُردی ندارد یعنی مثل نمازهای یومیه نمیتوان آن را تک نفره خواند و ملزم به حضور جمعی است، در غیر این صورت مشروعیت نداشته و خدا و پیغمبر آن را قبول ندارند.
استاد حوزه علمیه ادامه داد: از فرمایشات امام برداشت میشود که حکومت هم همینگونه است و بدون مردم نمیشود؛ امام عادل هیچگاه نمیتواند به تنهایی حکومت اسلامی تشکیل دهد زیرا مردم باید آمده و بیعت کنند؛ بیعت یعنی مردم با رضایت با حاکم پیوند برقرار کرده که قوانینی که وی امر میکند اجرا کنند.
آیتالله غرویان اضافه کرد: امام همیشه میزان را رأی ملت میدانستند و معتقد بودند در غیر این صورت این حکومت اسلامی نیست و جمهوریتش جزء مشروعیت نیست، در نماز جمعه حداقل جمعیت لازم برای اقامه پنج نفر است اما در حاکمیت اسلامی اکثریت میزان است و باید اکثریت حضور پیدا کنند و اقلیت حکومت اسلامی محسوب نمیشود.
وی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری گفت: مقام معظم رهبری تعبیری به نام مردم سالاری دینی رو به کار بردند به این منظور که مردم اکثریت است و اقلیت را فقط میتوان عضوی از جامعه دانست؛ بنابراین صرف اینکه تعدادی بگویند ما میخواهیم بیعت کنیم و اختیارات و حکومت را در دست بگیریم این مردم سالاری نمیشود، مردم سالاری همان اکثریت سالاری است.
انتهای پیام