مدیرکل معاونت تبلیغ حوزه‌های علمیه بیان کرد:
آغوش باز حوزه برای مشاوره به رسانه ملی و بی‌توجهی مسئولان
گروه هنر ــ حجت‌الاسلام‌والمسلمین جواد اسماعیلی، مدیرکل رسانه‌های معاونت تبلیغ حوزه‌های علمیه، گفت: آغوش حوزه علمیه برای هر نوع همکاری با رسانه ملی باز است، اما متأسفانه مسئولان رسانه ملی از این امر چندان استقبال نمی‌کنند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین جواد اسماعیلی، مدیرکل معاونت تبلیغ حوزه‌های علمیه و مدرس حوزه، در گفتوگو با خبرنگار ایکنا ارزیابی خود را از عملکرد رسانه ملی چنین بیان کرد: اگرچه رسانه در چهار دهه گذشته بنایش را بر اصلاحات امور گذاشته، اما آن‌گونه که انتظار می‌رود در رسیدن به این مقصود به موفقیت دست نیافته است. البته انجام اصلاحات کلی و ساختاری امری دشوار است، زیرا در این زمینه عزم کلی وجود ندارد. نکته دیگری که باعث می‌شود رسانه نتواند آن‌گونه که باید در ترویج آموزه‌های دینی و انقلابی موفق باشد به شرایط ذاتی رسانه بازمی‌گردد و کار را برای رسیدن به هدف دشوارتر می‌کند. برای مثال مخاطب ثابت داشتن از نکاتی است که برای رسانه اهمیت دارد. به همین جهت شاید به اموری روی بیاورد که چندان هم مطابق آموزه‌های دینی نباشد.
وی افزود: چرا باید تصور کنیم که الزاماً برنامه‌سازی به معنای رعایت نکردن آموزه‌های دینی و اخلاقی است، زیرا می‌توان هر دو مهم را به صورت همزمان رعایت کرد. برای مثال در عرصه خطابه قوانینی داریم که به واسطه آن می‌توان هم شنونده را جذب کرد و هم آموزه‌های دینی را اشاعه داد و البته با فراگیر شدن وسایل ارتباط جمعی، کار سخنرانان مذهبی بسیار سخت‌تر از قبل شده است، اما خوشبختانه با سیاست‌هایی که اتخاذ شده، مردم هنوز هم شنونده خطابه علما هستند.
وی افزود: چرا باید تصور کنیم که الزاماً برنامه‌سازی به معنای رعایت نکردن آموزه‌های دینی و اخلاقی است، زیرا می‌توان هر دو مهم را به صورت همزمان رعایت کرد. برای مثال در عرصه خطابه قوانینی داریم که به واسطه آن می‌توان هم شنونده را جذب کرد و هم آموزه‌های دینی را اشاعه داد و البته با فراگیر شدن وسایل ارتباط جمعی، کار سخنرانان مذهبی بسیار سخت‌تر از قبل شده است، اما خوشبختانه با سیاست‌هایی که اتخاذ شده، مردم هنوز هم شنونده خطابه علما هستند.
گسترش ماهواره‌ها بهانه‌ای برای کم‌کاری نیست
این مدرس حوزه ادامه داد: فراگیر شدن ماهواره و فضای مجازی بهانه‌ای برای کم کاری رسانه ملی نیست. در این میان ممکن است عده‌ای بیان کنند که تراز اصلی صداوسیما و آنچه در قانون اساسی ذکرشده در رسانه ملی مورد توجه قرار گرفته است. این نکته صحیح است، اما کافی نیست، زیرا این عملکرد ممکن است برای دهه 60 مقبول باشد، اما با توجه به هجمه دشمن باید فعالیت‌های رسانه ملی نیز شکل جدی‌تری به خود گیرد.
وی درباره جایگاه خانواده در تولیدات رسانه ملی، اظهار کرد: متأسفانه یکی از آسیب‌های جدی در رسانه ملی، نگاهی است که در برنامه‌های نمایشی به مقوله خانواده وجود دارد. در فیلم‌ها و سریال‌ها عمدتاً خانواده به دو شکل ترسیم می‌شود. ابتدا شکلی کاملاً آرمانی که افراد در آن واقعی نیستند و دسته دوم خانواده‌هایی پرخاشگر و عصبی‌اند که تمامی فضای برنامه را با جنگ می‌گذارنند. اگرچه این اشکال در برخی خانواده‌ها وجود دارد، نمی‌توان آن را به همه اعضای جامعه تعمیم داد. اگر به تولیدات سینمای هالیوود و یا بالیوود بنگرید، درمی‌یابید که آن‌ها برای خانواده حرمتی مقدس قائل‌اند، اما متأسفانه رسانه ملی در این راستا گام بر‌نمی‌دارد.
وی درباره جایگاه خانواده در تولیدات رسانه ملی، اظهار کرد: متأسفانه یکی از آسیب‌های جدی در رسانه ملی، نگاهی است که در برنامه‌های نمایشی به مقوله خانواده وجود دارد. در فیلم‌ها و سریال‌ها عمدتاً خانواده به دو شکل ترسیم می‌شود. ابتدا شکلی کاملاً آرمانی که افراد در آن واقعی نیستند و دسته دوم خانواده‌هایی پرخاشگر و عصبی‌اند که تمامی فضای برنامه را با جنگ می‌گذارنند. اگرچه این اشکال در برخی خانواده‌ها وجود دارد، نمی‌توان آن را به همه اعضای جامعه تعمیم داد. اگر به تولیدات سینمای هالیوود و یا بالیوود بنگرید، درمی‌یابید که آن‌ها برای خانواده حرمتی مقدس قائل‌اند، اما متأسفانه رسانه ملی در این راستا گام بر‌نمی‌دارد.
رسانه ابزاری برای تبلیغ دین
اسماعیلی در پاسخ به این سؤال که حوزه علمیه به‌عنوان مهم‌ترین پایگاه دینی کشور آیا تلویزیون را در تبلیغ آموزه‌های دینی یاری می‌کند یا این که قرار است سد راه بسیاری از برنامه‌ها باشد، بیان کرد: متأسفانه تبلیغات نادرستی درباره حوزه علمیه صورت گرفته و عامه مردم تصور می‌کنند که مراکز دینی با صداوسیما مخالف‌اند، درصورتی‌که این‌گونه نیست. مراکز دینی، رسانه را ابزاری برای تبلیغ آموزه‌های دینی می‌دانند. ضمناً حوزه می‌داند اگر بخواهد خود را از قدرت رسانه محروم کند اجازه داده تا رسانه‌های بیگانه در اذهان جامعه رسوخ کنند و در چنین شرایط منطقی به نظر نمی‌رسد که حوزه سد راه صداوسیما باشد.
اسماعیلی در پاسخ به این سؤال که حوزه علمیه به‌عنوان مهم‌ترین پایگاه دینی کشور آیا تلویزیون را در تبلیغ آموزه‌های دینی یاری می‌کند یا این که قرار است سد راه بسیاری از برنامه‌ها باشد، بیان کرد: متأسفانه تبلیغات نادرستی درباره حوزه علمیه صورت گرفته و عامه مردم تصور می‌کنند که مراکز دینی با صداوسیما مخالف‌اند، درصورتی‌که این‌گونه نیست. مراکز دینی، رسانه را ابزاری برای تبلیغ آموزه‌های دینی می‌دانند. ضمناً حوزه می‌داند اگر بخواهد خود را از قدرت رسانه محروم کند اجازه داده تا رسانه‌های بیگانه در اذهان جامعه رسوخ کنند و در چنین شرایط منطقی به نظر نمی‌رسد که حوزه سد راه صداوسیما باشد.
وی اضافه کرد: در نظام جمهوری اسلامی حرام دانستن صداوسیما جایز نیست چون در رسانه ملی، کارشناسان دینی حضور دارند که درباره برنامه‌ها اظهارنظر می‌کنند. البته درباره میزان تأثیر رسانه ملی در تبلیغ آموزه‌های دینی می‌توان سخن گفت، اما زیر سؤال بردن اساس رسانه ملی را جایز نیست.
آغوش باز حوزه
وی در ادامه تأکید کرد: همیشه حوزه‌های علمیه برای مشارکت با سیما آماده همکاری‌اند، اما متأسفانه این آغوش باز یک‌طرفه است، چون رسانه معمولاً دوست دارد از کارشناسان دینی فقط در ظاهر استفاده کند یعنی اینکه تنها در نگارش فیلم‌نامه و یا اقدامات جانبی از وجود آن‌ها بهره گیرد، درصورتی‌که همکاری صحیح باید در اجزای گوناگون و پیش‌تولید برنامه‌ها نیز شکل گیرد، زیرا ممکن است در زمان ساخت با توجه به میزانسن و دکوپاژی که چیده می‌شود بسیاری از معیار‌ها تغییر کند.
این کارشناس رسانه در پایان تأکید کرد: قطعاً باید از ظرفیت فضای مجازی برای کمک به رسانه ملی استفاده کرد، زیرا این حوزه در برخی مواقع کارکردش حتی از رسانه هم بیشتر است. البته فضای فعالیت در دنیای مجازی با رسانه کاملاً متفاوت است یعنی رسانه ملی نمی‌تواند با چارچوب‌های خود در تلویزیون عمل کند. به همین جهت باید از دستاوردهای علمی بهره فراوان گرفت، به‌ویژه که در این حوزه سؤالات، شبهات و هجمه‌ها بدون پرده‌پوشی بیان می‌شود.
وی در ادامه تأکید کرد: همیشه حوزه‌های علمیه برای مشارکت با سیما آماده همکاری‌اند، اما متأسفانه این آغوش باز یک‌طرفه است، چون رسانه معمولاً دوست دارد از کارشناسان دینی فقط در ظاهر استفاده کند یعنی اینکه تنها در نگارش فیلم‌نامه و یا اقدامات جانبی از وجود آن‌ها بهره گیرد، درصورتی‌که همکاری صحیح باید در اجزای گوناگون و پیش‌تولید برنامه‌ها نیز شکل گیرد، زیرا ممکن است در زمان ساخت با توجه به میزانسن و دکوپاژی که چیده می‌شود بسیاری از معیار‌ها تغییر کند.
این کارشناس رسانه در پایان تأکید کرد: قطعاً باید از ظرفیت فضای مجازی برای کمک به رسانه ملی استفاده کرد، زیرا این حوزه در برخی مواقع کارکردش حتی از رسانه هم بیشتر است. البته فضای فعالیت در دنیای مجازی با رسانه کاملاً متفاوت است یعنی رسانه ملی نمی‌تواند با چارچوب‌های خود در تلویزیون عمل کند. به همین جهت باید از دستاوردهای علمی بهره فراوان گرفت، به‌ویژه که در این حوزه سؤالات، شبهات و هجمه‌ها بدون پرده‌پوشی بیان می‌شود.
گفتوگو از داوود کنشلو
انتهای پیام
