چهار شاخصه فرهنگ گفت‌وگو در قرآن کریم
گروه اندیشه ــ حجت‌الاسلام رفیعی ضمن اشاره به روایتی از پیامبر(ص) مبنی برضرورت کنترل زبان، به بیان ویژگی‌های فرهنگ گفت‌وگو در قرآن کریم پرداخت.
به گزارش ایکنا؛ مراسم سوگواری ماه صفر شب گذشته با سخنرانی حجت‌الاسلام ناصر رفیعی در حرم مطهر حضرت معصومه(س) برگزار شد. وی در این مراسم به شرح روایتی از پیامبر(ص) درباره آمادگی مرگ پرداخت و اظهار کرد: شب گذشته روایتی را مطرح کردیم که خلاصه‌اش این بود که شخصی خدمت پیامبر(ص) رسید و عرض کرد: اجازه می‌دهید از خداوند تقاضای مرگ کنم و بخواهم از دنیا بروم. معلوم است انسانی بوده که از مرگ ترس نداشته است. حضرت فرمودند: نه، زمانی تقاضای مرگ کن که برای ده گروه و ده نفر و ده جایگاه هدیه آماده کرده باشی. حضرت ده مورد را نام بردند: هدیه‌ای برای عزرائیل، هدیه‌ای برای قبر، هدیه‌ای برای نکیر و منکر، هدیه‌ای برای میزان، هدیه‌ای برای صراط، هدیه‌ای برای مأمور بهشت و جهنم، هدیه‌ای برای پیامبر(ص)، هدیه‌ای برای جبرئیل و هدیه‌ای برای خداوند.
وی افزود: حضرت در ادامه فرمودند: برای هر کدام از این‌ها باید یک توشه‌ای ببری. کسی برای مرگ آماده است که این هدایا را فراهم کرده باشد؛ نخست کسی که در سفر مرگ با او برخورد می‌کنید عزرائیل است. دومین جایی که برخورد می‌کنید قبر است و ... . اگر کسی سفر می‌رود باید مطابق با آن سفر زادوتوشه به همراه داشته باشد. آن شخص از حضرت(ص) سؤال کرد که هدایای این افراد چیست؟ حضرت فرمودند: هر کدام از این‌ها به چهار هدیه نیاز دارند. در واقع پیامبر(ص) چهل وسیله نجات و عامل آرامش و امنیت در قیامت را به او معرفی کردند. دیشب یکی از این چهار مورد را گفتیم. هدیه عزرائیل چهار چیز بود: ادای حق‌الناس، انجام فرائض دینی، شوق به سوی خدا و تمنای مرگ.
کارشناس معارف اسلامی تصریح کرد: بخش دوم، هدایا مربوط به قبر است. قبر هم چهار هدیه می‌خواهد؛ این چهار مورد عواملی است که وحشت و نگرانی قبر را از بین می‌برد. اولین مورد، ترک سخن‌چینی است. این قدر با آبروی مردم بازی نکنید! روایت داریم که پیامبر(ص) فرمودند: ایمان کسی درست نمی‌شود مگر اینکه قلبش درست شود، قلب هم درست نمی‌شود، مگر اینکه زبان انسان درست شود. در روایات بسیار بر مسئله حفظ زبان تأکید شده است.
فرهنگ گفت‌وگو در قرآن
وی افزود: قرآن می‌فرماید که اگر حرفی می‌زنید باید چند ویژگی را رعایت کنید که من اسم آن را فرهنگ تخاطب و گفت‌وگو می‌گذارم. مورد اول آگاهانه بودن است: «وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ». آبروی کسی را ریختن از خراب کردن خانه خدا بدتر است. نخستین ویژگی سخن این است که از روی علم و آگاهی حرف بزنیم. در آیه دیگر خطاب به حضرت نوح آمده است: «فَلَا تَسْأَلْنِ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ».
رفیعی تأکید کرد: نکته دوم این است به حرفی که می‌زنید اعتقاد داشته باشید: «قَالَتِ الْأَعْرَابُ آمَنَّا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَلَكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنَا». سومین ویژگی ادب است. قرآن می‌فرماید که اگر فقیر آمد و نخواستی به او کمک کنی تحقیرش نکن. خلاصه سخن باید آگاهانه باشد، باید از روی باور باشد، باید همراه با ادب باشد. مورد چهارم این است که سخن باید صادقانه باشد. امام صادق(ع) فرمود، می‌خواهید به کسی نمره بدهید به صداقت و امانت او نگاه کنید.
انتهای پیام
