حجتالاسلام والمسلمین محمدصابر جعفری، معاون مؤسسه آینده روشن و استاد حوزه علمیه، در گفتوگو با ایکنا؛ در پاسخ به سؤالی در مورد کارکردهای امام زمان(عج) در دوره غیبت گفت: دو نوع کارکرد وجود دارد؛ گاهی ملموس و محسوس است و گاهی غیرمحسوس؛ اگر از ماهی بپرسند که کارکردهای آب چیست نمیتواند پاسخ دهد، زیرا هیچ گاه زندگی کردن بدون آب را تجربه نکرده است.
رئیس انجمن علمی مهدویت با بیان اینکه جایگاه امام(ع) در هستی همانند جایگاه فرشتگان است، تصریح کرد: فرشتگانی هستند که مأمور حیات و مرگ و بعضی برای نزول باران هستند و برخی خواص دیگر دارند؛ فرشتگان را نمیبینیم، ولی قرآن و روایات بر کارکردهای غیبی آنان اشاره دارند و برای ما هم این کارکرد محسوس است؛ بنابراین کسی نمیتواند منکر نقش فرشتگان و تأثیر آنان شود.
معاون آموزش و پژوهش مؤسسه آینده روشن بیان کرد: طبق اعتقادات ما انسان کامل مقام بالاتری از فرشتگان دارد و فرشتگان مقامشان از ولی خدا پایینتر است؛ «وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ کُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلَائِکَةِ فَقَالَ أَنْبِئُونِی بِأَسْمَاءِ هَؤُلَاءِ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ؛ و خدا همه معانى نامها را به آدم آموخت. سپس آنها را بر فرشتگان عرضه نمود و فرمود اگر راست مىگویید از اسامى اینها به من خبر دهید(بقره/۳۱)» فرشتگان وقتی در مورد خلقت انسان دچار سؤال و تردید شدند خداوند آزمونی برای آنان قرار داد و معارفی در اختیار انسان و آنها قرار داد و فرشتگان نتوانستند در این آزمون موفق باشند، ولی به آدم مأموریت داده شد که «أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ»؛ بنابراین فرشتگان هر مقام و فعالیتی که دارند، زیرمجموعه و مأذون از ولی خداست هر چند اذن ولی خدا هم از خود خداوند است.
جعفری با اشاره به این پندار که غیبت به معنای نبودن امام است، اظهار کرد: غیبت به معنای ناشناس بودن است نه نبودن؛ بنابراین فعال بودن، خیر رساندن و نقش داشتن منوط به شناخته بودن نیست؛ در دوره ظهور و تشکیل حکومت مهدوی، نیاز است که ایشان شناخته شده باشند، ولی همه فعالیتهایی که امام انجام میدهند منوط به شناخته شدن نیست؛ بنابراین غیبت به معنای نبودن امام، بودن در بیابانها و نداشتن نقش یا اینکه ما منتظر باشیم روزی ایشان ظهور کند نیست.
محقق مؤسسه آینده روشن بشریت تصریح کرد: اگر غیبت به معنای ناشناس بودن ولی خدا باشد وجود او تأثیر دارد؛ تأثیر انسانهای خوب در عالم مورد تأیید روایات شیعه و سنی هم هست و در روایت است که عذاب به خاطر وجود انسانهای خوب از مردمان دفع میشود؛ عیسی وقتی به دنیا آمد و برای مردم عجیب بود که چگونه مریم بدون ازدواج فرزند به دنیا آورده است؛ خداوند معجزه سخن گفتن در گهواره را ایجاد کرد تا این باور به دست آید؛ عیسی فرمود که من هر کجا باشم مایه برکت هستم، یعنی نفس وجود ولی خدا مایه برکت است؛ خورشید کار و آثار خود را دارد چه در پشت ابر باشد و یا با نباشد.
جعفری با بیان اینکه برخی امور امام با واسطه است تصریح کرد: امام علی(ع) فرمانداران و عالمانی را در اختیار داشت که از طرف ایشان امور را اداره میکردند؛ این مدل در دوره غیبت هم رخ میدهد؛ وقتی امام فرمود که در دوره غیبت سراغ علما بروید به همین معناست؛ البته عالمانی با شاخصههای ذکر شده در روایات؛ عالمانی که بنای بر اشتباه و گناه ندارند و اگر در جایی اشتباهی هم از آنان سر زد، امام کمک و ورود میکنند، زیرا وقتی فرمودند عالمان نمایندگان ما هستند از آنان حمایت هم میکنند.
تصحیح برداشت از یک روایت
دبیر جشنواره دکترین مهدویت در پاسخ به این سؤال که برخی روایات بیان میکنند که تشکیل حکومت شیعه در دوره غیبت محکوم به شکست و باطل و مورد تایید ائمه(ع) نیست، اظهار کرد: روایات نمیگوید که هر کسی به نام شیعه قیام کند قیامش باطل است؛ فضای روایاتی که وجود دارد مربوط به بعد از کربلاست، چون در آن مقطع و بعد از سقوط بنیامیه قیامهای مختلفی رخ داد و برخی به بهانه امام حسین(ع) و مظلومیت ایشان قیام میکردند و اهدافشان باطل بود؛ لذا اهل بیت(ع) هشدار میدادند که مواظب باشید هر کسی که شعار میدهد و قیام می کند معلوم نیست درست باشد؛ مثلاً ابو مسلم خراسانی هدفش از بین بردن بنیامیه برای روی کار آوردن بنیعباس بود، ولی پرچم اهل بیت(ع) در دست داشت. بنابراین امام صادق(ع) میفرمایند که مراقب این گروهها و افراد باشید.
هر قیامی قبل ظهور باطل نیست
این پژوهشگر و محقق ادامه داد: برخی از روایات میفرمایند که هر پرچمی قبل از ظهور بلند شود؛ در این روایات از واژه پرچم استفاده شده است، یعنی هر کسی گفت که من امام زمان(عج)، فرزند او و از طرف او آمدهام یا یمانی و سیدخراسانی هستم دروغ میگوید و ربطی به این موضوع ندارد؛ در جمعبندی این مطلب، امام رضا(ع) وقتی قیامی در دوره ایشان از سوی برادر امام(ع) که انسان خوبی نبود رخ داد و فتنهگریهایی داشت؛ مأمون میخواست او را از بین ببرد و گفت همان طور که زید بن علی را کشتند من هم باید او را میکشتم؛ امام رضا(ع) در جواب میفرماید که برادر ما را با زید فرزند امام سجاد(ع) مقایسه نکن؛ زید بن علی انسانی دینشناس بود و هرهری مذهب نبود که بیجهت قیامی به راه انداخته باشد و عواقب کار را نداند؛ او برای خدا قیام کرد و هدفش در راه اهل بیت(ع) بود و در راه خدا جهاد کرد و شهید شد.
دبیر جشنواره دکترین مهدویت افزود: زید قبل از قیام نزد امام صادق(ع) رفت و در مورد قیامش مشورت کرد؛ امام(ع) فرمود که تو را خواهند کشت و در همان حال امام(ع) وقتی زید از محضر ایشان بیرون رفت، فرمودند که وای بر کسی که صدای کمکخواهی و «هل من ناصر» زید را بشناسد و به او کمک نکند. اگر این قیام باطل بود و قرار بود تا قبل از ظهور احدی دست به قیام نزند که امام(ع) از وی تمجید نمیکرد.
جعفری بیان کرد: هیچ منطق و عقلانیتی هم نمیگوید که هر قیامی درست و یا باطل است و به شرائط، عده و عده نیز توجه میشود؛ روایت میفرماید که برخی قیامها مورد تأیید و برخی باطل است؛ مثلاً روایت داریم که مردی از قم قیام میکند که عدهای از او حمایت میکنند و این گروه مانند پارههای فولاد هستند؛ الان برای ما مهم نیست که مصداق امام خمینی(ره) هست یا نه، ولی این روایت مؤید قیامی قبل از ظهور است که بر حق است.
معاون آموزش و پژوهش مؤسسه آینده روشن بشریت تصریح کرد: امام جواد(ع) فرمودند که عدهای قیام میکنند و حضرت فرمود «قتلهم شهداء»؛ این بخشنامه بنیاد شهید نیست که اگر فردی در فلان میدان کشته شد شهید باشد؛ امام جوادی که آخرت ما را تضمین میکند میفرماید؛ زیرا برخی افراد در میدان جنگ هم کشه میشدند، ولی امام میفرمود شهید نیست، زیرا اهداف دیگری داشتند، ولی در اینجا امام(ع) آخرت این افراد را تضمین کرده است.
کجفهمیها درباره اعیاد ائمه(ع)
جعفری در پاسخ به این سؤال که برخی میگویند چرا باید برای امام زمان(عج) جشن بگیریم و هزینه کنیم، میتوان هزینه آن را خرج کمک به محرومان و سیلزدگان کنیم، اظهار کرد: عدهای که این سخنان را میگویند از هزینه سفرهای خارجی و ولنتاینها حرفی نمیزنند که از آنها بکاهیم و به یتیمان رسیدگی کنیم؛ معتقدم برخی قصد زدن این معارف را دارند و آن را غیرمستقیم به جشن ائمه(ع) مربوط میکنند. همچنین این افراد دقت نمیکنند که این مراسمات چقدر مفید است؛ هیچ مجلسی مانند مجلس اهل بیت(ع) نیست که دارا و ندار کنار هم بنشینند و هیچ کس کارت دعوت نمیخواهد؛ فقیر و غنی کنار هم هستند و جالب اینکه همان افراد اهل حج و مؤمنان در این مخارج پای کار هستند.
وی با بیان این برخی میگویند که امسال جشن نگیریم و پولش را برای سیلزدگان بدهیم، بیان کرد: از نظر بنده این مسئله کجفهمی است؛ جشن باید بگیریم، ولی ریخت و پاش نکنیم و در همین جشنها میتوانیم پول برای سیلزدگان جمعآوری کنیم؛ معتقدم در همین مراکز سیلزده هم باید جشن بگیریم تا نام و یاد امام(عج) در این مناطق هم زنده باشد، زیرا افراد سیلزده امیداور میشوند و افرادی که کمککننده هستند اشتیاق بیشتری برای خدمت به سیلزدگان بهره میبرند.
انتهای پیام