مولانا «کلب صادق نقوی» پیام‌آور هم‌زیستی و صلح برای مردم هند بود

احمدرضا زراره، مسئول شعبه قم مجلس علمای هند و از نزدیکان کلب صادق نقوی، در گفت‌وگویی با ایکنا به تبیین خدمات و فعالیت‌های دینی و اجتماعی این شخصیت برجسته پرداخت.

زراره درباره پیشینه خانوادگی و تحصیلات این شخصیت دینی گفت: کلب صادق نقوی در سال 1939 در خانواده‌ای بزرگ و شیعه معروف به خاندان اجتهاد در لکهنو هند به دنیا آمد. پدرش مولانا کلب حسین و برادرش، مولانا کلب عابد، از علمای مشهور مسلمان هند به شمار می‌روند. کلب صادق تعلیمات ابتدایی را در سلطان المدارس لکهنو گذراند. سپس به دانشگاه علیگر رفت و در آنجا دکترای ادبیات عرب را اخذ کرد.

 

 

وی ادامه داد: در دوره جوانی‌اش در دهلی بین اهل سنت و شیعه درگیری‌ فرقه‌ای وجود داشت. او با مشاهده فقر، بی‌سوادی و جهل در بین جامعه مسلمان، زندگی خود را از طریق فعالیت‌های اجتماعی و آموزشی صرف ارتقای جامعه اسلامی هند کرد و از علمایی بود که جوانان و نوجوانان مسلمان هند را به سمت علوم عصری و تجربی تشویق می‌کرد. 

 

تلاش برای ارتقای جامعه اسلامی

 

زراره بیان کرد: کلب صادق فردی بسیار زیرک، باهوش و آدم‌شناس بود و تیم بزرگی داشت که اعضای آن را خودش گزینش می‌کرد و افرادی را برمی‌گزید که آنها را در راه ترویج دین و مذهب سودمند تشخیص می‌داد. او دلسوز، پرکار و خستگی‌ناپذیر بود. تا اواخر عمر هم فعال بود و به دوستان خود می‌گفت که کار کنید تا از دنیا بروید. همچنین به زبان‌های اردو، فارسی، انگلیسی و عربی مسلط و نخستین عالم هندی بود که در ایام محرم به زبان انگلیسی در سراسر جهان به روضه‌خوانی و ذکر اهل بیت(ع) می‌پرداخت.

 

وی درباره خدمات کلب صادق به جامعه هند گفت: اقدامات او برای جامعه هند بسیار است. او در سال 1984 سازمانی آموزشی را به اسم توحیدالمسلمین(Tauheedul Muslimeen Educational Trust)، که نهادی خیریه برای آموزش و درمان فقراست، تأسیس کرد. این مرکز پس از سه دهه، چندین مدرسه، مؤسسه آموزش فنی، کالج آموزشی و بیمارستان را تحت پوشش قرار داده است و برنامه‌های رایگان آموزشی را در اختیار هزاران دانش‌آموز نیازمند می‌گذارد.

مسئول شعبه قم مجلس علمای هند با اشاره به اینکه توحیدالمسلمین تعمیر و بازسازی مساجد و حسینیه‌ها را هم انجام می‌دهد، تصریح کرد: مدارس یونیتی میشن (The Unity Mission School) در سراسر هند تمام هزینه‌های دانش‌آموزان نیازمند از جمله شهریه، لباس مدرسه، لوازم‌التحریر و کتاب‌ها را تقبل می‌کند. علاوه بر این او رئیس کالج پزشکی و بیمارستان اِرا در لکهنو( Lucknow's Era's Medical College & Hospital) بود.

 

 
زراره گفت: همه فرقه‌های اسلامی برای مولانا کلب صادق نقوی به عنوان فردی فعال در زمینه هم‌زیستی اجتماعی احترام قائل‌اند. او مسلمانان را به وحدت تشویق و در مراسم مختلف شیعیان، علمای مذاهب دیگر را دعوت می‌کرد. او می‌گفت که تا وقتی متحد نشویم، نمی‌توانیم کاری انجام دهیم. همه ما هندی‌ها باید با هم متحد شویم و هند را به جایی برسانیم که یک کشور نمونه در جهان باشد.
 
وی افزود: او هدف خاصی داشت و معتقد بود که مسلمانان باید از نظر علمی به جایی برسند که هر دولتی در هند با هر تفکری، چه افراطی و چه اعتدالی، آنها را به کار گیرد. برای ترویج اسلام بین مذاهب، نشست‌های علمی برگزار می‌کرد و خود در نشست‌های پیروان مذاهب دیگر حضور می‌یافت. او بین پیروان فرقه‌های دیگر هم محبوب بود و همیشه در سخنان و مواعظ خود از قرآن، نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه استفاده می‌کرد و پیام اسلام را می‌رساند.

 

 

زراره بیان کرد: مولانا کلب صادق برای مقابله با ادعاهای مخالفان اسلام درباره طرفداری این دین از خشونت، به روایت‌های اسلامی درباره احترام به درگذشتگان و آهسته بلند کردن میت و... اشاره می‌کرد و می‌گفت: «دینی که به مرده اینگونه احترام می‌گذارد، به زندگان احترام بسیار بیشتری می‌گذارد». همچنین می‌گفت که کسانی که به نام اسلام چهره این دین را مخدوش می‌کنند، مسلمان نیستند، بلکه گماشته استعمارند.

وی تصریح کرد: او برای اتحاد شیعه و اهل سنت خیلی فعالیت می‌کرد و چند بار شورای حقوق مسلمانان می‌خواست که وی ریاست این سازمان را برعهده گیرد، چون فردی بسیار معتبر و میانه‌رو بود. علمای اهل سنت به او می‌گفتند که شما ریاست این مجموعه را برعهده بگیرید، اما چون مسئولیت‌های زیادی داشت قبول نمی‌کرد و همواره نایب‌رئیس این سازمان مهم اسلامی هند بود. همچنین امام جمعه لکهنو، دبیر کل اتحادیه شیعیان سراسر هند و عضو انجمن وظیفه سادات و مؤمنین بود.

مسئول شعبه قم مجلس علمای هند افزود: چنانکه قبلاً گفتم اتحاد اهل سنت و شیعیان برای کلب صادق اهمیت زیادی داشت، به طوری که گاه اگر مصلحت می‌دید از مواضع خود عقب‌نشینی می‌کرد تا باعث آزردگی مسلمانان نشود و این امر باعث تقویت ارتباط بین شیعه و اهل سنت می‌شد. او همیشه این سخن امام خمینی(ره) را تکرار می‌کرد که اگر شیعه و سنی با هم متحد شوند، به قدرتی بی‌نظیر در جهان تبدیل می‌شوند. او در مراکز و محافل اهل سنت سخنرانی می‌کرد و حتی افراطی‌ها هم برای او احترام قائل بودند. کلب صادق را سفیر صلح و دوستی خوانده‌اند، زیرا حامی فعالیت‌های هنری و فرهنگی و انسانی آزاداندیش بود، به طوری که پیروان مذاهب و ادیان مختلف در مراسم خود از او دعوت می‌کردند.

 

وی در مورد فعالیت کلب صادق در مجلس علمای هند گفت: در حقیقت برادرش، کلب عابد، مؤسس مجلس علمای هند بود و خودش مستقیم در این انجمن سمتی نداشت، اما بسیار فعال بود. بعد از کلب عابد این مجلس غیرفعال شد و بعد از چند سال دوباره فعالیت خود را از سرگرفت و کلب صادق آن را تقویت کرد. او معتقد بود که باید همه علمای هند در جایی جمع شوند و به نفع ملت مسلمان عمل کنند و بدین منظور برای اعاده حقوق مسلمانان از دولت‌ مرکزی و دولت‌های ایالتی بسیار مبارزه کرد.
 
زراره اظهار کرد: به نظرش، مسلمانان باید از لحاظ سیاسی و اقتصادی بسیار قوی شوند و در این صورت، می‌توانیم مناصب و کرسی‌های مختلف را به دست بگیرم و از حقوق مسلمانان دفاع کنیم. او می‌خواست که کودکان و جوانان مسلمان را به جایی برساند که بعداً از حقوق جامعه مسلمانان دفاع کنند و تا آخر عمرش در این راستا فعالیت کرد و ما دعا می‌کنیم که مدارس ایشان در آینده هم فعال باشد و فرزندانش کار پدر را دنبال کنند و به سرانجام برسانند.  

 

 

یادآور می‌شود، کلب صادق همواره برای حفظ آرامش و هم‌زیستی ادیان در هند تلاش می‌کرد. او در قضیه منازعه مسلمانان با هندوها بر سر مسجد بابری، در سال 2017 خواستار آن شد که مسلمانان به طور صلح‌آمیز تصمیم دادگاه درباره تحویل این مکان به هندوها را بپذیرند. او خطاب به مسلمانان اعلام کرد که با تحویل یک قطعه زمین به هندوها شما می‌توانید میلیون‌ها دل را به‌دست آورید.

آخرین حضور وی در ملأ عام مربوط به اعتراضات علیه اصلاحیه قانون شهروندی در سال 2020 بود که با ویلچر در این اعتراضات حاضر شد و با زنانی که رهبری این اعتراضات را در دست داشتند اعلام همبستگی کرد. گفته می‌شود وی در پیامی به دولت هند اعلام کرد که اگر این قانون را پس نگیرید، زنان معترض و کودکان روزگار شما را سیاه خواهند کرد.

 

 
تشییع پیکر این رهبر دینی هند با شرکت هزاران نفر انجام شد و مراسم نماز بر پیکر آن مرحوم نیز با حضور خیل علاقه‌مندان به ایشان و به امامت حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهدوی‌پور، نماینده ولی فقیه در هندوستان، اقامه شد. همچنین مراسم نماز میت دیگری با حضور عزاداران اهل سنت برگزار شد که در آن جمعی از روحانیون و شهروندان شیعه نیز حضور داشتند.

 

در پی درگذشت این عالم برجسته، نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، در توئیتی نوشت: درگذشت مولانا کلب صادق، که معاون شورای حقوقی مسلمانان هند بود، بسیار غم‌انگیز است. او تلاش‌های درخوری را برای انسجام و برادری اجتماعی انجام داد. به خانواده و دوستداران او تسلیت می‌گویم.