بقعه امامزاده قاسم(ع)؛ یادگاری چند صد ساله در جاپلق
بقعه متبرکه امامزاده قاسم(ع) واقع در روستای امامزاده قاسم دهستان جاپلق ازنا یکی از بناهای تاریخی استان لرستان در غرب ایران است که ۸۵۰ سال قدمت دارد و سابقه ساخت این بنا به قرن هشتم هجری و دوره ایلخانی می‌رسد.
امامزاده قاسم(ع) ازنا یکی از بناهای تاریخی استان لرستان در غرب ایران است که قدمت آن به قرن هشتم هجری و دوره ایلخانی می‌رسد، این آرامگاه، در روستای امامزاده قاسم(ع) در دهستان جاپلق (گاپله) از توابع شهرستان ازنا و در دشت جاپلق واقع شده است.
بنا به اظهارات محلی نام این روستا در زمان ساسانیان، کنده‌سپید بوده است که احتمالاً این نام برگرفته از جغرافیای آن محل است. بانی ساختمان امامزاده، تاجری ایرانی به نام سیدمیر نظام‌الدین احمد مدنی بوده است که این نام در بعضی از وقف‌نامه‌ها وجود دارد.
کتیبه روی در ورودی این مقبره و نیز حاشیه‌های ضریح، سال‌های ۷۳۸، ۸۰۸ و ۸۵۰ قمری را نشان می‌دهند همچنین نام این روستا نیز برگرفته از نام همین امامزاده است.
آرامگاه این امامزاده در ردیف فهرست آثار ملی ایران با شمارهٔ ۱۷۵۷ ثبت شده است، گنبد مخروطی شکل امامزاده قاسم با ۴۰ متر ارتفاع یکی از موارد خاص معماری در نوع خود و از عجایب معماری ایران است.
این گنبد از بیرون مخروطی ولی از داخل حرم به شکل کروی است و بنای ساختمان متعلق به قرن‌های هشتم و نهم هجری قمری و معاصر با دوران تیموریان در ایران است و مشخصات ساختمان بقعه بیشتر ویژگی‌های معماری ترکی و مغولی را دارد.
گنبد ساختمان به رأس هرمی شکل است و دیوارهای آن مرتفع، ضخیم و آجری است. صحن حیاط این زیارتگاه تاریخی یک مربع کامل است که با آجر سنگ‌فرش شده است، صحن داخلی بقعه اصلی تا ارتفاع پنج متر با کاشی‌های منقوش به گل و بوته زینت داده شده است.
نظم و شکل هندسی گنبد بسیار زیبا و در عین حال ساده است و دور تا دور گنبد هشت دریچه برای تهویه هوا تعبیه شده است، سر در رفیع این زیارتگاه تاریخی که قدمت آن به بیش از هفتصد سال می‌رسد دارای کاربندهای زیبا با اشکال هندسی منظم است.
بخش‌های مختلف بقعه امامزاده قاسم ازنا یک‌بار در دوره سلسله قاجار توسط یکی از مجتهدین وقت به نام سیدمحمد شفیع جاپلقی ملقب به آقاسید، تعمیر و بازسازی شده است.
با وجودی که شجره‌نامه این امامزادگان در دسترس نبوده و خواندن متن کتیبه کمربندی داخل بقعه نیز در حال حاضر دشوار است ولی اهالی روستای امامزاده قاسم(ع) معتقدند که امامزادگان زید و قاسم بزرگوار از نوادگان امام حسن(ع) هستند.
قدیم‌ترین قسمت بنا را دروازه ورودی و گنبدخانه آن تشکیل می‌دهد که دارای مشخصه‌های زمان ایلخانی است و بر روی آن آیاتی از قرآن کنده‌کاری شده است، گنبد امامزاده که شانزده ترکی است به‌صورت دو پوشه ساخته شده است و بر روی گریوگنبد شانزده ضلعی استوار شده است.
بدنه بنا از سه طبقه تشکیل شده است، طبقه زیرزمین که همان سرداب‌هاست، طبقه دوم که شامل حیاط، رواق‌ها و گنبدخانه و طبقه اول شامل اتاق‌های مجزا است که برای استراحت زائرین آماده می‌شده است.
ورودی‌های طبقه اول و راه ارتباطی بنا به بیرون در چهارگوشه حیاط بقعه است و زائرین از طریق این ورودی‌ها به طبقه اول می‌روند و در هر قسمت طبقه اول اتاق‌هایی مستقل از هم قرار دارند که در گذشته برای استراحت زائران امامزاده استفاده می‌شده است.
ارتفاع پوشش گنبد از خط الراس گنبد تا سطح پشت‌بام ۱۲ متر است و کتیبه‌ای بر روی دروازه دو لنگه انتهای ایوان غربی امامزاده قرار دارد که تاریخ ساخت این در چوبی را در ماه محرم‌الحرام سال ۷۳۸ هجری قمری نشان می‌دهد و در ساخت پی این بنا از قلوه‌سنگ‌های بزرگ و کوچک استفاده شده است و دیوارها و گنبد بقعه نیز از آجر و گچ ساخته شده‌اند.
انتهای پیام
