صدق؛ موتور محرکه جامعه / نظریه صدق در اسلام ارائه شود

به گزارش ایکنا از لرستان، به‌ نقل‌ از روابط عمومی دفتر نماینده مردم استان در مجلس خبرگان رهبری، آیت‌الله احمد مبلغی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شنبه، 26 بهمن‌ماه در اولین سالگرد رحلت مرحوم محمد جواد صاحبی، رئیس شورای دین‌پژوهان کشور، اظهار کرد: اگر حوزه‌های علمیه نسبت به تعریف و ارائه نظریه صدق از نظر اسلام اقدام نکنند، خسارت‌های بسیار زیادی در مناسبات اجتماعی، نگاه‌ها و حرکت‌هایی که داریم، پدید خواهد آمد.

وی افزود: یکی‌ از مواردی که دین و فطرت انسان به‌شدت به هم گره خورده و به هم نزدیک شده‌اند بحث صدق و صداقت است؛ به‌گونه‌ای که هم دین بر صداقت و صدق تمرکز اصلی دارد و هم انسان‌ها صدق را در رأس همه صفات اخلاقی به حساب می‌آورند.

نماینده مردم لرستان در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: قرآن وقتی می‌خواهد روز قیامت را توصیف کند با وجود این‌که بسیاری از صفات در این زمینه مطرح شده‌اند، ولی هیچ صفتی در این کتاب الهی، به اندازه «صدق» جایگاه محوری در نسبت با قیامت ندارد به‌گونه‌ای که در آیه 119 سوره مائده فرموده است «هَذَا يَوْمُ يَنفَعُ الصَّادِقِينَ صِدْقُهُمْ؛ اين روزى است كه راستگويان را راستى‏شان سود بخشد».

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با توجه به ضرورت اجتماعی شدن صداقت به آیه 119 سوره توبه  با این مضمون «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ» اشاره کرد و گفت: قرآن در این آیه، مجموعه صادقین را محل اشاره قرار داده و می‌فرماید: شما هم با آن‌ها باشید یعنی به آن‌ها ضمیمه شوید و این یعنی جامعه‌سازی بر اساس صدق باشد.

آیت‌الله مبلغی با یادآوری این‌که صدق فردی به تنهایی نمی‌تواند تأثیرگذار باشد و مناسبات اجتماعی را تنظیم کند، گفت: از نظر اسلام، صدق مادر همه صفت‌هاست و با صفت‌های دیگر یا رابطه اتحادی و یا رابطه اعدادی دارد؛ به این معنا که به صفت‌های دیگر فضا داده و آن‌ها را ایجاد می‌کند کمااینکه در نگاه فطری انسان، ابزار کنترل مناسبات، صدق است، چون که تکیه کلام همه به هنگام صدور یک قول یا فعل از سوی افراد این است که می گویند: «آیا این شما درست می‌گویید؟»

عضو خبرگان رهبری با بیان این‌که قرآن نیز همین را تأیید می‌کند زیرا در ارتباط با مناسبات مختلف از عبارت «ان کنت» یا «ان کنتم» من الصادقین استفاده کرده است، اظهار کرد: به عبارت دیگر قرآن وقتی مناسبات اجتماعی را تعریف می‌کند «إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ» را مطرح می‌کند، انسان نیز وقتی بخواهد مناسبات را بر اساس اخلاق تنظیم کند سراغ صدق می‌آید.

وی با اشاره به این‌که با وجود صدق، صفت‌های دیگر فضا و فرصت برای تحقق پیدا می‌کنند، گفت: بدون صدق، همه رابطه‌ها به هم می‌خورد، از این‌رو، صدق گوهر ایمان است و ایمان بدون صداقت بی‌معناست.

مبلغی با بیان این‌که صدق از نظر اسلام موتور محرکه جامعه است، به خصوصیات مرحوم صاحبی اشاره کرد و گفت: اولین و مهم‌ترین ویژگی مرحوم صاحبی، درستی، راستی و صدق ایشان بود.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، همچنین تلاش برای اصلاح امور بر اساس صدق، پرداختن به موضوعات مهم و کلیدی مورد نیاز جامعه، صداقت در رفتار، تعامل و سلوک اجتماعی، تلاش برای خرافه‌زدایی و پیراستن مقتل‌ها از خرافات با وجود عشق وافر به روضه سیدالشهدا(ع)، عشق وارادت به ساحت مقدس اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع)، تواضح و فروتنی را از صفات مهم مرحوم صاحبی ذکر کرد.

یادآور می‏‌شود، مرحوم محمدجواد صاحبی، رئیس شورای دین‌پژوهان کشور و از محققان و پژوهشگران حوزه علمیه 25 بهمن‌ماه سال 1397 دارفانی را وداع گفت. «گفت‌وگوی دین و فلسفه»، «مبانی نهضت احیای فکر دینی»، «سرچشمه‌های نواندیشی دینی»، «نقد و تصحیح طبایع الاستبداد یا سرشت‌های خودکامگی»، «مناسبات دین و فرهنگ در جامعه ایران»، «تاکتیک‌های انقلابی سید‌جمال‌الدین اسدآبادی» و «حکایت‌ها و هدایت‌ها در آثار شهید مطهری» از جمله آثار مکتوب این محقق حوزوی است.