به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) شعبه آسیای مرکزی، در ایام مبارک حج امسال و در حرم امن الهی بهعنوان مکان مقدس مسلمانان جهان هزاران نفر چشم از جهان فرو بستند. در یکی از روزهای اول مراسم مناسک حج در اثر سقوط جرثقیلی بر روی زائران، 108 نفر شهید و چندین نفر مجروح شدند؛ همچنین در حادثهای دیگر با آتشسوزی شهرک زائران خانه خدا تعدادی مجروح و چندین نفر از دنیا رفتند.
سومین بلایی که در آن زمین مقدس اتفاق افتاد، در تاریخ دوم مهرماه(24 سپتامبر) مصادف با عید سعید قربان و درهنگام انجام سنگاندازی به شیطان در دره منا(رمی جمرات) بود که حجاج در اثر تراکم و ازدحام جمعیت جان خود را از دست دادند.
عربستان سعودی به وضوح تعداد کشتهشدگان را اعلام نمیکرد و در خبرهای اولیه از این حادثه، تعداد کشتهشدگان تنها 717 نفر از سوی این کشور اعلام شد این در صورتی بود که در آن زمان حزب حاکم پاکستان آماری کشته شدگان حادثه منا را بالغ بر یک هزار و 100 نفر اعلام کرد؛ اما در این حادثه بیش از چهار هزار تن جان باختند.
به غیر از پاکستان، جمهوری اسلامی ایران نیز از عربستان خواست تا علت واقعی مرگ زائران بیگناه و نیز تعداد صحیح کشتهشدگان را اعلام کند. همچنین ایران بهعنوان کشوری که همه ساله بیش از یک میلیون و نیم زائر به مکه اعزام میکند، پیشنهاد داد تا در برگزاری حج با عربستان مشارکت کند. ترکیه نیز آمادگی خود را برای انجام این امراعلام کرده است. پادشاه عربستان سعودی ضمن در نظر گرفتن پیشنهادات کشورهای مسلمان اعلام کرد که در آینده برنامههای برگزاری حج را تغییر خواهد داد.
خوشبختانه هیچ یکی از حجاج قرقیزستانی در حادثه منا آسیبی ندیدهاند؛ اما این به معنی آن نیست که با حفظ سکوت نسبت به وضعیت برگزاری حج و کمبودها و کاستیهای آن بیتوجه باشیم.
در متن ذیل امیلبیک مأموناف، مسئول بخش قرقیزی خبرگزاری ملی قرقیزستان در مصاحبهای به ارائه نظرات محمدبیگ میرزابایف، رئیس پژوهشگاه اسلامشناسی قرقیزستان در خصوص سهلانگاریهای دولت عربستان در برگزاری حج و امکان جلوگیری از بروز چنین حوادثی در آینده پرداخته است.
محمد بیگ میرزابایف درباره تغییر برنامههای حج برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی در آینده گفت: ابتدا عربستان سعودی باید مشخص کند که چه چیزی را و چگونه میخواهد تغییر دهد؟ مثلا، شرایط برگزاری حج، استقبال از زائران، اسکاندادن آنها و بازدید از اماکن مقدس را میتوان تغییر داد؛ اما تغییر اعمال حج به هیچ وجه مجاز نیست.
وی در پاسخ به این سؤال که «آیا کشور برگزارکننده حج میتواند تعداد ویزاها را کاهش دهد؟ و این مسئله تا چه حد قانونی است؟» افزود: در سالهای اخیر تعداد ویزاهای صادر شده برای زوار خارجی کاهش پیدا کرده است که در میان آنها قرقیزستان نیز هست؛ برای مثال یک سال پیش سهم قرقیزستان در حج شش هزار ویزا بوده است و اکنون این تعداد به چهار هزار ویزا کاهش پیدا کرده است؛ هر چند که این امر مورد رضایت زائرن نبوده است؛ اما مقامات عربستان تصمیم گرفتهاند که به این سمت و سو حرکت کنند؛ عربستان کشور دموکراتیکی نیست و هرگونه تصمیمی را آن طور که بخواهد، اتخاذ میکند.
کاستیهای حج با مشورت کارشناسان رفع شود
وی راهکارهای جلوگیری از به حداقل رساندن تلفات حج و جلوگیری از حوادث مرگبار در حین برگزاری مراسم را اینگونه تبیین کرد: متأسفانه امسال افراد زیادی به دلیل سهلانگاریهای برگزارکنندگان حج جان باختند؛ ضروری است شرایط برگزاری حج در سطح عالی باشد تا مانند امسال تلفات جانی نداشته باشیم. مسئله حج را باید با مشورت کارشناسان بینالمللی که کاستیها و نواقص مکه را از نزدیک دیدند، حل کرده و برای آن راهحلی پیدا کرد.
رئیس پژوهشگاه اسلامشناسی قرقیزستان تصریح کرد: بنده خود در گذشته به مکه مشرف شده بودم و کاستیهایی را با چشم خود شاهد بودم؛ به عنوان مثال برای بسیاری از زائران شرایط پذیرش و یا حتی امکانات اولیه فراهم نمیشود، در خیابانها با سرقت و دزدی مواجه میشویم، مقامات سعودی به مسیرهای منتهی به اماکن مقدسه به خوبی نمیرسند، اطلاعات و راهنماییهای صحیح به مردم داده نمیشود و همه جا هرجومرج و بینظمی حاکم است.
میرزابایف بیان کرد: چنانچه عربستان سعودی به دیدگاهها و پیشنهادات دیگر کشورهای مسلمان گوش فرا دهد و هر سال تلاشهایی در راستای رفع نواقص از جمله تغییر مسیرها، نظارت بر مسیرها، آزادسازی مسیر پلکانها، نظافت کوچه و خیابانها، رعایت شرایط بهداشتی انجام دهد، قطعا شاهد چنین حوادثی نخواهیم بود و یا در صورت بروز اتفاق، تعداد کشتهشدگان و مجروحان به مراتب کمتر خواهد بود. چنانچه عربستان سعودی پیشنهادات ایران، پاکستان و ترکیه را در نظر بگیرد، میتواند حج را بهطور مشترک برگزار کند.
وی در پاسخ به این سؤال که «آیا آمار بالای کشتهشدگان در حوادث امسال حج در مکه، در تعداد زائران قرقیزی در سال آینده تأثیر خواهد گذاشت» گفت: زائران واقعی هیچوقت از حج روی بر نمیگردانند. یقین دارم که این بلاها نمیتواند جلوی افرادی را بگیرد که قصد دارند فریضه خود را با خلوص نیت ادا کنند؛ مسلمانان به حج اهمیت بسیار میدهند و خواهند داد.
امسال سه هزار و 685 نفر از قرقیزستان به سفر حج مشرف شدند و خوشبختانه هیچکدام از آنها در این سفر آسیب ندیدند. به گزارش اداره مفتیات دو تن از زائران قرقیزی بنابر دلایل دیگر در این سفر شهید شدند.
منبع: سایت ruh.kg